Gewrichtsreuma (reumatoïde arthritis)

Gewrichtsreuma (reumatoïde arthritis)

Reuma is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen van spieren, pezen en gewrichten. Soms zijn ook organen betrokken. Reumatoïde artritis (RA) of gewrichtsreuma is een vorm van reuma. Het is een ziekte waarbij de gewrichten ontstoken zijn. Het begint vaak bij de handen en voeten.

 

Gewrichtsreuma kan bij iedereen voorkomen. Bij kinderen noemen we het jeugdreuma. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaak

Gewrichtsreuma is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert door antistoffen te maken. Hierdoor ontstaan ontstekingen in het gewricht, de pezen, spieren of organen.

Gewrichtsreuma kan in een familie vaker voorkomen. We weten niet hoe het komt dat het lichaam die antistoffen maakt. Wat we wel weten is dat roken de kans op gewrichtsreuma vergroot.

Invloed op gewrichtsreuma

Stress en hormonen kunnen invloed hebben op gewrichtsreuma. Bij stress kunnen de klachten toenemen. En tijdens de menstruatie en in de overgang ook. Tijdens de zwangerschap kunnen de klachten juist verminderen.

Klachten

Mensen met gewrichtsreuma kunnen klagen over:

  • Stijfheid. Dit is ’s morgens het ergst en na een tijd stilzitten. Na even bewegen wordt het vaak soepeler.
  • Vermoeidheid.
  • Pijnlijke, dikke gewrichten, soms ook rood. De gewrichten kunnen ook pijn doen zonder te bewegen.
  • Problemen met bewegen.
  • Klachten links en rechts.
  • Gewichtsverlies.
  • Een ‘ziek gevoel’ in de periodes dat er veel klachten zijn. Soms met koorts.

De ziekte verloopt wisselend met periodes dat iemand veel en weinig last heeft.

In een vergevorderd stadium kunnen de gewrichten beschadigd en misvormd raken. Het is daarom belangrijk om op tijd te beginnen met de behandeling.

Onderzoek

Als u klachten heeft die lijken op gewrichtsreuma, ga dan naar uw huisarts. Deze onderzoekt uw gewrichten en kijkt hoe u beweegt. Als hij of zij denkt aan gewrichtsreuma, volgt nog meer onderzoek. Uit bloedonderzoek blijkt of er ontstekingswaarden in uw bloed zitten en of u antistoffen aanmaakt. Op röntgenfoto’s is de situatie van uw gewrichten te zien.

Behandeling

Behandeling zonder operatie

Gewrichtsreuma is niet te genezen, maar u kunt er wel mee leren omgaan. Bovendien is het tegenwoordig goed in te stellen met medicijnen als dat nodig is. Hoe eerder u met de behandeling begint, hoe beter. Zo nodig verwijst uw huisarts u naar een reumatoloog; een arts die gespecialiseerd is in reuma.

Bewegen

Bewegen is belangrijk. Dat kan ook als uw gewrichten warm, dik of rood zijn. Het helpt tegen de stijfheid én het maakt de spieren sterker. Dat geeft extra steun en vermindert ook weer de pijn. U kunt kiezen voor manieren van bewegen die minder belastend zijn; fietsen in plaats van lopen bijvoorbeeld.

Medicatie

In overleg met uw huisarts of specialist kunt u medicijnen gebruiken. Tegen de pijn bijvoorbeeld paracetamol. Of NSAID’s (ibuprofen, naproxen of diclofenac) tegen de pijn en om de ontsteking te remmen. Er zijn ook reuma-medicijnen (DMARD’s). Deze verkleinen de kans dat de gewrichtsreuma erger wordt. En ze zorgen ervoor dat uw gewrichten (minder ernstig) beschadigen.

Fysiotherapie

De reumatoloog zal u regelmatig controleren. Als het nodig is krijgt u fysiotherapie. Deze kan u ook adviseren over het gebruik van hulpmiddelen (een spalk bijvoorbeeld).

Behandeling met operatie

In uitzonderlijke gevallen is een operatie nodig. Bijvoorbeeld:

  • Plaatsen van een kunstgewricht (prothese). Bijvoorbeeld in de heup, knie, elleboog, schouder, enkel, duim, pols of vinger.
  • Verwijderen van losse stukjes bot uit een gewricht.
  • Vastzetten van een gewricht (artrodese).
  • Schoonmaken van een gewricht.

Deze operaties worden uitgevoerd door een orthopedisch chirurg.