Psoriasis

Psoriasis

Bij psoriasis zijn vaak rode vlekken te zien, met dikke plekken met schilfers op de huid. De aandoening komt omdat er iets mis gaat bij de aanmaak van de huidcellen.

Klachten

Welke klachten u heeft, ligt aan welke vorm van psoriasis u heeft:

Psoriasis vulgaris (gewone psoriasis)

De meest algemene vorm van psoriasis is psoriasis vulgaris: gewone psoriasis. Op de armen en benen zitten rode, schilferende plekken. Aan de kant waar de armen of benen strekken. De plekken hebben een duidelijke grens. Vooral de knieën en ellebogen doen vaak mee.

Psoriasis bij het hoofdhaar komt ook vaak voor. Het lijkt soms op roos, maar de hoofdhuid is veel roder en schilfert veel meer.

Psoriasis guttata

Ook psoriasis guttata komt veel voor. Bij deze vorm zitten veel kleine, schilferende rode plekjes op verschillende plekken op het lichaam. Alsof het druppeltjes zijn.

Psoriasis inversa

Bij psoriasis inversa zitten de plekken vaak in de plooien. Bijvoorbeeld in de liezen, oksels en bij vrouwen onder de borsten. Psoriasis inversa is meestal niet schilferend. De plekken zijn rozerood en glanzend en meestal niet verdikt.

Psoriasis unguium

Psoriasis unguium zit vaak aan de nagels of vingertoppen. In de nagel zitten kleine putjes. Bij ernstigere vormen zit er ook een dikke eeltlaag onder de nagel. Die tilt de nagelplaat op.

Psoriasis arthropathica

Bij alle vormen van psoriasis kunnen ook pijnlijke gewrichten ontstaan. Dit heet psoriasis arthropathica of artritis psoriatica. Dit zit vooral in de kleinere gewrichten, zoals de handen en de voeten. Maar het kan ook in de onderrug stijfheid en klachten veroorzaken. Laat de dermatoloog of huisarts weten als u ook last heeft van uw gewrichten. Die kan beoordelen of u misschien naar de reumatoloog moet.

Psoriasis pustulosis palmoplantaris (Andrews-Barber)

Bij psoriasis pustulosis palmoplantaris zitten er kleine blaasjes aan de handpalmen of voetzolen, met pus erin. De aandoening wordt vaker gezien bij rokers.

Oorzaken

Normaal gesproken vernieuwt onze huid langzaam. Oude huidcellen aan de buitenkant laten los. En aan de onderkant van de opperhuid groeien weer nieuwe. Bij psoriasis worden huidcellen te snel aangemaakt. Zo ontstaan plakken huid met een dikke laag onrijpe huidcellen. Waardoor dit komt, is niet bekend.

Psoriasis komt voor op alle leeftijden. Meestal begint het na de puberteit. Maar ook baby’s en ouderen kunnen psoriasis krijgen. Het is ook erfelijk. Kinderen of kleinkinderen van iemand met psoriasis hebben meer kans om het ook te krijgen.

Sommige medicijnen kunnen psoriasis uitlokken of erger maken. Bijvoorbeeld bètablokkers, lithium of malariaprofylaxe. Ook roken vormt een risico. Vooral om de vorm psoriasis palmoplantaris (Andrews-Barber) te krijgen. Stoppen met roken kan bij psoriasis zorgen voor minder klachten.

Behandeling

Psoriasis kunnen we op verschillende manieren behandelen. Psoriasis genezen kan niet. Met de behandeling willen we vooral de klachten verminderen. De behandeling kan bestaan uit:

  • de huid behandelen met zalven, crèmes en lotions
  • lichttherapie
  • medicijnen

Soms doen we verschillende behandelingen samen.

Zalven, crèmes en lotions

Hormoonzalven (corticosteroïden)

Om psoriasis te bestrijden, gebruiken we vaak corticosteroïden. Corticosteroïden zijn er als zalven, crèmes, emulsies en lotions. De corticosteroïden lijken op de hormonen die de bijnier maakt. Ze zorgen dat de ontsteking in de huid afneemt en de plekken minder dik worden.

Vaak lukt het om met sterkere corticosteroïden de huid bijna rustig te krijgen. Een nadeel is dat corticosteroïden na langere tijd minder goed werken. Ook kan de huid dunner worden.

Lees meer over de behandeling met corticosteroïden.

Calcipotriol/betamethason (Dovobet®)

In dit preparaat zijn calcipotriol (vitamine D3) en bethamethason (corticosteroïd) gecombineerd. Deze combinatie is vooral geschikt bij dikkere schilferlagen op de psoriasisplekken.

