Handkolven
Handkolven is het handmatig verwijderen van melk uit de borst. Kolven kan nodig zijn omdat je baby te klein of te ziek is om aan de borst te gaan. Kolven is iets wat je moet leren. Het is normaal dat je de eerste keren weinig tot geen melk kolft, ook als de melkproductie al goed op gang is.
Kolven met de hand
Kolven met de hand benadert het drinken van een baby het meest. Je haalt de melk door positieve druk (compressie) uit de borst. Dit in tegenstelling tot de meeste soorten kolven die gebaseerd zijn op vacuümzuiging. Afkolven met de hand kun je naar eigen inzicht aanpassen en afwisselen met masseren. Het werkt positief op het opwekken van de toeschietreflex.
Voordelen handkolven
- De melkproductie komt goed op gang als je binnen zes uur na de geboorte start met kolven.
- De eerste borstvoeding heet colostrum, dit is een wat dikkere en gelere borstvoeding dan de melk die je later aanmaakt.
- Colostrum werkt licht laxerend en is gemakkelijk te verteren. Het bevat extra eiwitten, vitaminen en mineralen, belangrijke stoffen die de darmen beschermen. Ook zitten er veel antistoffen in die beschermen tegen infectieziekten.
- De hoeveelheid moedermelk die je de eerste twee tot drie dagen aanmaakt, is meestal enkele milliliters per keer.
- Als je met de hand kolft, kunt u het colostrum gemakkelijker verzamelen dan bij elektrisch kolven. Daarnaast zijn er weinig materialen voor nodig, je kunt overal en op elk moment kolven.
Omgeving en sfeer
Je moet je kunnen ontspannen tijdens het kolven. Dat bevordert de toeschietreflex. Dit helpt:
- Kijk naar een foto van de baby.
- Masseer uw borsten voor en tijdens het kolven.
- Verwarm uw borsten voor u gaat kolven. Neem een warme douche of gebruik van een warmtekompres.
- Luisteren tijdens het kolven naar muziek .
- Ontspan je bewustzijn, zoek een ontspannen houding.
Techniek handkolven
- Was je handen.
- Gebruik een schoon cupje of lepeltje om de melk op te vangen.
- Masseer je borsten enkele minuten en zorg voor een ontspannen houding.
- Plaats je duim boven de tepel en je wijs- en middelvinger onder de tepel. Je duim en vingers vormen zo de letter ‘C’. Wijsvinger en duim zijn ongeveer twee tot drie centimeter van de tepel af.
- Druk je duim en vingers naar je toe richting de borstkas. De tepel trekt hierbij wat uit.
- Breng duim en vingers naar elkaar toe in een drukkende beweging, ontspan. Herhaal de beweging ritmisch en verplaats je vingers rond de tepelhof. Zorg ervoor dat je vingers niet over de huid glijden. Soms duurt het even voor de eerste druppels melk verschijnen, dit is normaal.
- Verwissel regelmatig van hand en borst.
- Stop met kolven als er geen melk meer komt, of als je het niet prettig meer vindt.
Je kunt deze techniek met een of met twee handen uitvoeren.
Bekijk ook dit instructiefilmpje.
Belangrijk om te weten
- In het begin komt er geen melk of slechts enkele druppels.
- Per keer kan de kleur van de melk verschillen.
- De hoeveelheid afgekolfde moedermelk varieert.
- Afgekolfde melk is vaak een kleinere hoeveelheid dan wat een baby uit de borst haalt. Op basis hiervan kunnen we niets zeggen over de werkelijke productie.
Websites met informatie
Voedingscentrum:
- Borstvoeding geven: www.voedingscentrum.nl/borstvoeding
- Kolven: www.voedingscentrum.nl/kolven
La leche league:
Vragen
Heb je nog vragen of opmerkingen? Neem dan contact op met de lactatiekundigen, e-mail: of borstvoedingscentrumhetgooi.nl.