Artrose (gewrichtsslijtage)

Artrose (gewrichtsslijtage)

In een gewricht komen botten bij elkaar. Op de uiteinden van die botten zit een laagje kraakbeen. Dit zorgt ervoor dat de botten soepel langs elkaar bewegen. Artrose is slijtage van het kraakbeen. Als de kraakbeenlaag dunner wordt of verdwijnt, bewegen de botuiteinden in een gewricht niet meer soepel langs en over elkaar.

 

De wrijving tussen de botten neemt toe en dat doet pijn. Er kunnen ruwe uitsteeksels ontstaan op het bot. Er kan ook vocht in het gewricht ontstaan. Hierdoor wordt het gewricht dikker. Samen met de pijn zorgt dat ervoor dat bewegen moeilijker gaat. Beschadigd kraakbeen herstelt nauwelijks.

Waar komt artrose voor?

Artrose kan op verschillende plekken in het lichaam voorkomen. De meest voorkomende plekken zijn:

Oorzaak

Er zijn drie oorzaken van artrose:

  • De kraakbeenlaag van het gewricht slijt door onbekende oorzaak. Hierdoor wordt de laag kraakbeen op het botuiteinde dunner. Uiteindelijk komt het bot (gedeeltelijk) bloot te liggen. Dit type artrose komt het meest voor bij mensen van middelbare leeftijd of ouder.
  • Een ontstekingsreactie van het gewricht kan het kraakbeen aantasten, bijvoorbeeld bij gewrichtsreuma (reumatoïde artritis). Ook hierdoor wordt de kraakbeenlaag op het botuiteinde dunner, of de laag verdwijnt helemaal. Dit kan op iedere leeftijd voorkomen.
  • Artrose kan ook ontstaan na een andere aandoening, zoals een botbreuk of een aangeboren afwijking. Het kraakbeen kan rechtstreeks beschadigen, of extra snel slijten door een andere manier van bewegen. Artrose die optreedt na een botbreuk of ongeval noemen we posttraumatische artrose. Dit kan ook vele jaren na het ongeval nog optreden.

Klachten

Bij beginnende artrose is vooral het bewegen van een gewricht pijnlijk. In een verder stadium zijn gewrichten vaak stijver. Er is dan ook pijn in rust.

Artrose kan verschillende klachten geven:

  • pijn, vooral tijdens of na beweging
  • stijfheid, vooral na periode van bewegingloosheid, zoals ’s morgens (startpijn)
  • krakend geluid/gevoel
  • bewegingsbeperking
  • standsverandering
  • vochtophoping in het gewricht

 

Onderzoek

We stellen artrose vast op basis van uw klachten. Meestal maken we nog een röntgenfoto om de artrose te bevestigen. Hoewel kraakbeen niet zichtbaar is op een röntgenfoto, kan de afstand tussen de botdelen wel worden beoordeeld. Als de botten dicht bij elkaar liggen, kan dat erop wijzen dat het kraakbeen dunner is geworden of ontbreekt. Bovendien kan op de foto te zien zijn of er osteofyten aanwezig zijn, dit zijn botuitsteeksels die als reactie op artrose kunnen ontstaan.

Behandeling

Artrose kan helaas niet genezen worden. De behandeling richt zich op het verminderen van pijn en het behouden van de functie van het gewricht. Dit kan met verschillende niet-operatieve methoden. Als deze behandelingen niet genoeg helpen, kunnen we het gewricht vervangen door een prothese.