griepprik tijdens

Onderzoek naar griepprik tijdens een chemokuur

Kankerpatiënten hebben tijdens hun chemokuur wel degelijk baat bij een griepprik, ontdekte promovendus Miriam Wumkes. Uit onderzoek was al bekend dat deze patiënten vier keer vaker overlijden aan een griepinfectie dan gezonde mensen. ‘Vooral bij borstkanker kun je het beste kort na de chemokuur een griepprik krijgen. Dan is de aanmaak van antistoffen tegen de griep groter dan wanneer je later vaccineert.’

In 2007 kwam Miriam Wumkes binnen bij ziekenhuis Tergooi als co-assistent. Drie jaar later was zij de eerste die bij Tergooi opklom tot promovendus. ‘Ik werkte als ANIOS bij het ziekenhuis en wist al dat ik internist-oncoloog wilde worden. Oncoloog Ankie van der Velden van Tergooi bood mij een interessant promotieonderzoek aan, over de vraag of patiënten met kanker die een chemokuur krijgen baat hebben bij een griepprik. Uit onderzoek was al bekend dat de kans op overlijden aan een griepinfectie voor deze patiënten vier keer zo groot is als bij gezonde mensen.’

‘Ik was meteen enthousiast over dit onderwerp,’ vertelt Wumkes. Er was immers nog niet veel onderzoek naar gedaan. Daar kwam bij dat huisartsen nogal terughoudend waren met het toedienen van een griepprik bij deze chemopatiënten, wegens het ontbreken van richtlijnen.

‘Wij hebben een klinische studie uitgevoerd, waarbij we onderzochten of het uitmaakt op welk moment patiënten met een chemotherapie de griepprik krijgen: kort na hun chemokuur, of juist later in de cyclus. Er was in die tijd weinig bekend over de vraag of het tijdstip van vaccineren van invloed was op de aanmaak van de beste antistoffen tegen de griep.’ Trots vertelt Wumkes dat deze eerste onderzoeken al in 2013 tot enkele wetenschappelijke publicaties leidden. Hoewel zij de eerste promovendus uit de stal van Tergooi was, duurde het nog ruim zeven jaar voordat haar proefschrift af was. ‘Ik hervatte na een jaar onderzoekstijd mijn opleiding tot internist. Dat betekende fulltime werken. Mijn promotie ging ik vanaf dat moment dus in mijn vrije tijd erbij doen. Gelukkig mocht ik nachtdiensten draaien. Dan krijg je ter compensatie een week vrij. Dan kon ik aan mijn promotie-onderzoek werken. Toch was het een heel zware, drukke tijd. Ik ben dankbaar voor de fantastische begeleiding die ik in Tergooi kreeg van mijn co-promotor Ankie van der Velden en anderen. Ik adviseer iedereen die wil promoveren, dit slechts voor een beperkt deel naast de opleiding te doen.’

Wat heeft je onderzoek opgeleverd?

‘Een van mijn conclusies is dat een patiënt met kanker die behandeld wordt met chemotherapie, gebaat is bij een griepprik. Vooral bij borstkanker kun je het beste kort na de chemokuur een griepprik krijgen. Dan is de aanmaak van antistoffen tegen de griep groter dan wanneer je later vaccineert. Bij darmkanker maakt het tijdstip minder uit. Hoe dat zit bij immuuntherapie moet nog uitgezocht worden.’ Wumkes ontdekte verder dat huisartsen vaak niet weten of hun patiënt op het moment van de griepprik een chemo ondergaat. ‘Daarom pleit ik er voor dat de behandelende oncoloog de patiënt adviseert over de griepprik en het optimale moment daarvan. Het is mooi dat mijn onderzoek een duidelijk antwoord geeft voor een jaarlijks terugkerende vraag in de spreekkamer: ‘Moet ik me als patiënt met kanker tijdens de chemokuur laten vaccineren?’ Ja dus.’

Over Miriam Wumkes

Miriam Wumkes (1984) studeerde geneeskunde aan de UvA, waarna zij in Tergooi de AMC-opleiding tot internist volgde. Tijdens deze studie werkte zij ook in Tergooi. Bij het VUmc volgde zij de studie medische oncologie. Kort voor haar promotie in november 2018 aan de Universiteit Utrecht verwierf zij een baan als internist-oncoloog bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.

E-mail nieuwsbrief