Basaalcelcarcinoom

Huidkanker

Lees voor
Print

Basaalcelcarcinoom

Het basaalcelcarcinoom is de vorm van huidkanker die het meest voorkomt. We gebruiken hiervoor ook wel de medische term basocellulair carcinoom of basalioom. Het begint in de bovenste laag van de huid. Basaalcelcarcinomen blijven groeien. Daarom is het altijd belangrijk ze te behandelen. De tumor breidt zich bijna nooit uit naar andere delen in het lichaam.

 

Dermatoloog Laura Kienhorst geeft uitleg over diagnose en de behandeling van een basaalcelcarcinoom.

Klachten

Meestal geeft een basaalcelcarcinoom geen klachten en wordt het toevallig gezien. Vaak lijkt het op een klein wondje dat maar niet geneest. Soms bloedt het plekje ook zomaar. Het basaalcelcarcinoom kan er op verschillende manieren uitzien. Deze drie vormen komen het meest voor:

Nodulair (compact of solide) basaalcelcarcinoom

Hierbij gaat het vaak om een rood bultje dat langzaam groeit, met soms wat bloedvaatjes erin. Het bultje glanst een beetje. In het bultje kan een wondje ontstaan dat niet geneest.

Oppervlakkig (superficieel) basaalcelcarcinoom

Deze vorm zit vooral op de huid van de borst en rug. Het lijkt op een eczeemplek, maar jeukt meestal niet. Vaak heeft de plek een aparte glans die bij fel licht goed te zien is.

Sprieterig basaalcelcarcinoom

Deze vorm heeft ’sprieterige’ uitlopers in de huid. De grens tussen de tumor en de normale huid is vaak niet goed te zien. Het plekje kan op een nodulair basaalcelcarcinoom lijken. Alleen ligt de tumor die sprieterig groeit vaak vlakker op de huid en is die moeilijker te herkennen.
Nodulair (compact of solide) basaalcelcarcinoom
Foto links en rechts: nodulair (compact of solide) basaalcelcarcinoom
Oppervlakkig (superficieel) basaalcelcarcinoom
Oppervlakkig (superficieel) basaalcelcarcinoom

Oorzaken

Van de zes Nederlanders krijgt er ongeveer één basaalcelcarcinoom. De belangrijkste oorzaak is de zon. Een basaalcelcarcinoom ontstaat meestal op plekken die veel in de zon zijn geweest. Bijvoorbeeld in het gezicht of op de oren. Wie als kind veel in de zon is geweest, heeft meer kans om later een basaalcelcarcinoom te krijgen. Mensen met een lichte huid hebben meer kans om een basaalcelcarcinoom te krijgen dan mensen met een donkere huid.

Voorkomen

Wat kunt u zelf doen om te voorkomen dat u huidkanker krijgt? Dermatoloog dr. Rutger van der Waal geeft in deze video tips om verstandig om te gaan met de zon en uw huid te controleren:

Tips: verstandig omgaan met de zon

  • Geniet van de zon, maar voorkom te veel in de zon zijn en verbranden. Zie ook: Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon.
  • Laat uw huid voorzichtig wennen aan de zon.
  • Ga tussen 11:00 en 15:00 uur niet zonder bescherming in de zon. Zoek dan liever de schaduw op.
  • Bescherm uw huid. Bijvoorbeeld met kleren, een pet of hoed en een zonnebril.
  • Smeer de huid die niet bedekt is heel goed in met zonnebrandcrème.
  • Gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (SPF hoger dan 15).
  • Smeer u elke twee uur opnieuw in. Of vaker als u erg geeft gezweet. En als u gezwommen heeft.
  • Ga niet in de zon als de huid vreemd reageert. Bijvoorbeeld met uitslag, jeuk of snelle verbranding.
  • Ga zo nodig langs bij een arts.

Zelf controleren

Houd zelf uw huid goed in de gaten. Heeft u zorgen over rode bultjes of plekjes die blijven groeien? Maak dan een afspraak met uw huisarts of dermatoloog.

Onderzoek

Uw behandelaar kan vaak aan het bultje zien dat het een basaalcelcarcinoom is. Soms wil de arts zeker weten dat het niet om iets anders gaat. Dan zal de arts een klein stukje huid afnemen (biopt) voor onderzoek.

Behandeling

Een basaalcelcarcinoom is helemaal te genezen. Wel kunt u op een andere plek op uw lichaam een nieuw basaalcelcarcinoom krijgen. Welke behandeling we kiezen, ligt vooral aan de groei van het basaalcelcarcinoom. Met uw behandelaar maakt u die keuze. De behandelingen zijn:

Behandeling met een crème

  • Fluoro-uracil crème (Efudix®) remt de groei van cellen van het basaalcelcarcinoom. Hierdoor gaan deze cellen dood.
  • Imiquimod crème (Aldara®) zet het afweersysteem aan op de plek waar het gesmeerd wordt. Hierdoor ruimt uw lichaam het basaalcelcarcinoom op.

Bij de behandeling met crème wordt de plek vaak eerst rood en kunnen er korstjes opkomen. Een beetje als bij een schaafwond. Daarna groeit gezonde huid terug.

Fotodynamische therapie

Bij deze behandeling brengen we eerst crème aan op het basaalcelcarcinoom. Deze crème maakt de kwaadaardige cellen gevoeliger voor licht. Na drie uur schijnen we met een speciale lamp op het basaalcelcarcinoom. Hierdoor gaan de kankercellen dood.

Bevriezen met vloeibare stikstof

We kunnen het basaalcelcarcinoom van buitenaf behandelen door die te bevriezen met vloeibare stikstof. Het is een snelle behandeling die maar één keer nodig is. Een nadeel is dat het vaak zorgt voor littekens.

Wegschrapen en wegbranden

Bij deze behandeling schrapen we het basaalcelcarcinoom onder plaatselijke verdoving weg. Daarna branden we de huid oppervlakkig dicht. Het is een snelle behandeling. We kunnen alleen niet controleren of het basaalcelcarcinoom in de diepte helemaal weg is.

Wegsnijden

De behandelaar kan het basaalcelcarcinoom ook wegsnijden. Uw huid wordt daarvoor op en rond die plek verdoofd met prikjes. Het stukje huid dat is weggehaald, wordt altijd in het laboratorium onderzocht. We onderzoeken dan of het basaalcelcarcinoom helemaal weg is. Is dat niet zo? Dan moet de arts nog een keer rond de plek snijden.

Bestralen

Bestraling (radiotherapie) is een behandeling die ook goed werkt. We moeten de plek meerdere keren bestralen. We kiezen vaak voor deze behandeling als snijden niet kan. Bijvoorbeeld bij een basaalcelcarcinoom op uw neus of oor.

Mohs-operatie

Mohs-operatie is een vorm van snijden. We halen daarbij zo weinig mogelijk gezonde huid weg, maar wel het hele basaalcelcarcinoom eruit. Dit doen we bijvoorbeeld:

  • in het gezicht. Soms is er te weinig ruimte om na het snijden de wond nog goed dicht te krijgen.
  • als de grenzen van het basaalcelcarcinoom niet goed te zien zijn.
  • bij een basaalcelcarcinoom dat sprieterig groeit.
  • als het basaalcelcarcinoom terugkomt nadat het eerder is weggesneden.

Deze tekst is gebaseerd op een uitgave van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie.

Wat vindt u van deze informatie?

Vorige pagina