Wereld COPD-dag

Op Wereld COPD-dag in Tergooi aandacht voor longrevalidatie

Vandaag, woensdag 20 november, is het Wereld COPD-dag. Chronische Obstructieve Longziekte (COPD) is een progressieve ziekte waarbij de longen zijn beschadigd. Patiënten met deze ziekte ademen moeilijker en hebben minder energie. Veel vanzelfsprekende activiteiten worden moeilijker en vergen veel aanpassing. Longrevalidatie verbetert de conditie en leert patiënten beter om te gaan met deze chronische ziekte en de gevolgen hiervan op vele domeinen van hun leven. Longpatiënten die in Tergooi revalideren, worden behandeld door een multidisciplinair team, met daarin een longarts, longverpleegkundige, fysiotherapeut, ergotherapeut, psycholoog, maatschappelijk werker en diëtist.

Klachten bij COPD

Veelvoorkomende klachten die wij als longrevalidatieteam bij onze revalidanten zien zijn onder andere vermoeidheid, kracht- en gewichtsverlies, beperkingen in het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en moeite om de longmedicatie op de juiste manier te in te nemen. Psychische klachten komen ook veel voor: tot wel 70% van de patiënten met een ernstige vorm van COPD voldoet aan de criteria van een angst- en/of stemmingsstoornis. Ook zien we regelmatig longpatiënten die een traumatische ziekenhuiservaring hebben meegemaakt als gevolg van hun ziekte. Omdat COPD een progressieve, chronische ziekte is worden patiënten steeds opnieuw geconfronteerd met achteruitgang en nieuwe beperkingen. Aandacht voor adaptatie- en acceptatieproblematiek is dan ook ontzettend belangrijk. Het mooie van de nauwe multidisciplinaire samenwerking van onze longrevalidatie is dat de fysiotherapeut naast het fysieke stuk óók een belangrijke behandelrol heeft bij angstklachten en dat de psycholoog op haar beurt door bijvoorbeeld het doorbreken van inspanningsvermijding indirect invloed heeft op het fysiek functioneren van patiënten.

In reactie op zowel fysieke als psychische klachten bij COPD zien we in onze longrevalidatie twee veelvoorkomende reactiepatronen.

• Patiënten proberen ofwel hun activiteiten op dezelfde manier te doen als vroeger en vast te houden aan hun oude activiteitenniveau. Dat kost echter veel meer energie dan voorheen en vraagt meer hersteltijd waar men vaak niet van bewust is. Overbelasting ligt dan op de loer.
• Of patiënten reageren juist door steeds minder te doen, om zo de nare gevoelens van vermoeidheid en kortademigheid te vermijden. Dit werkt averechts, dan ontstaat onderbelasting. Zowel overbelasting als onderbelasting hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van mensen met COPD.

Revalideren: trainen én gedrag aanpassen!

In de longrevalidatie in Tergooi hebben we daarom zowel een uitgebreid fysiek trainingsprogramma als veel aandacht voor deze gedragsaspecten die de ziektelast van patiënten zo beïnvloeden. De revalidanten hebben sinds kort een persoonlijk werkboek waar hun eigen doelen in staan en alle informatie en adviezen uit de voorlichtingsbijeenkomsten van de therapeuten nog eens na te lezen zijn. Iedere patiënt heeft hierdoor zijn persoonlijke doelen voor de longrevalidatie, waar iedere discipline een steentje aan bij probeert te dragen. Wij zien de longrevalidatie dan ook als een ‘waardegerichte revalidatie’: dat wil zeggen dat we ons niet richten op kracht en conditie wat puur in cijfers meetbaar is, maar juist op ‘het met een longbeperking een waardevol leven kunnen leiden’. Wij als therapeuten denken actief met de patiënt mee hoe hij/zij deze waarden in kan vullen, passend bij het stadium van de longziekte. Het doel hiervan is om patiënten prettig te leren leven mét de longziekte die ze hebben en hen uit een strijd tégen hun longziekte en de beperkingen hiervan te helpen. Acceptatie en adaptatie zijn hierin het sleutelwoord.

Persoonlijke doelen

Er worden heel persoonlijke revalidatie doelen gesteld, zoals ‘Ik wil weer met mij kleinkind naar de speeltuin kunnen lopen’ of ‘ik wil de trap weer op durven lopen zodat ik ’s nachts samen met mijn partner in één bed kan slapen in plaats van in een apart bed in de woonkamer beneden‘.
Door kracht en conditieopbouw van de fysiotherapeut, een angstbehandeling van de psycholoog, voedingsadvies van de diëtist, aandacht voor energieverdeling en aangepast traplopen van de ergotherapeut en kennis over de juiste medicatie van de longverpleegkundige hebben deze patiënten hun doelen behaald. Het valt ons op dat patiënten aan het einde van de revalidatie vaak weer kunnen denken in mogelijkheden bij hun longziekte in plaats van in beperkingen. Wij kunnen de COPD helaas niet direct veranderen, maar wel de manier waarop patiënten hiermee omgaan en dat levert veel winst en blije gezichten van revalidanten en hun naasten op!

Stoppen met roken

Naast onze interventies op het gebied van kracht en conditie, ademhaling- en hoesttechnieken, de juiste voeding, gedragsaanpassingen en de behandeling van angst-, stemming- en acceptatieproblematiek is een ontzettend belangrijk punt voorafgaand aan de revalidatie het niet roken. Als stoppen moeilijk is, kan de Stoppen-met-rokenpoli in Tergooi een oplossing zijn.

Thuismonitoring COPD

Door middel van thuismonitoring kijken professionals in het ziekenhuis op afstand mee met het verloop van de ziekte. Hiervoor gebruikt het longrevalidatieteam de ThuismeetApp. Een eventuele verslechtering kan zo snel worden behandeld, waardoor erger wordt voorkomen. Ook leren de meeste patiënten de ziekte gaandeweg steeds beter te begrijpen. Deze ThuismeetApp draagt bij aan het eigen regie voeren in je longziekte en adequaat omgaan met signalen van verergering, een van de speerpunten van het revalidatieteam.

Tien weken

Het revalidatieprogramma duurt gemiddeld tien weken. De zorgverzekering vergoedt de kosten vanuit het basispakket. De longrevalidatie vindt plaats op locatie Hilversum en locatie Blaricum.
Meer informatie: bel T 088 753 1210.

E-mail nieuwsbrief