Iedereen aan boord

Iedereen aan boord, zowel bij de zorgverzekeraar als bij het ziekenhuis

De zorg staat voor een ongekende uitdaging. Binnen een kwart eeuw verdubbelt het aantal 90-plussers, het aantal mantelzorgers halveert en er is nu al sprake van nijpende personeelstekorten. Om de zorg betaalbaar, toegankelijk en kwalitatief hoogwaardig te houden moeten er nieuwe samenwerkingsverbanden worden gelegd. Recent zijn Zilveren Kruis en Ziekenhuis Tergooi een uitzonderlijke samenwerking aangegaan voor de bouw van een nieuw – veel kleiner – ziekenhuis waar 20% van de zorg buiten de muren van het ziekenhuis georganiseerd wordt.

Wil om te veranderen is cruciaal

U leest het goed. Ziekenhuis en zorgverzekeraar werken samen. Het gedeelde belang is waardevolle zorg voor de patiënt, nu en in de toekomst. We zijn er namelijk van overtuigd dat we de huidige kwaliteit van zorg  anders en beter kunnen organiseren. En dat we met dezelfde middelen de kwaliteit kunnen verbeteren. Dit vraagt om een nieuwe manier van samenwerken waarbij de wil om te veranderen van cruciaal belang is. Daarbij is er maar één optie: iedereen moet aan boord. Zowel bij de zorgverzekeraar als bij het ziekenhuis.

Ziekenhuizen: stel jullie bestaansrecht ter discussie

Om toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg te waarborgen moet de ziekenhuiszorg fundamenteel hervormd worden. De zorg wordt opnieuw ingericht, samen met huisarts, verzorg- en verpleeghuis en de patiënt. Online consulten, E-health; er kan al heel veel en dat wordt steeds meer. Alleen als het moet binnen de muren van het ziekenhuis, anders daar buiten; dichterbij de patiënt. In de regio, de wijk waar de patiënt woont, of achter de voordeur. De koers die Zilveren Kruis vaart is dat 10% van de zorg in 2021 om de patiënt heen wordt georganiseerd. Ziekenhuis Tergooi denkt dat 20% haalbaar is.

”De zorg wordt opnieuw ingericht, samen met huisarts, verzorg- en verpleeghuis en de patiënt. Online consulten, E-health; er kan al heel veel en dat wordt steeds meer.”

De rollen van alle betrokkenen worden geherdefinieerd

Zo’n nieuwe samenwerking vraagt om een nieuwe mindset en wederzijds vertrouwen, een visie die over de grenzen van een kalenderjaar heen gaat. Daarom maken Zilveren Kruis en Tergooi meerjarenafspraken en werken samen in één transformatieteam op de locatie van het ziekenhuis. Alleen met alle voeten in dezelfde klei, kan het fundament voor een nieuw zorglandschap worden gelegd. Dat is niet altijd makkelijk maar het moet. Voor wantrouwen is geen plaats aan de tafel van transformatie.

Het ziekenhuis krabt zich achter de oren; hoe ziet het verplaatsen van zorg eruit in de praktijk? Wat betekent het voor de patiënt en zorgverlener? Dokters moeten dokteren, is het credo. Het staat voor liefde voor de patiënt, het specialisme, de zorg. Maar daarnaast moeten zij gaan dokteren op hoe onnodig dokteren kan worden voorkomen. Met meer aandacht voor het voorkomen van zorg.

We horen het u denken, dat komt Zilveren Kruis goed uit: minder zorg en streven naar lagere kosten. Maar toegang tot zorg is het bestaansrecht van de zorgverzekeraar. Nu de patiëntenstromen alsmaar toenemen komt deze toegankelijkheid onder druk. Ook de zorgverzekeraar werkt aan haar nieuwe rol in deze. Hoe kunnen we de zorgaanbieders helpen in deze verandering? Zijn er barrières in het financieringssysteem die we weg kunnen nemen?

”Dokters moeten dokteren, is het credo.”

Transformatie vereist een regionale inspanning

Om niet onder de toenemende druk te bezwijken gaat Tergooi zichzelf ‘kantelen’. Acute en complexe zorg blijft binnen de muren van ziekenhuis. Medisch specialistische zorg die dichter bij de patiënt georganiseerd kan worden vindt thuis plaats, bij de huisarts of in een regionaal medisch centrum. Samenwerkingen met regionale partners en huisartsen zijn essentieel.  Deze regionale, integrale zorgtransformatie herdefinieert de rollen van alle betrokkenen. Van de patiënt en huisartsenpraktijk op de hoek tot verpleeg- en verzorgingshuizen aan toe. Er zit een gapend gat tussen de successen, het enthousiasme en de realiteit.

De uitdaging is groot, de beloning is dat ook

Het voorkomen, verplaatsen en vervangen van zorg is één van de grote uitdagingen van onze generatie. Alleen vanuit eensgezinde wilskracht kunnen wij deze zorgtransformatie zo vormgeven en betaalbaar houden dat deze past bij de wensen en eisen van patiënten van nu. De inzet van technologie is daarbij onmisbaar, net zoals verplaatsing van behandelingen naar de thuissituatie. Laat daarbij de keuzevrijheid voor de patiënt aanjager zijn van innovaties. Dat zij zich moeten aanpassen aan het aanbod is achterhaald. Laten we leven in de wetenschap dat niet alleen wij, maar ook onze kinderen en kleinkinderen toegang hebben tot zorg die zij nodig hebben.

Dit artikel verscheen op 3 september 2019 op NRC live. Auteurs: Olivier Gerrits (Zilveren Kruis), Hans den Hollander (Tergooi) en Eline van Slobbe (Tergooi)

E-mail nieuwsbrief