Diabetesbehandeling

Behandeling van diabetes

Gezond leven en voeding

Een gezonde manier van leven met goede voeding en medicijnen kan helpen om zo normaal mogelijk te leven met diabetes. Genoeg bewegen, niet roken, een gezond gewicht en niet te veel stress helpen om uw bloedsuiker in orde te houden.

Voeding

Bij de behandeling van uw diabetes speelt voeding een belangrijke rol. Daarom is het belangrijk dat u een gesprek heeft met een van onze diëtisten. Die geeft u een persoonlijk voedingsadvies. Met vragen over voeding kunt u altijd bij de diëtisten terecht. Zie ook Voeding bij diabetes.

HbA1c

Vier keer per jaar laten we het zogenoemde HbA1c meten in het laboratorium. De term HbA1c staat voor de gemiddelde bloedsuikerwaarde van de afgelopen twee maanden. Hemoglobine (Hb) is een eiwit in de rode bloedcellen dat zuurstof vervoert. Glucose hecht zich aan deze hemoglobinecellen. Hoe meer glucose in het bloed zit, hoe meer ‘versuikerde’ hemoglobine er zal zijn. De rode bloedcellen (en dus ook het hemoglobine) leven gemiddeld twee tot drie maanden.

Het HbA1c geeft inzicht in de gemiddelde bloedsuikerwaarde van deze periode. Hoe hoger het glucosegehalte de afgelopen tijd is geweest, hoe hoger de waarde van het HbA1c zal zijn. Een HbA1c-waarde drukken we uit in percentage. Dit is een andere maateenheid dan waarin we de bloedsuikerwaarde uitdrukken. Bij mensen met diabetes streven we meestal naar een HbA1c-waarde van 53 mmol/mol of lager.

Tabletten om bloedsuiker te verlagen

Tabletten voor de behandeling van diabetes type 2 bevatten geen insuline. In de tabletten zitten chemische stoffen die zorgen dat het bloedsuiker verlaagt. Verschillende soorten tabletten kunnen de bloedglucose verlagen:

Lukt het met de maximale hoeveelheid tabletten niet om uw bloedsuiker goed te krijgen? Dan is het vaak nodig om over te schakelen naar insuline. Soms gebruiken we andere medicijnen dan insuline. Ook die moeten elke dag of week geïnjecteerd worden.

Injecties met insuline

Maakt de alvleesklier niet genoeg of helemaal geen insuline meer aan? Dan zijn injecties met insuline een logische stap in uw behandeling. Insuline is er in verschillende soorten. Het wisselt per soort hoe vaak u moet spuiten. We kijken welke soort en welk schema het beste bij u past. Lees meer over de behandeling met insuline.

Te hoge of lage bloedsuikerwaarde

Bij de behandeling van diabetes proberen we de hoeveelheid glucose in het bloed tussen de 4 en de 10 mmol per liter te houden. Soms is de bloedsuikerwaarde hoger of lager. U kunt dan klachten krijgen. We noemen dat ontregelingen.

• Bij een waarde hoger dan 10 mmol per liter spreken we van een hyperglycaemie of hyper.
• Bij een waarde lager dan 4 mmol per liter spreken we van een hypoglycaemie of hypo.

Niet iedereen krijgt hierbij klachten. Dat ligt ook aan hoe hoog of laag de waarde is en hoe snel die is gestegen of gedaald. Als uw bloedsuiker hoger of lager is, is dat dan ook geen reden voor paniek. Probeer altijd te bedenken waardoor de ontregeling kan komen.

Zelf bloedsuiker controleren

We proberen de hoeveelheid glucose in het bloed tussen de 4 en de 10 mmol per liter te houden. Voor de maaltijd mag de waarde tussen de 4 en 7 mmol per liter zijn. Anderhalf uur na de maaltijd bij voorkeur onder de 10 mmol per liter. Om te zien of dat zo is, kunt u zelf uw bloedsuiker regelmatig controleren. Zelfcontrole, noemen we dat. Wanneer en hoe vaak u meet, ligt bijvoorbeeld aan:

• welk type diabetes u heeft
• hoeveel medicijnen u krijgt en hoe vaak u die neemt
• of de waardes bij u veel schommelen

Het beste moment om te starten met de controle is voor iedereen anders. Meestal is dat als u begint met injecties met insuline. Dan vergoedt de verzekering de materialen ook pas. U bespreekt dit altijd eerst met de arts die u behandelt of de diabetesverpleegkundige.