Salicylzuur

Salicylzuur maakt te veel aan schilfers los. Daardoor kan een zalf of crème dieper in de psoriasis doordringen en beter werken. Salicylzuur wordt daarom vaak toegevoegd aan corticosteroïden.

Lichttherapie

Veel mensen met psoriasis merken dat hun huid opknapt door zonlicht. Bij lichttherapie bootsen we het effect van zonlicht na. We gebruiken daarvoor ultraviolet licht (uv-licht).

Voordelen

  • Betrouwbare behandeling die werkt, soms voor langere tijd.
  • Bij uitgebreide psoriasis is het veel makkelijker dan smeren.
  • Het kan ook gedaan worden bij zwangerschap.

Nadelen

  • Vaak een lichtbehandeling doen vergroot na langere tijd de kans op huidkanker.

Behandeling met uv-licht thuis

Tegenwoordig is het mogelijk een behandeling met uv-licht thuis te doen. U kunt dit dan doen als het u goed uitkomt. Niet iedere verzekeraar vergoedt deze therapie.

Medicijnen

Heeft u een erge vorm van psoriasis en helpen zalven of lichttherapie niet? Dan zijn er verschillende medicijnen mogelijk. Uw behandelaar in Tergooi MC begeleidt u in dit traject.

Acitretine

Acitretine lijkt op vitamine A zuur en zorgt dat de huidcellen weer normaal uitgroeien.

Voordelen

  • Eenvoudig in te nemen, meestal één keer per dag.

Nadelen

  • Een zwangerschap is streng verboden, tot drie jaar nadat u met acitretine bent gestopt. Acitretine is heel erg schadelijk voor het ongeboren kind.
  • Tijdens de therapie kunt u droge lippen, huid en ogen krijgen.
  • U moet uw bloed regelmatig laten onderzoeken.

Ciclosporine

Ciclosporine onderdrukt de immuunreactie die bij psoriasis een rol speelt.

Voordelen

  • Eenvoudig in te nemen.
  • Het werkt snel en meestal erg goed.

Nadelen

  • Ciclosporine heeft bijwerkingen op de nieren en bloeddruk. Daarom mag het maar een tijdje gebruikt worden. Daarna kan de psoriasis weer erg terugkomen.
  • U moet regelmatig uw bloed en bloeddruk laten controleren.

Fumaraat

Fumaraat is afgeleid van een stof die normaal in het lichaam zit. Fumaraten (dimethylfumaraat) zijn vaak de eerste keus bij medicijnen. Ze werken goed en zijn veilig, ook bij langer gebruik.

Voordelen

  • Geschikt voor psoriasis die te uitgebreid is om met zalven of lotions te behandelen.

Nadelen

  • Bijwerkingen zijn opvliegers (ook bij mannen) en klachten aan de maag en darmen.
  • We moeten stoppen met de behandeling als een bepaalde afweercel in het bloed te erg verlaagd is door het medicijn.
  • We moeten regelmatige labcontroles doen.

Methotrexaat

Dit medicijn remt de celdeling. Bij psoriasis gaat de celdeling te snel. Lees meer over Methotrexaat bij psoriasis.

Voordelen

  • Eenvoudig in te nemen, meestal één keer per week, samen met foliumzuur (één tot twee dagen later).

Nadelen

  • Niet tijdens zwangerschap te gebruiken.
  • De kwaliteit van het zaad bij mannen die methotrexaat gebruiken is minder goed. Het is dan beter om geen kinderen te verwekken.
  • Het medicijn kan de aanmaak van bloedcellen in het beenmerg remmen. Daardoor neemt de weerstand af.
  • Het medicijn kan zorgen voor problemen met de lever.
  • U moet regelmatig uw bloed laten onderzoeken.

Biologics (biologische medicijnen)

De laatste ontwikkeling in de behandeling van psoriasis zijn de ‘biologics’. Deze biologische medicijnen kunnen worden voorgeschreven voor ernstige psoriasis. Dat gebeurt alleen onder bepaalde voorwaarden. Bijvoorbeeld als andere behandelingen al zijn geprobeerd. Deze middelen zijn erg duur en remmen ook de afweer. U blijft dan ook onder controle bij uw behandelaar in Tergooi MC. U krijgt het medicijn via een injectie.

Apremilast

Apremilast remt ontstekingsstoffen die bij psoriasis zijn betrokken. U krijgt het als tablet. Dit middel is erg duur. We geven het alleen bij ernstige psoriasis, als andere behandelingen niet genoeg helpen.