Wat is een gebroken heup?
Breuken
De heup kan op verschillende manieren breken. De meest voorkomende heupfracturen zijn:
- Dijbeenhalsbreuk (collum-fractuur). Deze ligt in het bovenste gedeelte van het dijbeen.
- Breuken door de verdikkingen van de heupkop (pertrochantere fracturen).
- Breuken onder de verdikkingen (subtrochantere fracturen). Deze komen minder vaak voor.
Oorzaken
Een gebroken heup komt regelmatig voor meestal bij oudere mensen vanwege zwakker wordend bot (osteoporose) en een verhoogde valneiging. De oorzaak kan verschillend zijn. Struikelen over een stoepje, uitglijden over een mat of duizeligheidklachten die leiden tot een val. Als we u opnemen met een gebroken heup kijken we ook naar de oorzaak van uw val. Bent u 70 jaar of ouder? Dan wordt u in de meeste gevallen opgenomen in het Traumacentrum.
Klachten
Mensen met een gebroken heup hebben last van:
- De meeste mensen kunnen niet meer lopen of staan op het been waarvan de heup gebroken is. Dit komt omdat het extreem veel pijn doet.
- Het been waarvan de heup gebroken is, ligt vaak naar buiten gedraaid en lijkt korter.
Onderzoek
De meeste mensen komen naar de Spoedeisende Hulp. Er wordt een röntgenfoto gemaakt van beide heupen. Op de foto zien we waar het bot gebroken is.
Behandeling
Behandeling zonder operatie
Heel soms is de breuk maar heel klein en is een operatie niet nodig. We opereren ook niet als de patiënt een korte levensverwachting heeft. Soms is een operatie dan niet mogelijk, maar er zijn ook mensen die het niet meer willen. De behandeling bestaat dan uit pijnbestrijding. Zo’n beslissing nemen de medisch specialisten – zoals de orthopedisch chirurg, de internist ouderengeneeskunde (geriater) en de anesthesist – samen met de patiënt en de familie.
Behandeling met operatie
Als blijkt dat uw heup gebroken is, is het belangrijk om zo spoedig mogelijk de heup te behandelen. Meestal vindt de operatie binnen 48 uur na uw opname plaats. In het Traumacentrum wordt eerst uw algemene gezondheidstoestand onderzocht. We bekijken de risico’s en passen de behandeling hierop aan.
De operatie vindt plaats onder algehele verdoving (narcose) of met behulp van een ruggenprik. Om bij uw heupgewricht te komen, maakt de orthopeed of traumachirurg een snee aan de zijkant van uw bovenbeen. Er zijn verschillende manieren om te opereren, afhankelijk van de soort breuk:
- Kop-halsprothese: we vervangen uw heupkop door een prothese.
- Dynamische heupschroef (DHS): we behandelen uw heup met een schroef en plaat. De heupkop blijft behouden.
- Gecannulleerde heupschroef: we behandelen de heup met meerdere schroeven. De heupkop blijft behouden.
- TFNA: we behandelen de heup met een grendelpen. De heupkop blijft behouden.
Na de behandeling
Revalideren
Als het kan, gaat u de dag na de operatie druk aan de slag met revalideren. Hiervoor krijgt u begeleiding van een fysiotherapeut. Ook bespreken we zo snel mogelijk wanneer u weer naar huis kunt. Soms kunt u niet naar huis, en kunt u beter naar een revalidatiecentrum. Tergooi MC werkt samen met verschillende zorgcentra.
Hoe lang u moet revalideren, hangt af van:
- leeftijd
- conditie
- gezondheidstoestand
- doorzettingsvermogen
- soort operatie.
Bij een kop-halsprothese kunt u de heup al vrij snel, in combinatie met krukken of een looprek belasten. Bij de overige operaties, bepaalt de arts hoeveel u uw geopereerde been mag belasten: 0%, 10%, 50% of 100%. In de meeste gevallen moet u de eerste zes tot acht weken na de operatie met een hulpmiddel blijven lopen
Complicaties
Ondanks alle veiligheidsmaatregelen kunnen er soms problemen (complicaties) ontstaan:
- infectie van de wond
- infectie van de prothese
- trombose
- nabloeding
- beenlengteverschil
- uit de kom van prothese (luxatie)
- niet genezen van de breuk.