Onderzoek in Tergooi: hoe ontwikkelt dementie zich?

Onderzoek in Tergooi: hoe ontwikkelt dementie zich?

Er bestaat opvallend weinig wetenschappelijk onderzoek naar tachtigjarigen met dementie. Onderzoekers van Tergooi ontsluiten momenteel een unieke databank met gezondheidsdata van ruim drieduizend oudere patiënten. Doel is te voorspellen hoe dementie zich ontwikkelt.

Neuroloog Salka Staekenborg en haar collega Jules Claus deden een verrassende ontdekking tijdens hun studie naar dementie die momenteel loopt: zij bleken hersenkrimp bij demente ouderen goed in beeld te krijgen met een eenvoudige CT-scanner. ‘Daar heb je dus helemaal geen peperdure MRI-scanners voor nodig’, vertelt Staekenborg. ‘Bovendien is een CT-scan minder belastend voor de patiënten. Zij hoeven niet een half uur lang in zo’n MRI-buis stil te liggen.’

Staekenburg en haar collega’s verzamelen medische gegevens over demente tachtigjarigen. ‘Zo hopen wij beter te kunnen voorspellen hoe hun dementie verloopt,” aldus Staekenborg. ‘Wij beschrijven in onze databank de kenmerken van bijna drieduizend tachtigers. Dat is uniek, want veel academisch onderzoek bestudeert vooral jongere dementen.’

De onderzoekers noteren onder meer wat het opleidingsniveau en de leefstijl van de patiënten is. Die gegevens combineren zij met de hersenscans. ‘Het lijkt er op dat hoogopgeleide mensen meer hersenkrimp aankunnen dan laaggeschoolde. Bij laaggeschoolden is een klein beetje krimp al snel een ramp. Zij verliezen de grip op hun leven. Hooggeschoolden hebben mogelijk in de loop van hun leven een groter zenuwnetwerk in hun hoofd opgebouwd, waardoor zij op latere leeftijd wat extra reserve overhouden. Er waren al wetenschappelijke aanwijzingen dat een goed getraind hersennetwerk beter bestand is tegen krimp. Een hogere opleiding zou een bescherming kunnen zijn tegen al te snel optredende dementie. Wij hopen dat straks met deze studie hard te kunnen maken.’

Leefstijlfactoren

Intussen heeft de studie al wat resultaten opgeleverd. Zo komen de klassieke leefstijlfactoren naar voren die dementie mede veroorzaken: roken, alcohol en te weinig bewegen. Maar de onderzoekers vermoeden ook dat dementie soms begint met somberheid. Het onderzoeksteam werkt inmiddels als een geoliede machine. ‘We hebben een onderzoeksopzet die zo min mogelijk belastend is voor de patiënten. Die ondergaan in slechts één ochtend alle onderzoeken bij de geriater, de neuroloog en de psycholoog en een CT-scan.’

Uiteraard zijn alle gegevens die bij de wetenschappelijke onderzoeken worden gebruikt volledig geanonimiseerd en niet herleidbaar, zodat de privacy van patiënten altijd is gewaarborgd.

E-mail nieuwsbrief