Nazorg borstkanker

Lees voor
Print

Nazorg bij borstkanker

De behandeling van borstkanker heeft veel impact op uw leven en op wat u doet. Lichamelijk en emotioneel. Hoe lang het herstel duurt, is per persoon anders. Dat ligt bijvoorbeeld aan de behandeling die u heeft gehad en uw gezondheid. In het nazorgtraject van Tergooi MC kijken we op welke manier u ondersteuning nodig heeft. En blijven we u regelmatig controleren.

 

Nazorgplan

Aan het begin van het nazorgtraject kijken we met u terug op de behandeling. We luisteren naar uw ervaringen en eventuele klachten. Ook kijken we op welke manier u nazorg nodig heeft. Met die informatie stellen we een nazorgplan op. Sommige onderdelen van deze zorg heeft u misschien ook tijdens uw behandeling al gehad. Voorbeelden van nazorg zijn:

  • training onder begeleiding van een fysiotherapeut om uw conditie (weer) op te bouwen
  • oedeemtherapie bij pijnklachten van de geopereerde en bestraalde borst
  • begeleiding door een psycholoog
  • begeleiding door een ergotherapeut bij problemen met uw geheugen en/of vermoeidheidsklachten

Voor de afspraak vragen we een korte vragenlijst in te vullen: de Lastmeter. Die maakt duidelijk welke problemen of zorgen u heeft. En of u behoefte heeft aan extra ondersteuning.

Controles

Hoe vaak we u controleren, stemmen we af op uw situatie. Tijdens de controles doen we lichamelijk onderzoek. Ook hebben we aandacht voor problemen die u kunt hebben. Lichamelijk of op een ander vlak. Vaak ziet het schema van nacontroles er ongeveer zo uit:

Drie maanden na de operatie

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA). Opstellen van een persoonlijk nazorgplan.

Na zes maanden (optioneel)

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA).

Na 1 jaar

Afspraak met de chirurg en een mammografie.

Na 18 maanden (optioneel)

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA).

Na 2 jaar

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA) en mammografie. Actualiseren van het nazorgplan.

Na 3 jaar

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA) en mammografie. Actualiseren van het nazorgplan.

Na 4 jaar

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA) en mammografie. Actualiseren van het nazorgplan.

Na 5 jaar

Afspraak met de verpleegkundig specialist/Physician Assistant (PA) en mammografie. Afsluiten van het nazorgplan.

Daarna stopt het traject in het ziekenhuis meestal. Tot u 75 jaar bent, krijgt u iedere twee jaar controle via het Bevolkingsonderzoek Borstkanker of via de huisarts.

Ander schema

Het schema ziet er bijvoorbeeld anders uit als u ook chemotherapie heeft gekregen. Heeft u anti-hormonale therapie gekregen? Dan heeft u ook controles bij de oncoloog of verpleegkundig specialist. Bij de start, na drie of na zes maanden en daarna ieder jaar tot de therapie klaar is.

Onderzoeken

Mammografie

De eerste vijf jaar maken we elk jaar een mammografie, een röntgenfoto van de borst(en). Zo nodig doen we ook een echografie of MRI. De mammografie wordt gemaakt door de radiodiagnostisch laborant. Dezelfde dag beoordeelt de radioloog de foto’s. Alle foto’s worden op een later moment door een tweede radioloog bekeken. Dit noemen we de ‘second reading’. Heel soms beoordeelt deze radioloog de foto’s anders. U wordt daar dan over gebeld.

Bloedonderzoek

Bloedonderzoek is na de chemotherapie niet meer standaard nodig. We doen dat alleen als we denken dat het nodig is.

Onderzoek naar uitzaaiingen

We doen geen standaard onderzoek naar uitzaaiingen. Uit onderzoek is gebleken dat regelmatige screening op uitzaaiingen niet zinvol is. De uitgezaaide cellen moeten al een nieuwe tumor hebben gevormd van een halve centimeter om te kunnen worden herkend. Hoe groot de kans is op uitzaaiingen, ligt bijvoorbeeld aan:

  • uw leeftijd
  • de grootte van de eerdere tumor
  • het aantal lymfeklieruitzaaiingen
  • specifieke eigenschappen van de tumor, zoals hormoon- en HER2 -gevoeligheid

Ook de uitslag van de zogenoemde Mammaprint kan iets over het risico op terugkeer van de borstkanker zeggen.

Bellen bij deze klachten

Houd klachten in de gaten die kunnen wijzen op terugkeer van de kanker in de borst of oksel. Dit zijn:

  • een verandering van het litteken
  • een knobbel op een andere plek in de borst
  • een huidintrekking
  • intrekking van de tepel
  • een zwelling in de oksel

Bij een borstprothese is een plotseling zwelling rond de prothese ook een reden om contact op te nemen. Alarmklachten die kunnen wijzen op uitzaaiingen zijn:

  • hoesten en benauwdheid wat niet over gaat (langer dan zes weken)
  • onbedoeld afvallen
  • botpijnen

Heeft u klachten waarvan u denkt dat deze met uw borstkanker te maken hebben? Of bent u ongerust? Neem dan, eventueel na overleg met uw huisarts, contact met ons op. Blijf niet met uw ongerustheid rondlopen.

Latere klachten na borstkankerbehandeling

Na de behandeling van borstkanker kunt u ook later nog klachten krijgen. De klachten die het meest voorkomen, ziet u hieronder. Het kan zijn dat u ook andere klachten heeft.

