Coeliakie

Coeliakie bij kinderen

Als je coeliakie hebt, reageert je lichaam op een verkeerde manier op gluten die je eet. Gluten zit in granen, zoals tarwe, rogge en gerst en spelt. Het lichaam maakt door de gluten antistoffen aan tegen de dunne darm. De vlokken van de dunne darm gaan daardoor kapot. En daar word je ziek van. Bij coeliakie kun je gluten niet verdragen. Dat is wat anders dan een allergie voor gluten.

Luister ook de podcast 3×7 bij de dokter: 7 vragen, 7 antwoorden en 7 tips over coeliakie bij kinderen. Kinderarts Gerdine Kamp en arts-assistent Lotte Heijerman praten daarin met Sep en zijn moeder over coeliakie.

Klachten

Deze klachten passen bij coeliakie:

Lang niet iedereen heeft evenveel klachten. Soms merk je niet eens dat je coeliakie hebt.

Oorzaken

Van elke 100 kinderen hebben er één of twee coeliakie. Het komt vaak in families voor. Broertjes en zusjes, moeders of vaders van kinderen met coeliakie hebben vaker zelf ook coeliakie. Maar je kunt ook de enige zijn in je familie. Als je te horen krijgt dat je coeliakie hebt, raden we het hele gezin aan om te testen. Dan kijken we of zij een erfelijke aanleg hebben voor coeliakie. Met andere woorden: of ze het gen hebben. Heb je dit gen niet, dan krijg je nooit coeliakie. Heb je dit gen wel, dan hoef je nu geen coeliakie te hebben, maar kun je het later wel krijgen. Dit is niet te voorspellen.

Bij alle kinderen met coeliakie zijn dezelfde afwijkingen aan de darm te zien. Sommige kinderen worden al ziek na het eten van een kruimeltje brood. Andere kinderen hebben lange tijd (bijna) geen klachten. Waarom dit soms zo verschilt, weten we niet goed.

Onderzoek

Bloedonderzoek

De dokter van de polikliniek Kindergeneeskunde hoort je verhaal en onderzoekt je. Denken we aan coeliakie? Dan gaan we eerst het bloed onderzoeken. In het bloed kunnen we antistoffen tegen de dunne darm opsporen. Als we die vinden, is de kans groot dat je coeliakie hebt. Vinden we ook bij een tweede onderzoek antistoffen in het bloed? Dan is het zo goed als zeker dat je coeliakie hebt.

Darmbiopt

Een darmbiopt kan ook veel duidelijk maken. We nemen daarbij een paar kleine stukjes weg uit de dunne darm. Onder de microscoop zien we of de darmvlokken ontbreken of erg beschadigd zijn. Het is niet altijd nodig om een biopt te doen. Soms is door de klachten die je hebt en het bloedonderzoek al duidelijk dat je coeliakie hebt.

Behandeling

Gelukkig is er een goede behandeling voor coeliakie: een glutenvrij dieet. Nadeel is wel dat je dit je hele leven moet doen. Je mag dus nooit meer gluten eten. Een diëtist helpt je hierbij. Hij of zij leert je over de ziekte en legt alles uit over je dieet. Op de website van de Nederlandse Coeliakie Vereniging (NCV) vind je meer informatie.

Door het glutenvrije dieet herstellen de darmvlokken van de dunne darm weer. Je buikklachten gaan dan meestal snel over. De meeste kinderen knappen snel en goed op. Vaak worden ze ook vrolijker. Het kan soms nog wel één tot twee jaar duren voor kinderen ook weer beter gaan groeien.

Controle

Als je bent begonnen met het glutenvrije dieet kom je elk jaar een keer terug bij de kinderarts. Die vraagt dan hoe het met je gaat. De kinderarts kijkt ook of je goed groeit en controleert je bloed. Zo zien we wanneer je darmen weer hersteld zijn. Als we geen antistoffen meer vinden in je bloed, is je darm weer beter. De dokter controleert ook of er geen andere ziekten van het afweersysteem ontstaan. Soms gaat coeliakie samen met iets aan de schildklier of suikerziekte type 1.

Medische controles en bezoeken aan de diëtist blijven nodig. In ieder fase in het leven komen er weer nieuwe vragen. Gelukkig is op elke nieuwe vraag ook weer een antwoord.

Tips