Verpleegkundig onderzoek naar effect van hand- en voetkoeling bij chemotherapie

Verpleegkundig onderzoek naar effect van hand- en voetkoeling bij chemotherapie

Verpleegkundig onderzoek naar gecontroleerd koelen ter vermindering van chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie en het effect op de kwaliteit van leven van volwassenen die behandeld worden met chemotherapie.

Oncologische patiënten die behandeld worden met chemotherapie krijgen vaak last van de bijwerking perifere neuropathie. Chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie (CIPN) uit zich als tintelingen/prikkelingen, gevoelsverlies en brandende pijn aan vooral de handen en voeten, maar soms ook naar de benen en/of armen en kan gepaard gaan met kramp of spierzwakte.

CIPN is slechts heel beperkt reversibel en kan leiden tot levenslange pijnklachten en beperkingen in het dagelijks leven. Deze (ex-) oncologische patiënten ervaren vaak beperkingen tijdens het sporten, wandelen, werk, slapen en huishoudelijke activiteiten. Voor deze klachten zijn er zeer beperkte effectieve medische behandelingen. Het optreden van CIPN heeft een belangrijk nadelig effect op de kwaliteit van leven van de (ex) oncologische patiënt en kan resulteren in een dosisreductie of soms zelfs het staken van de chemotherapie.

Gecontroleerde hand- en voetkoeling

Sinds mei 2022 heeft Tergooi MC, afdeling medische oncologie, als eerste ziekenhuis in Nederland totaal 5 apparaten in gebruik die zorgen voor gecontroleerde hand/voetkoeling bij patiënten die behandeld worden met taxanen. Dit is een vorm van cryotherapie waarbij er plaatselijk voor temperatuurdaling wordt gezorgd. Een koelsysteem reguleert een constante temperatuur van 10 graden Celsius. Middels wanten en sokken zijn handen en voeten van de patiënt aangesloten op de gecontroleerde koeling, gedurende de hele periode van 15 minuten vóór start van de chemotherapie tot 15 minuten erna.

Geënthousiasmeerd door de buitenlandse onderzoeksresultaten en het ontbreken van Nederlandse cijfers over de effectiviteit van de gecontroleerde koeling, besloot Chantal Roth, Msc, verpleegkundig specialist oncologie, verpleegkundig onderzoek op te zetten naar het effect van de koeling op de ervaren CIPN en de ervaren kwaliteit van leven bij volwassenen die worden behandeld met taxanen.

Expertise gebundeld

Samen met haar collega Lonneke Kamer mer (verplegingswetenschapper en verpleegkundig specialist) hebben zij hun kennis en expertise gebundeld en konden zij startten in juli 2022. Voor dit onderzoek werken zij heel nauw samen met de oncologie verpleegkundigen, daarnaast zijn ook de medisch specialisten betrokken. Hierdoor ontstaat een verbinding tussen het verpleegkundig en medisch domein, maar ook heel belangrijk dat verpleegkundig onderzoek wordt gecombineerd met de praktijk. Eveneens draagt het bij tot de professionalisering en ontwikkeling van de verpleegkundig specialist en de oncologie verpleegkundigen binnen Tergooi MC. Met deze gecontroleerde vorm van hand/voetkoeling hopen ze meer inzicht te krijgen naar het effect van de koeling op de ervaren CIPN en de ervaren kwaliteit van leven bij patiënten die worden behandeld met taxanen.

Inmiddels heeft de wetenschapscommissie en de Raad van bestuur van Tergooi MC een subsidie-aanvraag voor dit onderzoek goedgekeurd. Hierdoor wordt het mogelijk gemaakt om ondersteuning te krijgen in de uitvoering van het onderzoek.

E-mail nieuwsbrief