27 januari 2025

Patiënt en artsen blikken terug op eerste robotoperatie
Da Vinci X. Dat is de naam van de operatierobot die deze week in gebruik is genomen in Tergooi MC. John Geurs (45) is de eerste patiënt die met behulp van deze techniek is geopereerd: ‘Briljant wat ze kunnen’, zegt hij daags na de ingreep, waarbij een kwaadaardige tumor is verwijderd uit zijn rechternier.
Geurs ligt er ontspannen bij, in zijn eenpersoonskamer in het Hilversumse ziekenhuis. Het liefst gaat hij vandaag nog naar huis. Of dat lukt weet hij pas in de loop van de dag. ‘Ik heb wat pijn bij mijn schouder, maar dat schijnt normaal te zijn na zo’n operatie.’
Een historisch moment: de eerste robotoperatie
Patiënt
Dat Geurs de primeur heeft – hij is als eerste in Tergooi MC geopereerd door robot Da Vinci X – vindt hij ’heel speciaal’, zeker omdat hij een grote liefde heeft voor techniek. ‘Ik ben een techneut in hart en nieren, heb in Woudenberg mijn eigen bedrijf, ik installeer airco’s. Dus ja, ik vind zo’n operatierobot daarom ook hartstikke interessant. Mijn vrouw zei: als je maar geen proefkonijn bent. Maar daar is geen sprake van. Mijn arts heeft veel ervaring met deze techniek. Bovendien ben ik nogal nuchter.’

Toeval
Geurs schetst hoe de nierkanker enkele weken geleden is ontdekt. ‘Dat gebeurde bij toeval. Ik liep al vanaf september te tobben met nierstenen.’ Hij vertelt hoe er verschillende pogingen worden gedaan om het euvel te verhelpen. ‘Tijdens de laatste scan werd iets gezien op mijn nier. Het bleek een tumor te zijn. Ik ben God dankbaar voor die nierstenen. Mijn arts zei: als we dit pas over een jaar ontdekten, hadden we een heel ander gesprek gevoerd.’ Er breken onzekere weken aan voor Geurs. Weken waarin moet worden vastgesteld of de tumor is uitgezaaid. ‘De uitslag kwam op oudejaarsdag: geen uitzaaiingen.’

Een kleine drie weken later ligt Geurs op de operatietafel in Tergooi MC, het ziekenhuis dat is gespecialiseerd in de behandeling van nierkanker. Er wordt een niersparende operatie uitgevoerd, waarbij een tumor met een doorsnede van ruim vijf centimeter wordt verwijderd. Naar de oorzaak van de kanker wordt nog onderzoek gedaan. ‘Misschien gewoon pech, zoals mijn arts het zei. Misschien is het genetisch. Dat is afwachten.’ Als hij een foto ziet van de robot is hij onder de indruk. ´Het is briljant wat ze kunnen.’
Met hulp van de Vrienden van Tergooi
Helemaal toekomstproof
Een dag na de eerste robotoperatie vertellen urologen Flip Jansen en Maurits Barendrecht enthousiast over de komst van Da Vinci X, waar tal van ziekenhuizen in het land al mee werken. ‘Ja, het is echt een bijzonder moment, niet alleen voor ons, maar voor het hele team. We hebben hier zo lang met z’n allen naar toegewerkt’, zegt Jansen. Hij stelt dat Tergooi MC nu helemaal toekomstproof is. ‘De ontwikkelingen gaan razendsnel. Wil je kunnen aanhaken, dan móet je werken met dit platform.’

De komst van de Da Vinci robot heeft ook veel voordelen als het gaat om de nauwe, allang bestaande samenwerking tussen de verschillende ziekenhuizen, met elk hun eigen specialisatie. Voor Tergooi MC is dat de behandeling van nierkanker, voor het Meander MC prostaatkanker en voor het UMCU is dat blaaskanker. Goed samenwerken is volgens Jansen nu makkelijker omdat er overal wordt gewerkt met dezelfde operatierobot.
Joystick
Zijn collega Barendrecht loopt intussen naar de console. Dit is de plek waar de uroloog tijdens de operatie plaatsneemt. Barendrecht pakt de twee joysticks vast en laat zien hoe hij vanaf hier de robot aanstuurt, die aan de andere kant van de operatietafel staat. ,,Het is dus niet zo dat de robot de operatie overneemt. Het is en blijft mensenwerk, de robot doet niets uit zichzelf.’’
De robot heeft iets weg van een witte spin met vier gigantische poten. Voordat de operatie van start gaat, worden aan de uiteinden ervan – naast een camera – verschillende instrumenten bevestigd, denk aan een pincet of een schaar. Deze gaan de buik in via kleine incisies die de uroloog eerder heeft gemaakt, zoals dat ook bij een standaard kijkoperatie gebeurt.

Sneller herstel
Op het scherm in de console ziet de uroloog het beeld meerdere keren vergroot en in 3D wat een goed zicht geeft op het operatiegebied. Hij ziet zo precies waar de tumor zit. ‘Groot voordeel van deze manier van werken is dat ik via de robot zeer ingewikkelde bewegingen binnen het lichaam van de patiënt kan maken. In een hoek van negentig graden bijvoorbeeld, zodat ik in een bocht kan werken. Dit kan ik niet met een standaard kijkoperatie.’
‘Zo komen we eenvoudiger op moeilijk te bereiken plekken en kunnen we nog preciezer opereren, met minder bloedverlies, minder schade en uiteindelijk een sneller herstel. Mocht ik eens trillen, dan corrigeert de robot dat ook direct. Deze manier van werken is de toekomst. En het is prachtig om onze patiënten deze hoogwaardige en vooruitstrevende zorg te kunnen bieden.’
Dit interview is een publicatie van dagblad De Gooi en Eemlander. Het is geschreven door verslaggever Marjolein Vos en met toestemming gepubliceerd op de website van Tergooi MC. De video is gemaakt door Lisa Dekker van NH Nieuws.
E-mail nieuwsbrief