Curve bijhouden

Om een goed inzicht te krijgen in schommelingen op een dag, kunt u een curve maken. U meet dan voor de hoofdmaaltijden, ongeveer anderhalf uur erna en voor u gaat slapen. Zo vaak controleren hoeft niet altijd. Zijn uw waardes stabiel en spuit u één of twee keer per dag insuline? Dan is het vaak genoeg om te controleren op gebruikelijke tijden en dat een keer per week in een curve te zetten. Meet dan nuchter (voor het ontbijt), voor de lunch, voor de avondmaaltijd en voor u gaat slapen.

Krijgt u drie of meer injecties met insuline per dag? Of gebruikt u een insulinepomp? Dan is het goed om vaker een curve te maken. Het is dan makkelijker om de hoeveelheid insuline aan te passen als dat nodig is.

Ook op andere momenten kan het verstandig zijn uw bloedsuiker te controleren. Bijvoorbeeld als u denkt dat uw waarde te hoog of te laag is. Of voor of tijdens het sporten of als u ziek bent. Als dat nodig is, kunt u op tijd een arts of diabetesverpleegkundige inschakelen voor advies.

App of diabetesdagboekje

Met apps op uw smartphone kunt u de waardes die u meet makkelijk bijhouden. U kunt daarvoor verschillende apps downloaden. Gebruikt u liever geen smartphone? Dan kunt u de waardes ook bijhouden in een diabetesdagboekje. Dat kunt u krijgen bij uw diabetesverpleegkundige, apotheek of de firma waar u uw diabeteshulpmiddelen bestelt.

Door uw waardes bij te houden, kunnen we de hoeveelheid insuline makkelijker aanpassen. We kunnen er zo bijvoorbeeld achter komen waarom uw waarde op bepaalde momenten laag of hoog is. U kunt ook zelf noteren waardoor een hoge of lage waarde kwam en hoeveel insuline u heeft bijgespoten.

Wanneer contact opnemen

U mag bij vragen altijd contact opnemen. Doe dat in ieder geval bij het volgende:

Zorg dat u het volgende bij de hand heeft als u belt:

• Uw insulinepen en bloedglucosemeter.
• Uw persoonlijk voedingsadvies.
• Het overzicht van uw waardes in uw smartphone of het diabetesdagboekje.
• Uw agenda en uw afsprakenkaart.

Diabetesmateriaal

Als diabetespatiënt is het goed om te weten waar u de verschillende materialen kunt krijgen.

Controle bij de oogarts

Door diabetes kunnen verschillende afwijkingen aan de ogen ontstaan. Bijvoorbeeld afwijkingen aan het netvlies (retinopathie) en de lens (cataract), groene staar (glaucoom), droge ogen, straalbreking (refractie)-afwijkingen, dubbelzien en infecties. Daarom is het belangrijk om uw ogen regelmatig te laten controleren.

Problemen met het netvlies

De technieken om u te onderzoeken en behandelen, worden steeds beter. Vaak is het mogelijk om te zorgen dat problemen aan het netvlies niet erger worden. Zo kunnen we blindheid meestal voorkomen. Het is daarvoor wel belangrijk uw ogen regelmatig te laten controleren op diabetische retinopathie door een oogarts. Diabetische retinopathie geeft namelijk pas in een laat stadium klachten. In de tussentijd kan er al sprake zijn van vaatnieuwvorming of lekkage. Het risico op diabetische retinopathie neemt toe als de diabetes mellitus langer bestaat.

Hoe vaak controle

Laat uw netvlies geen afwijkingen zien en heeft u bijvoorbeeld ook geen hoge bloeddruk, hoog cholesterol of overgewicht? Rookt u niet en bent u niet zwanger? Dan zal de internist elke twee jaar een oogonderzoek voorschrijven. In alle andere gevallen adviseren we om de ogen elk jaar te laten onderzoeken.

Samen verantwoordelijk

Uw behandelaars overleggen regelmatig met u over uw diabetesbehandeling. Het is een zorg van ons samen. Het is belangrijk dat u meedenkt en goed weet welke en medicijnen u thuis gebruikt en hoeveel. Dat is ook voor als u wordt opgenomen in het ziekenhuis belangrijk. We kunnen uw diabetes dan in het ziekenhuis goed instellen en controleren.