Algemene latere klachten

  • vermoeidheid, minder conditie en kracht
  • angst en onzekerheid
  • veranderingen in de relatie met uw partner
  • (tijdelijke) seksuele problemen
  • somberheid en depressie

Latere klachten na een borstoperatie en/of bestraling

Deze klachten komen het meeste voor:

  • Pijnlijke steken of een pijnlijke plek in de behandelde borst.
  • Verandering van vorm en stugheid van de behandelde borst.
  • Verandering van vorm of een strakker gevoel van de (prothese-)reconstructie.
  • Minder gevoel of pijn in de oksel/arm.
  • Wondvocht (seroom) onder het litteken van de borstamputatie, in de borst en/of in de oksel. Als dit veel (pijn)klachten geeft, kan een seroompunctie soms helpen. We zuigen het vocht dan met een naald weg. Het wondvocht kan daarna weer terugkomen.
  • Lymfoedeem in de borst of arm. De borst of arm is dikker en voelt gespannen, zwaar of pijnlijk aan.
  • Schouder- en nekklachten.
  • Hartklachten. Als het hart in het bestralingsveld ligt, kan de radiotherapie een schadelijk effect hebben op het hart. Dit komt door de zogenoemde ‘breath hold’ techniek bijna niet meer voor.

Latere klachten na chemo-, immuno- en hormoontherapie

Deze klachten komen het meeste voor:

  • Prikkeling/gevoelsstoornis in handen en/of voeten (polyneuropathie).
  • Overgangsklachten: met name opvliegers, nachtzweten, stemmingswisselingen, slechter slapen, vaginale droogte en minder behoefte aan seks.
  • Tijdelijke of blijvende onvruchtbaarheid.
  • Problemen met uw geheugen en concentratie.
  • Zwaarder worden.
  • Gewrichtsklachten.
  • Stemmingswisselingen, somberheid.
  • Hartklachten. Hartfalen bij Trastuzumab (Herceptin®) kan ontstaan tijdens de behandeling en herstelt als de behandeling stopt. Hartfalen door chemotherapie is zeldzaam en ontstaat meestal pas jaren na de behandeling.
  • Botontkalking (osteoporose).

Werken aan uw herstel

Praten over ervaringen, vragen en zorgen

Soms is juist de periode direct na de behandeling moeilijk. De structuur van de behandelingen valt weg en de ziekenhuisbezoeken nemen af. U kunt terecht bij uw verpleegkundige of verpleegkundig specialist/Physician Assistant voor een gesprek over uw ervaringen, vragen en zorgen. Zij praten hier ook met u over als u voor controle komt.

Doorverwijzing voor andere ondersteuning

Als u meer ondersteuning nodig heeft, kunnen we u doorverwijzen naar gespecialiseerde zorgverleners. Binnen Tergooi MC of bij andere organisaties. Binnen Tergooi kunnen we u doorverwijzen naar:

Wat u zelf kunt doen

U kunt zelf ook werken aan uw herstel:

  • Zorg dat u genoeg beweegt. Zo bouwt u uw conditie weer op. Probeer twee tot drie keer per week te sporten. En ga bij voorkeur elke dag wandelen, fietsen of iets anders doen waarbij u beweegt. Sporten helpt ook om u emotioneel fijner te voelen.
  • Eet gezond, volgens de voedingsadviezen van het voedingscentrum. Neem geen voedingssupplementen, behalve vitamine D voor vrouwen boven de 50 jaar en mannen boven de 70 jaar. Op de website Voedingenkankerinfo.nl vindt u informatie over voeding tijdens en na de behandeling van kanker.
  • Rook niet. Roken is schadelijk voor uw gezondheid en vergroot de kans dat de kanker terugkomt.
  • Blijf niet met uw vragen rondlopen. Informatie over late gevolgen van (borst)kanker vindt u op de website van de Borstkankervereniging Nederland of de website van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten. Of neem contact op met ons of uw huisarts.
  • Bent u angstig of somber? Deel uw zorgen met anderen en zoek hulp als dat nodig is. Dat kan via ons, maar ook via uw huisarts.

Werken na kanker

Werken kan helpen bij uw herstel. Maar soms valt het niet mee om na de behandeling weer aan het werk te gaan. Vooral door vermoeidheidsklachten of problemen met uw concentratie of geheugen kan dat lastig zijn. Probeer het werk daarom rustig op te bouwen. Maak duidelijke afspraken met uw leidinggevende en de bedrijfsarts.

Heeft u vragen over de terugkeer naar uw werk? Dan kunt u terecht bij uw verpleegkundig specialist, verpleegkundige of uw bedrijfsarts. Ook zijn er gespecialiseerde bureaus die hierbij kunnen begeleiden. Kijk bijvoorbeeld eens op de website Re-turn en Stap.nu.

Meer informatie

We hebben een overzicht gemaakt van websites met meer informatie over borstkanker en de gevolgen van de behandeling. Of bekijk de organisaties waar u terecht kunt voor ondersteuning.

Algemene informatie

Gespecialiseerde psychosociale zorg

Voor jonge vrouwen met borstkanker

Voor mannen met borstkanker

Voor kinderen met een ouder met kanker

Wat vindt u van deze informatie?

Vorige pagina