Wat doet een operatieassistente? Marije de Bruin vertelt

Wat doet een operatieassistente? Marije de Bruin vertelt

In Tergooi werken mensen in vele verschillende functies en vakgebieden. In de serie ‘Tergooiers’ vertellen zij over de inhoud van hun werk en wat hen motiveert. Deze aflevering gaat over Marije de Bruin. Zij is gespecialiseerd operatieassistente en werkt in het operatiekamercomplex van Tergooi.

‘Vroeger wilde ik altijd dokter worden. Omdat ik werd uitgeloot voor geneeskunde ben ik biomedische gezondheidswetenschappen gaan studeren. Maar ik miste toch het praktische aspect. Ik kende via via iemand die operatieassistent was in (toen nog) Ziekenhuis Hilversum en zij heeft geregeld dat ik een dagje mocht komen kijken. Ik was meteen verkocht, als operatieassistent ben je heel praktisch bezig, maar je bent niet alleen maar de “bestekzuster”. Er wordt ook verwacht dat je meedenkt, vooruitdenkt en snel kunt schakelen. Ook de sfeer en de mensen spraken mij heel erg aan. In september 2003 ben ik in Hilversum begonnen aan de opleiding en ik werk er nog steeds met veel plezier, mede dankzij diezelfde sfeer en veel van diezelfde mensen.’

In de operatiekamer

‘Het operatiekamercomplex is een beetje een eiland binnen het ziekenhuis. De patiënten worden bij de voordeur afgeleverd en daar na de operatie ook weer opgehaald. Omdat de steriliteit belangrijk is bij de operaties, is het ook belangrijk dat niet zomaar iedereen een operatiekamer kan binnenlopen. Toch krijgen we regelmatig ondersteuning en bezoek van andere afdelingen, bijvoorbeeld de radiologie of de gipskamer. We vinden het ook leuk als collega’s van bijvoorbeeld de verpleegafdeling of de planning eens een keertje komen kijken hoe het gaat tijdens een operatie.’

‘Een operatieteam bestaat meestal uit vijf tot acht mensen. Een anesthesist en een anesthesiemedewerker zorgen er samen voor dat de patiënt niks merkt van de operatie, door middel van bijvoorbeeld een ruggenprik of narcose. Aan “de andere kant van het doek” werkt de chirurg samen met minimaal twee operatieassistenten, een omloop en een instrumenterende. Voor veel specialismen is Tergooi een opleidingsziekenhuis, dus is vaak ook een arts-assistent of coassistent deel van het team.’

Opleidingsziekenhuis

‘Uiteraard leiden we ook op tot operatieassistent. De opleiding duurt drie jaar, waarbij je steeds een paar weken naar school gaat en dan weer een aantal maanden in de praktijk werkt. Zo leer je stukje bij beetje de verschillende onderdelen van het vak, elke keer een nieuw specialisme. In het begin mag je alleen omlopen. In die rol zorg je dat het steriele team zijn werk kan doen. Je geeft de benodigdheden aan, sluit apparatuur aan en zorgt voor de administratie. Later komt daar ook het instrumenteren en assisteren bij. Als instrumenterende sta je samen met de arts aan tafel en je zorgt eigenlijk dat hij of zij de juiste instrumenten in handen krijgt op het moment dat daar om wordt gevraagd, of liever nog vóórdat er om wordt gevraagd. Als assisterende zorg je dat de arts goed kan zien wat hij of zij doet, je houdt wondhaken vast, zuigt of dept bloed weg of je helpt bij het sluiten van de wond.’

‘In Tergooi hebben we heel veel verschillende specialismen met operaties in allerlei verschillende gradaties van complexiteit. Die afwisseling houdt het leuk.  Zelf sta ik meestal bij orthopedische ingrepen en begeleid dan ook de leerlingen tijdens hun stages. Het mooie van opleiden vind ik dat je niet alleen de verschillende stappen aanleert, maar ook zorgt dat de ander begrijpt waar we mee bezig zijn. Dat moment dat het kwartje valt, daar doe je het voor. Dat ze ineens zeggen: dit is echt leuk!’

‘Na de operatie brengen we de patiënten vervolgens naar de collega’s van de verkoeverkamer, waar ze kunnen bijkomen van de operatie voordat ze weer terug gaan naar de verpleegafdeling.

Echt teamwork

‘Een operatieprogramma is over het algemeen vol gepland van 8 uur tot een uur of 4. Soms ben je de hele dag bezig met één operatie, soms zijn dat zes tot acht korte ingrepen. Als je dan de hele dag met dezelfde mensen op de operatiekamer staat, hebben we het echt niet alleen over serieuze zaken en het werk, maar komen ook de verhalen over het weekend of de vakantieplannen aan de orde. Over het algemeen is het heel gezellig met muziek, veel geklets en ruimte voor grappen. Maar op het moment dat het toch foute boel is, is iedereen ook meteen bij de les en weet wat hij of zij moet doen. Dan zie je dat ons werk echt teamwork is. Dat vind ik na al die jaren nog steeds geweldig. Als het er écht om gaat, dan werkt het gewoon, dat is zo ontzettend mooi om te zien, elke keer weer. Het maakt dan ook niet uit wie er bij betrokken zijn.’

‘Af en toe maken we wel eens echt heftige situaties mee, maar de meeste operaties zijn toch routine. Als ik een operatie al vaker heb gedaan met een bepaalde arts, dan is het echt lekker om precies de verschillende stappen te kennen en om achter elkaar door steeds het volgende instrument in handen te geven, zonder dat de arts daar om hoeft te vragen. Soms kunnen we ook net dat ene instrumentje van een ander specialisme gebruiken, dat de arts zelf dan weer niet kent.’

Spoedoperaties

‘Uiteraard hebben we ook te maken met spoedoperaties. Soms moet er zelfs worden “ingebroken” in een programma, omdat er een patiënt geopereerd moet worden die echt niet kan wachten. Vanwege de spoedoperaties heb je als operatieassistent ook regelmatig dienst. Vanwege de keizersnedes hebben we in Blaricum 24/7 een team “in huis”, dat verblijft dan in het slaapcentrum, met een woonkamer en voor iedereen een eigen slaapkamer. Voor de dienst in Hilversum mogen we wel gewoon naar huis (mits je binnen 20 minuten weer in het ziekenhuis kunt zijn). Dan worden we gebeld als zich een nieuwe operatie aandient.’

Nog niet uitgekeken na 17 jaar

‘Inmiddels doe ik dit werk al meer dan 17 jaar, maar ik ben er nog altijd niet op uitgekeken en ik heb ook steeds wel weer iets nieuws te leren. Daarnaast blijf ik het fascinerend vinden wat wij als operatieteam allemaal met het lijf kunnen doen. We kunnen er onderdelen uithalen of versleten onderdelen vervangen en dan kan de patiënt weer een hele tijd vooruit. Ook al zien wij het resultaat over het algemeen niet terug, het is mooi om daaraan bij te kunnen dragen.’

Bekijk meer afleveringen van de serie ‘Tergooiers’. Ben je naar aanleiding van dit verhaal benieuwd geworden hoe het is om te werken in de zorg? Neem eens een kijkje op onze website ‘Werken bij Tergooi’

E-mail nieuwsbrief