Meekijken in het

Meekijken in het hightech borstkankercentrum van Tergooi

In het Mammacentrum in Tergooi in Hilversum krijgen patiënten in een dag onderzoek, uitslag en een behandelplan voor borstkanker. Een uniek borstkankercentrum waar superspecialisten rond de patiënt samenkomen. Journalist Susanne van Velzen van de Gooi en Eemlander kreeg een rondleiding van oncologisch chirurg Alwine Hellingman en Esteban van Keulen.

 

Ze trekt haar telefoon uit haar zak. “Kun je tegen een beetje bloed?” Op het scherm laat oncologisch chirurg Alwine Hellingman foto’s zien. “Vandaag heb ik bij een patiënte elf centimeter borstweefsel met meerdere tumoren verwijderd. Hier zie je hoe de plastisch chirurg, meteen nadat ik gesneden heb, een stuk huid met vetweefsel losmaakt. Dat draait hij zo naar binnen, ze heeft meteen een nieuwe borst. Wij staan hier in Tergooi echt samen aan tafel te opereren. Ik blijf er bij tot de plastisch chirurg helemaal klaar is. Mocht ik de borst nog een keer moeten opereren dan wil ik weten hoe het zit.” Een werkwijze die volgens Hellingman uniek is in haar vak.

Het is zes uur ’s avonds. De chirurg heeft met vijf operaties, waarvan een met een plastische reconstructie, een drukke dag achter de rug op de OK. In het Mammacentrum van Tergooi is op dit tijdstip de wachtkamer leeg. Net als de onderzoeks- en spreekruimten. In een van de kamers bestuderen twee radiologen nog röntgenbeelden. Het centrum op de begane grond van het ziekenhuis is sinds twee jaar het werkterrein van Hellingman. Radioloog Esteban van Keulen werkt er sinds de start in 2006.

Levend groen

De sfeer is hier anders dan in de rest van het ziekenhuis. Het is er licht, bijna huiselijk. Met opvallende foto’s van sterk uitvergrote details uit de natuur aan de wanden. Gemaakt door Van Keulen. Groen overheerst hier sowieso. De wachtkamer heeft een muur die is begroeid met levende groene planten. “Mooi hè? Mensen zijn vaak gespannen als ze hier binnenkomen. Een groene omgeving geeft rust en werkt helend”, legt Van Keulen uit. „Heb je onze tuin al gezien? We zijn de enige afdeling met een eigen tuin. Alwine is van de tuin hoor, ik heb geen groene vingers”, grijnst hij terwijl hij de deur open zwaait. “Patiënten kunnen tussen onderzoeken en gesprekken door een frisse neus halen als daar behoefte aan is.”

Mammacareverpleegkundige Nelleke over de tuin van het Mammacentrum

Schenking

Het Mammacentrum van Tergooi is in 2006 kleinschalig opgezet dankzij een schenking. Een klein bordje aan de wand memoreert aan de gulle geefster. Met fondsen via de Stichting Vrienden van Tergooi is het centrum uitgebouwd tot de plek waar vrouwen, en een enkele man, in een sneltraject van een dag onderzoeken naar borstkanker krijgen en aansluitend de uitslag en een behandelplan op maat. “Vroeger moest je het hele ziekenhuis door. Eerst een röntgenfoto laten maken, dan twee etages omhoog voor een bezoek aan de poli chirurgie of de oncoloog. Nu blijf je op een plek en komen wij naar de patiënt toe. Dat geeft zoveel rust”, legt Hellingman uit. Met Van Keulen laat ze de route zien die bezoekers door het Mammacentrum afleggen. Van de intake bij de balie waar gespecialiseerd personeel werkt tot aan het laatste gesprek. “Iedereen die in het Mammacentrum werkt is superspecialist. Specifiek voor borstkankerzorg opgeleid.”

 

 

Het sneltraject start met een mammografie, een borstfoto. Van Keulen wijst naar een imposante machine. “Wij beschikken over twee geavanceerde 3D-apparaten. Die maken tot zo’n honderd plaatjes per borst vanuit vier verschillende kanten. Dat maakt dit onderzoek extra betrouwbaar.” Hij pakt een plexiglas plaat. “Voor sommige vrouwen is het heel gevoelig als hun borst met kracht platgedrukt wordt. We hebben deze speciale plaat met een curve, die maakt het minder pijnlijk.”

