Translate
Zuurstof thuis
Als de longen ziek zijn en niet goed werken, kan extra zuurstof nodig zijn. Uw longarts bepaalt of u extra zuurstof thuis nodig heeft. Alles wat u daarover moet weten, leest u hier. U kunt ook altijd bij de longverpleegkundige terecht voor advies of hulp.
Voorbereiding
Wanneer zuurstof thuis
Of u extra zuurstof nodig heeft, ligt aan hoe erg het tekort aan zuurstof in uw bloed is. Uw longarts onderzoekt u om dit vast te stellen. Klachten die op een zuurstoftekort wijzen, zijn:
- kortademig
- benauwd
- onrustig
- moeite om in slaap te komen
- hartkloppingen
- verward zijn
- suf zijn
Goed om te weten: kortademig zijn komt niet altijd door een tekort aan zuurstof. En extra zuurstof helpt niet altijd om minder kortademig te worden.
Door longkanker, longfibrose en ernstige vormen van COPD is de aanvoer en opname van zuurstof via de longen minder. Dan kan een tekort aan zuurstof ontstaan. Als dat lang duurt, kan dat zorgen voor:
- geestelijke verwarring
- hartklachten
- nierproblemen
- vroeger overlijden
Extra zuurstof kan deze problemen voorkomen of tegengaan. Ook gaat met extra zuurstof uw conditie minder snel achteruit. Veel patiënten kunnen meer met extra zuurstof.
Voorwaarden voor zuurstof thuis
Een zuurstofbehandeling vraagt veel van u en van de mensen om u heen. En het is duur. Daarom moet u aan een aantal voorwaarden voldoen om de behandeling te krijgen.
- Uw longarts ziet dat het niet beter met uw gaat, ook al krijgt u alle medische ondersteuning. U heeft al twee of drie maanden een tekort aan zuurstof.
- U kunt de zuurstofbehandeling goed uitvoeren en dit lange tijd volhouden. Anders gaat de behandeling u niet helpen.
- U rookt niet. Als u rookt, heeft extra zuurstof geven geen zin. U moet echt gestopt zijn met roken voordat u met extra zuurstof mag beginnen. Ook is roken gevaarlijk als u zuurstof gebruikt.
- U zorgt dat andere mensen absoluut niet roken in uw buurt. Hiervoor is het brandgevaar te groot. U mag ook geen zuurstof gebruiken in de buurt van open vuur, zoals een gasfornuis, open haard, kaarsen en waxinelichtjes.
Zuurstofapparaat
Uw longarts bepaalt of u extra zuurstof nodig heeft. Als dat zo is, komt bij u thuis een zuurstofapparaat te staan. Dat noemen we de zuurstofbron. Daar zijn verschillende soorten van. De longverpleegkundige adviseert u over een zuurstofbron die voor u geschikt is. De longverpleegkundige en de zuurstofleverancier overleggen met uw verzekering. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de keuze en levering van de zuurstofbron.
Vaste zuurstofconcentrator
U zit met een slang aan de concentrator vast. Meestal kunt u uit verschillende lengtes kiezen, tot maximaal vijftien meter. Door de slang kunt u zich in huis wat beperkter bewegen.
Draagbare zuurstofflessen of cilinders
- U kunt een aantal uren met een cilinder doen. Dat ligt aan hoeveel zuurstof u nodig heeft.
- U kunt de cilinder meenemen op een stevig boodschappenkarretje of een rollator. Voor deze flessen bestaan ook speciale draagtassen.
- Er zijn ook grotere cilinders voor in huis.
- Alle leveranciers leveren een cilinder van tien liter bij een concentrator. Als reserve voor als de stroom uitvalt. Deze is wel zwaar, maar staat op een cilinderwagen met wieltjes. U kunt de reservecilinder in een aparte ruimte bewaren.
Uit de verschillende systemen van de zuurstofleverancier zoeken we naar de combinatie die het beste bij u past. Hierbij kijken we ook hoeveel zuurstof u nodig heeft, hoe u woont en hoe lang u op pad wilt.
Behandeling
Neusbril
De zuurstof krijgt u meestal via een neusbril (zie foto). U krijgt de zuurstofbrillen via de leverancier die uw zuurstof levert. De neusbril hangt over de oren en steekt een stukje in beide neusgaten.
De neusbril is er in verschillende types. Heeft u problemen met uw neusbril? Vraag de leverancier dan om een ander type. Verwissel de neusbril in ieder geval elke twee weken. Anders wordt het materiaal hard en gaat het schuren.
