TranslateZaadbalkanker
Zaadbalkanker is een vorm van kanker die ontstaat in de zaadbal. De aandoening treft vooral jongere mannen tussen de 15 en 40 jaar oud. Zaadbalkanker ontstaat meestal in de cellen die het zaad produceren: de kiemcellen. Zaadbalkanker kan in zeldzamere gevallen ook ontstaan uit andere cellen van de zaadbal.
Soorten kiemceltumoren
- seminoom: ontstaat in het binnenste deel van de zaadbal, waar de zaadcellen worden gemaakt. Ongeveer 50% van alle zaadbaltumoren is een seminoom.
- non-seminoom: dit is een verzamelnaam voor andere kiemceltumoren dan het seminoom. Hieronder vallen onder andere het embryonaalcarcinoom, teratoom, dooierzaktumor, choriocarcinoom en combinaties hiervan.
Oorzaak
Over de oorzaken van zaadbalkanker is nog weinig bekend. Wel is bekend dat sommige mannen (mogelijk) een wat groter risico hebben op het krijgen van zaadbalkanker dan andere mannen:
- Mannen bij wie één of beide zaadballen rond de geboorte niet waren ingedaald.
- Mannen die eerder zaadbalkanker hebben gehad. Bij 2 tot 3% van de mannen met zaadbalkanker ontstaat na enkele jaren een tumor in de andere zaadbal.
- Mannen met testis atrofie. Dat wil zeggen dat de zaadbal ineengeschrompeld is bijvoorbeeld door verminderde bloedvoorziening.
- Mannen met zaadbalkanker in de familie. In hoeverre erfelijkheid hierbij een rol speelt, is nog onduidelijk.
Klachten
Mannen bij wie zaadbalkanker is vastgesteld, merken voorafgaand aan de diagnose vaak zelf een verandering aan de zaadbal, zoals:
- Zwelling en/of verharding van de zaadbal. Deze verharding is meestal pijnloos.
- Een zwaar, dof gevoel in de onderbuik achter of in de balzak.
In zeldzame gevallen zijn er ook andere symptomen zoals:
- Zwelling van de borstklier(en) of het gebied rond de tepel.
- Gewichtsverlies of vermoeidheid zonder aanwijsbare reden.
- Kortademigheid of ophoesten van bloed, dit wordt veroorzaakt door uitzaaiingen in de longen.
Onderzoek
De volgende onderzoeken kunnen plaatsvinden:
Voor het stellen van de diagnose zijn bloedonderzoek en een echografisch onderzoek van de zaadballen nodig.
Als er bij het echografisch onderzoek van de zaadballen verdenking is op zaadbalkanker wordt er tevens een CT scan gemaakt van de buik en de longen. Met deze CT-scan kan de arts zien of er uitzaaiingen zijn van de zaadbalkanker.
Behandeling
De operatie
Indien er bij het echografisch onderzoek verdenking is op zaadbalkanker zal er op korte termijn een operatie (orchidectomie) plaatsvinden waarbij de aangedane zaadbal wordt verwijderd. Dit gebeurt via een incisie in de lies. Nadat de zaadbal is verwijderd zal er pathologisch onderzoek plaatsvinden om het soort zaadbalkanker te beoordelen. U leest hier meer over de operatie.
Zaadcellen invriezen
Voordat de operatie plaats vindt, zal er besproken worden of u (nog) een kinderwens heeft. Als dit zo is, kunnen er voor de operatie zaadcellen ingevroren worden. Dit kan niet in elk ziekenhuis in Nederland, u zal hiervoor dus zo nodig verwezen worden.
Vervolgbehandeling
Na de operatie waarbij de zaadbal is verwijderd, is er soms een vervolgbehandeling nodig. Deze kan bestaan uit:
- bestraling (radiotherapie)
- chemotherapie (behandeling met celdeling remmende medicijnen)
- een lymfeklieroperatie
U kunt ook een combinatie van deze behandelmethoden krijgen. De keuze van de behandeling hangt samen met de uitgebreidheid van uw ziekte en uw prognose. Goed om te weten: de meeste patiënten met zaadbalkanker genezen. Zelfs als er uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren of organen.