Nader onderzoek volgt in een van de twee echokamers. “Door de 3D-opnamen heb ik dan vaak al een vermoeden of het foute boel is of dat er sprake is van een onschuldige cyste. Die kan ik desgewenst meteen leegprikken. Van de vijf vrouwen die dagelijks het sneltraject doorlopen krijgen er gemiddeld drie goed nieuws”, schat Van Keulen. Een op de zeven vrouwen in Nederland krijgt te maken met borstkanker. “Als we denken dat het niet goed is volgt een biopsie, dan halen we wat weefsel of cellen weg uit de borst.” Dat is nodig om te kunnen bepalen wat voor type tumor het is. Hormoongevoelig of eiwitgevoelig? Voor ieder type en grootte is een andere behandeling. De uitslag van het celonderzoek kan er binnen een paar uur zijn. Sommigen dikke naaldbiopten vragen meer tijd. Dan kan het tot vijf dagen duren voordat de uitslag er is. Tijdens de biopsie kan Van Keulen een zogeheten markertje van titanium achterlaten in de borst voor zijn collega Hellingman. “Dan weet zij precies waar ze moet opereren.”

Bestralingsartsen

Als Van Keulen borstkanker ontdekt volgt een gesprek met oncologisch chirurg Alwine Hellingman over de uitslag en de behandeling waarna een mammacareverpleegkundige de eerste opvang doet. “Die beheert de afspraken, geeft folders en telefoonnummers mee. Binnen zes uur weten de meeste patiënten waar ze aan toe zijn”, legt Van Keulen uit. Tergooi werkt nauw samen met de specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam. Zo komen bestralingsartsen van het AVL naar Hilversum voor de intake van de behandelingen.

 

Wanneer een patiënt het wenst, reconstrueert Hellingman samen met de plastisch chirurgen van Tergooi de borst aansluitend aan de borstamputatie. “Een patiënt hoeft dan niet een tijdje plat rond te lopen. En dat is veel minder belastend voor vrouwen. In veel ziekenhuizen gebeurt dat niet en willen plastisch chirurgen eerst afwachten of bestraling nodig is. De borst wordt dan pas na maanden gereconstrueerd. Ik opereer met een grote lamp op mijn hoofd zodat ik ieder bloedvaatje op kan sporen. Ik wil het zo goed en zo mooi mogelijk doen. In het Gooi zijn we misschien toch meer op de cosmetiek gericht dan in andere delen van het land. Een patiënt kan er ook voor kiezen om na een amputatie vaker voor om plat te blijven en de bh op te vullen.” Van Keulen herkent zich in de drive van Hellingman en de andere collega’s van het Mammacentrum. “Onze neuzen staan allemaal dezelfde kant op. We gaan voor het beste.”

Hellingman knikt. “We kregen van de week een mailtje van een echtgenoot die bedankte voor de goede zorg voor zijn vrouw. Daar kan ik zo van genieten.”

Paspoort

Alwine Hellingman (39) werkt sinds 2018 als oncologisch chirurg in Tergooi en is een van de drie borstchirurgen van het Mammacentrum. Ze werkte daarvoor in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam en is gespecialiseerd in borstkanker, melanomen en kanker in de weke delen. ,,Chirurg is een tastbaar beroep, je lost een probleem op. Ik werk graag met mijn handen, de operaties zijn het allerleukst. Dan ben ik echt in een andere wereld. Ik heb voor Tergooi gekozen omdat het hier draait om supergespecialiseerde en zeer hoogwaardige patiëntenzorg. Er is ruimte om de nieuwste technieken toe te passen. We durven meer dan andere ziekenhuizen, en altijd gestoeld op nieuwste inzichten en kennis van de specialisten van het AVL.“

Esteban van Keulen (60) werkt sinds 1996 als radioloog in Tergooi. In 2006 ging hij aan de slag in het Mammacentrum. Hij is een van de vijf radiologen in het centrum. ,,Ik ben een kijker, echt van de details. In sommigen opzichten misschien een autist”, lacht Van Keulen. ,,Heerlijk om ergens diep in te duiken. Een prachtig vak. Het gaat ergens over. Niet om een simpel breukje, maar over leven en dood. Soms moet je rotnieuws brengen. Dan is de uitdaging om dat op een goede manier te doen. Voordat ik in het Mammacentrum begon was ik al steeds meer het onderzoek van borsten gaan doen. Als je je op een ding richt wordt je echt specialist. Dat vind ik prettig. Ik ben specialist in borst en buik.”

Tergooi Studio

Oktober is borstkankermaand. De borstkankerzorg in het Mammacentrum staat centraal in de uitzending van donderdag 22 oktober van Tergooi Studio. Oncologisch chirurg Alwine Hellingman, radioloog Esteban van Keulen, internist-oncoloog Sylvia Luykx-de Bakker en plastisch chirurg Saskia Fuchs zijn te gast. De uitzending is tussen 19.00 en 20.00 uur te zien op de wegsiet van Tergooi waar hij ook later kan worden teruggekeken.

Meer informatie over deze uitzending

---

Dit artikel verscheen op 21 oktober 2020 in de Gooi en Eemlander en is geschreven door Susanne van Velzen en is met toestemming gepubliceerd op de website van Tergooi.

E-mail nieuwsbrief