Hoeveel zuurstof
- Het ligt aan het tekort aan zuurstof in uw bloed hoeveel extra zuurstof u nodig heeft. De arts schrijft minimaal 16 uur per dag voor. Dit is voor het grootste deel ’s nachts. Tijdens het slapen ademen we oppervlakkiger. Daardoor ontstaat sneller een tekort aan zuurstof.
- Het kan zijn dat u 24 uur per dag zuurstof nodig heeft.
- Voor extra zuurstof bij inspanning en in de laatste fase van het leven gelden andere regels.
- Het gemiddelde gebruik is één tot twee liter per minuut.
- Niet alleen te weinig, ook te veel zuurstof kan schadelijk zijn. Houdt u zich daarom altijd aan wat de arts heeft voorgeschreven.
Hoe lang
- Krijgt u extra zuurstof om te herstellen van klachten aan uw longen die erger werden? Dan kijkt de longarts na een maand of drie of u hier nog mee door moet gaan.
- Heeft u extra zuurstof nodig omdat uw conditie langzaam achteruitgaat? Dan is dit meestal voor altijd.
Mogelijke klachten
Zuurstof heeft geen ernstige bijwerkingen. Wel kunt u last krijgen van:
- Een droge neus, vooral als u meer dan vier liter per minuut gebruikt. Met een luchtbevochtiger voorkomt u dit voor een deel. Carbomeer watergel helpt tegen irritatie van het neusslijmvlies. U kunt dit zonder recept bij uw apotheek kopen.
- De neusbril kan neus, keel of oren irriteren. Voor de oren zijn beschermers van schuim beschikbaar.
- Huidirritatie. Gebruik op de huid alleen crèmes op waterbasis. Van crèmes met vetten kunt u brandblaren krijgen.
Contact opnemen
Soms krijgt u niet genoeg zuurstof binnen via de neus. Dan werkt een andere manier misschien beter voor u. Bijvoorbeeld een zuurstofkapje. Werkt uw zuurstofsysteem niet zo goed voor u? Bespreek uw wensen met de leverancier, longarts of longverpleegkundige. Zij kijken dan samen met u of er een andere oplossing is.
Vergoeding
Thuis
Vakantie
Als u met het vliegtuig reist, is de kans groot dat u ook tijdens de vlucht zuurstof moet blijven gebruiken. Overleg dit op tijd met uw longarts. Meestal kunt u tijdens het vliegen een andere hoeveelheid gebruiken. In het vliegtuig is de luchtdruk anders dan op de grond. Vraag ruim van tevoren bij de vliegmaatschappij of u wel met zuurstof mag vliegen. Informeer bij uw reisbureau of ze dit voor u kunnen regelen. Daarnaast heeft u van uw longarts een verklaring nodig dat u fit genoeg bent om te vliegen. Die heet een fit-to-fly verklaring.
Brand voorkomen
Als u in huis extra zuurstof gebruikt, is het belangrijk dat u de regels voor de veiligheid goed volgt. Anders bestaat er gevaar voor brand en (ernstige) brandwonden. Door de behandeling ademt u lucht uit met meer zuurstof dan normaal. Hierdoor zit er meer zuurstof in de lucht in huis.
Zuurstof zelf is niet brandbaar. Maar het kan wel andere materialen heftig laten branden. Neem daarom de maatregelen die hieronder staan. Volg verder de regels op die uw zuurstofleverancier aangeeft.
Luchten
Olie en vet
Niet roken
Open vuur
Brandweer informeren
Verzekering
Hulp bij uw behandeling
Als u thuis zuurstof krijgt, heeft dit invloed op uw dagelijks leven. De longverpleegkundige begeleidt u persoonlijk. We zoeken samen met u naar oplossingen. Of verwijzen u naar andere instanties die u kunnen helpen, zoals thuiszorg, de leverancier of patiëntenverenigingen. Bij de longverpleegkundige kunt u ook terecht met al uw vragen en problemen over de zuurstofbehandeling. Bijvoorbeeld:
- hoeveel zuurstof u moet gebruiken
- of u de zuurstof goed gebruikt
- hoe u naar buiten kunt gaan met de zuurstof
- wanneer u de zuurstof het beste kunt gebruiken
Domme vragen bestaan niet. De longverpleegkundige legt het u graag in alle rust uit. U kunt bellen tijdens het telefonisch spreekuur. Of stuur een e-mail naar .
Advieslijn Longfonds
Wilt u een persoonlijk gesprek met een medewerker van de advieslijn van het Longfonds? Kijk voor meer informatie op de website van het Longfonds.
Technische vragen
Heeft u technische vragen over uw zuurstofapparaat? Of problemen? Kijk in de gebruiksaanwijzing van uw apparaat of neem contact op met uw leverancier.