Galbulten

Galbulten

Klachten

De urtica (kwaddel) is meestal een wat dikkere rode plek die heel erg jeukt. Vaak is de plek in het midden bleek. Losse plekken kunnen groter worden en samenvloeien met andere plekken. Urticaria kan op alle plekken van het lichaam zitten. Op armen, benen, romp en in het gezicht. Dat ligt ook aan waardoor u last van urticaria heeft (zie Oorzaken).

Meestal is er sprake van acute urticaria. De klachten aan de huid duren dan maar kort. Niet langer dan zes weken. En soms zo kort dat de klachten al weg zijn voor u bij de huisarts bent geweest.

Helaas zijn er ook mensen die lange tijd last hebben van urticaria. De klachten kunnen dan maanden of zelfs jaren blijven. We spreken dan van chronische urticaria.

Speciale vormen van urticaria

Oorzaken

Bijna een kwart van de bevolking krijgt in zijn leven een keer urticaria. De aandoening komt bij mannen en vrouwen voor, op alle leeftijden. Voor deze aandoening is geen duidelijke erfelijke aanleg. Toch komen sommige vormen in bepaalde families vaker voor.

Histamine

Bij het ontstaan van urticaria speelt histamine een belangrijke rol. Histamine zit in bepaalde cellen in de huid. In de cellen die onderdeel zijn van het immuunsysteem. Door allerlei prikkels kan histamine uit deze cellen vrijkomen. Daardoor worden bloedvaten wijder en krijgt de huid een rode kleur. Ook laten de wanden van de bloedvaten door histamine meer vocht door. Daardoor hoopt vocht zich op in de huid. Ook zorgt histamine voor jeuk.

Prikkels

Verschillende prikkels kunnen histamine vrijmaken:

• Lichamelijke prikkels. Bijvoorbeeld inspanning, plaatselijke druk op de huid, kou, warmte, zonlicht, water of trillingen.
• Medicijnen, vooral pijnstillers en antibiotica.
• Infecties, vooral door virussen en parasieten.
• Allergie voor bepaald eten. Bijvoorbeeld voor pinda’s, noten, schaal- en schelpdieren en fruit.
• Toevoegingen in voedsel: kleurstoffen, conserveringsmiddelen en smaakversterkers.
• Steken en beten van insectensteken. Van vlooien, mijten, luizen, muggen en wespen. Urticaria door insectenbeten zien we meestal op onderarmen en onderbenen.
• Allergie voor producten die u inademt: schimmelsporen, dierlijke huidschilfers.
• Contactallergieën.
• Ziekten in het lichaam.

Soms zijn er meerdere prikkels tegelijk. Ook kunnen sommige prikkels de uitslag die er al is erger maken. Bijvoorbeeld lichamelijke prikkels of pijnstillers. Bij urticaria die langer duurt, vinden we bij 60 tot 90 procent van de patiënten geen oorzaak. We spreken dan van chronische spontane urticaria.

Onderzoek

Artsen kunnen urticaria makkelijk herkennen. De arts zal samen met u proberen te ontdekken waardoor de plekken zijn gekomen. Vaak kan dit ook zorgen voor de oplossing. Verder onderzoek is dan niet nodig. Eventueel kunnen we nog onderzoek doen naar wat zorgt voor de klachten.

Behandeling

De behandeling bestaat uit het uit de weg gaan van de prikkel die voor de problemen gezorgd heeft. Dit kan natuurlijk alleen als bekend is waardoor het komt. Als dit niet lukt, kunnen we medicijnen geven. Die blokkeren de werking van histamine. Antihistaminica, noemen we die medicijnen. Meestal werken die goed.

Reageren de klachten niet genoeg op het ene antihistaminicum? Dan kunnen we een ander antihistaminicum proberen. Ook kunnen we het medicijn montelukast toevoegen. Dit geven we normaal aan patiënten met inspanningsastma. Maar het kan ook goed werken bij urticaria. Bij tussentijdse opvlammingen kunnen we kiezen voor een korte behandeling met prednison.

Werken antihistaminica en montelukast samen niet genoeg? Dan kunnen we soms een behandeling met omalizumab beginnen. Omalizumab neemt de stoffen weg die de cellen van het immuunsysteem activeren. Werkt ook dit niet of kunnen we dit medicijn niet aan u geven? Dan zijn er andere medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken. Ciclosporine bijvoorbeeld.

Deze tekst is gebaseerd op informatie van de NVDV.