Hartinfarct
Klachten
Het meest duidelijke signaal bij een hartinfarct is een drukkende pijn op de borst. Het voelt alsof iemand een band om de borst snoert. Bij een hartinfarct gaat dit gevoel niet over. De pijn op de borst gaat vaak samen met:
- pijn die uitstraalt naar de armen, schouderbladen, hals, kaak of maagstreek
- zweten
- misselijk zijn of spugen
Minder duidelijke klachten
De signalen bij een hartinfarct zijn soms ook minder duidelijk. Vaker bij vrouwen dan bij mannen. Ook bij ouderen en patiënten met diabetes kunnen de signalen onduidelijk zijn. Bijvoorbeeld:
- pijn in de bovenbuik, kaak, nek of tussen de schouderbladen, zonder pijn op de borst
- kortademig zijn
- heel erg moe zijn
- duizelig zijn
- onrustig gevoel hebben of gevoelens van angst
- snelle ademhaling
Oorzaken
Meestal ontstaat een hartinfarct door vernauwingen in de kransslagaders. Dit zijn de bloedvaten rond het hart. Ze liggen als een soort krans om het hart en zorgen dat het hart genoeg zuurstof krijgt.
De vernauwingen worden langzaam erger. Dit proces heet slagaderverkalking. Ontstekingscellen, cholesterol of vetdeeltjes hopen zich op in de wand van de krasslagaders. Hierdoor ontstaat een verdikking. Meestal merkt u hier niets van. Pas bij erge vernauwingen ontstaat pijn op de borst.
De verdikking groeit steeds verder aan. Op een gegeven moment kan die openscheuren. Het lichaam maakt dan een bloedprop aan om het scheurtje dicht te maken. Deze bloedprop kan op die plek het bloedvat afsluiten. Of losschieten en verderop in het bloedvat vastlopen. U heeft een hartinfarct als een kransslagader is afgesloten. Het deel van het hart achter deze afsluiting krijgt geen zuurstof meer en raakt beschadigd.
Hartinfarct zonder vernauwingen
Het komt wel eens voor dat er na een hartinfarct geen ernstige vernauwingen te zien zijn in de kransslagaders. Dit soort hartinfarct is minder bekend. Artsen noemen dit ook wel een ‘hartinfarct zonder obstructie’. Het is bij dit soort infarcten moeilijker om erachter te komen wat er precies aan de hand is. Het wordt ook wel eens een stress-infarct genoemd, omdat het soms door stress ontstaat. Maar veel meer factoren kunnen van invloed zijn.
Verschillen tussen mannen en vrouwen
Hartinfarcten komen voor bij vrouwen en bij mannen. Wel zijn er een paar verschillen:
- Hartinfarcten komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Ongeveer twee keer zoveel mannen als vrouwen krijgen een hartinfarct.
- Vrouwen die overlijden aan een hartinfarct zijn gemiddeld zo’n zeven jaar ouder dan mannen.
- Mannen en vrouwen kunnen beiden een hartinfarct zonder ernstige vernauwingen krijgen. Bij vrouwen gaat het bij een groter deel van de hartinfarcten om zo’n hartinfarct zonder vernauwingen.
- Vrouwen hebben iets vaker problemen in de kleine bloedvaatjes van het hart en hebben vaker minder duidelijke klachten.
Onderzoek
Een hartinfarct zorgt voor schade aan het hart die niet meer weggaat. Daarom wil een arts een hartinfarct zo snel mogelijk stoppen. Het is dus belangrijk snel te weten of het om een hartinfarct gaat en een behandeling te starten.
Eerst kijkt de (huis)arts of het ambulancepersoneel naar de klachten van de patiënt. Een hartfilmpje (ECG) en bloedonderzoek kunnen bevestigen dat het om een hartinfarct gaat.
Hartfilmpje (ECG)
Bloedonderzoek
De hoeveelheid hartenzymen neemt na een paar uur of dagen toe. Daarna krijgen ze snel weer hun normale waarden. De waarden zeggen iets over hoe groot het infarct is. Bij een groot hartinfarct zijn er meer hartenzymen in het bloed dan bij een klein infarct.
Onderzoek na een hartinfarct
In de eerste dagen na uw infarct krijgt u allerlei onderzoeken. De arts kan zo vaststellen welk deel van het hart is getroffen. En hoe groot de schade is en wat de gevolgen zijn.
Inspanningstest (fietstest)
Echografie
Isotopenonderzoek
Hartkatheterisatie
Behandeling
Een snelle behandeling bij een hartinfarct is belangrijk. Door snel te handelen, kan de arts de schade van het hartinfarct beperken. Bij een hartinfarct krijgt een deel van de hartspier geen zuurstof meer. Zonder zuurstof sterven hartspiercellen af. Die herstellen niet meer.
Behandeling in de ambulance
In de ambulance wordt al gestart met de behandeling. U krijgt een medicijn dat er snel voor zorgt dat de kransslagaders wijder worden. Dit zijn de bloedvaten die zuurstof geven aan het hart. Als ze wijder worden, daalt de bloeddruk en heeft uw hart minder zuurstof nodig. De pijn wordt na de medicijnen vaak al minder. Als u veel pijn houdt, zijn soms extra pijnstillers nodig.
Soorten behandelingen
Hoe we u verder behandelen, ligt aan hoe erg de situatie bij uw is. Meestal kiezen we voor een dotter- en stentbehandeling. Soms is een bypassoperatie nodig. U krijgt altijd medicijnen. Met een dotterbehandeling stroomt het bloed weer sneller naar de hartspier dan met een bypassoperatie.
Dotter- en stentbehandeling
Bypassoperatie
Medicijnen
- een nieuwe verstopping moeilijker kan ontstaan
- het hart in het juiste ritme blijft kloppen
- er geen (verdere) schade aan de hartspier ontstaat.
Per persoon kijken we of er nog andere medicijnen nodig zijn. De meeste van deze medicijnen moet u de rest van uw leven gebruiken. Het gaat om:
- Plaatjesremmers: laten het bloed minder snel samenklonteren. Daardoor hopen bloedpropjes zich minder snel op bij de vernauwing of de geplaatste stent.
- Bètablokkers: verlagen de hartslag en de bloeddruk en maken de kans op hartritmestoornissen en hartfalen kleiner.
- Bloeddrukverlagers: ontlasten het hart en verlagen de bloeddruk. Door vocht af te drijven, het hart minder te laten pompen of door de bloedvaten wijder open te zetten.
- Cholesterolverlagers (statines): verlagen de hoeveelheid cholesterol in het bloed. Daardoor ontstaat minder snel slagaderverkalking en wordt de vaatwand aan de binnenkant beschermd.
Thuis verder herstellen
Meestal mag u na een hartinfarct na een paar dagen weer naar huis. In de eerste weken bent u nog niet meteen de oude. U moet thuis verder herstellen en langzaam uw leven weer oppakken.
Situatie thuis
- Heeft u hulp nodig in het huishouden?
- Kunt u uzelf verzorgen?
- Heeft u familieleden of vrienden die u een tijdje kunnen helpen?
Als u thuis extra hulp nodig heeft, regelt de verpleegkundige dit.
Hartrevalidatie
Manier van leven aanpassen
Deze informatie is tot stand gekomen met dank aan de Hartstichting. Bekijk de meest actuele informatie over een hartinfarct op de website van de Hartstichting.