Bekkenfysiotherapie

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen

Bij bekkenfysiotherapie leert u om de spieren van de bekkenbodem bewust te gebruiken. U kunt de bekkenbodemspieren zelf niet zien. Dat maakt het soms moeilijk om ze goed te gebruiken en te oefenen. De bekkenfysiotherapeut helpt u hierbij.

 

Bekkenfysiotherapie kan helpen:

  • als u ongewenst plas of poep verliest.
  • als u vaak heel nodig naar de wc moet en dit bijna niet tegen kunt houden.
  • als u heel vaak naar de wc moet.
  • als u niet goed kunt uitplassen of moeite heeft met poepen. Bijvoorbeeld als het voelt alsof er poep achterblijft in de darmen.
  • bij een verzakking van de blaas, de baarmoeder of de darmen.
  • bij pijn in de onderbuik, rond de anus of de geslachtsdelen.
  • als vrijen lastig gaat door te hoge of lage spierspanning in de bekkenbodem. Of omdat u de spieren in uw bekkenbodem niet goed gebruikt.
  • voor en na operaties in de onderbuik.
  • tijdens de zwangerschap en rond de bevalling, om spieren in en rond het bekken beter te leren kennen, ontspannen en trainen.

Voorbereiding

Therapeut zoeken

Een bekkenfysiotherapeut heeft zich gespecialiseerd in bekken- en bekkenbodemproblemen. Bekkenfysiotherapie is een vervolgopleiding van drie jaar na een gewone opleiding voor fysiotherapeut. Een bekkenfysiotherapeut weet daardoor meer van bekkenbodemproblemen dan andere fysiotherapeuten.

U vindt adressen van geregistreerde bekkenfysiotherapeuten via de website defysiotherapeut.com. Ook uw gynaecoloog kan adressen geven bij u in de buurt.

Vergoeding

De zorgverzekeraar vergoedt bekkenfysiotherapie als u aanvullend verzekerd bent voor fysiotherapie. U kunt dit nalezen in uw polis of navragen bij uw zorgverzekeraar.

Behandeling

De bekkenfysiotherapeut vraagt u eerst om precies te vertellen welke klachten u heeft. Daarna doet hij of zij een lichamelijk onderzoek. De therapeut kijkt dan naar uw houding, ademhaling en spierkracht. En hoe beweeglijk en stabiel uw rug en bekken zijn.

U gaat daarna zo ontspannen mogelijk op de onderzoeksbank liggen. U zet uw voeten plat op de bank en houdt uw knieën licht gebogen. De fysiotherapeut bekijkt het gebied rond het bekken eerst vanaf de buitenkant. Daarna onderzoekt hij of zij u via de vagina of anus, als u dat goed vindt. Zo komt de therapeut erachter hoe goed de bekkenbodemspieren werken. Bij dit onderzoek vraagt de fysiotherapeut u om de spieren aan te spannen en weer los te laten. En om een paar keer te hoesten en te persen.

Na het onderzoek maakt de bekkenfysiotherapeut een plan voor uw behandeling. Welke oefeningen u leert, ligt aan de klachten die u heeft. U leert de bekkenbodemspieren op een nieuwe manier te gebruiken. Het is belangrijk dat dit normale bewegingen voor u worden, zodat u dit onbewust gaat doen.

Bij urineverlies

Met bekkenfysiotherapie kunt u de blaas beter leren afsluiten. Zo verliest u minder makkelijk urine. De oefeningen helpen vooral als u urine verliest bij bijvoorbeeld lachen, hoesten of persen. Bij ongeveer de helft van de vrouwen neemt het urineverlies na de fysiotherapie zo af dat het geen probleem meer is. Maar er zijn ook vrouwen bij wie bekkenfysiotherapie niet zo goed helpt. We kunnen vooraf niet zeggen of de oefeningen bij u wel of niet zullen helpen. U kunt het in ieder geval veilig uitproberen.

Bij een verzakking

Een verzakking gaat met bekkenfysiotherapie niet weg. Bij een lichte of matige verzakking kunnen de klachten wel minder worden. U leert de druk van de verzakte organen beter op te vangen als u beweegt. En voorkomt zo dat de verzakking erger wordt. De fysiotherapeut vertelt u ook hoe u het beste met een verzakking kunt omgaan.

Bij een ernstige verzakking helpt bekkenfysiotherapie meestal niet of niet genoeg. Toch kan fysiotherapie ook dan slim zijn. Als u de spieren beter gebruikt, voorkomt u misschien dat de klachten erger worden.

Voor en na een operatie

Voor en na een operatie voor een verzakking of urineverlies kunt u bekkenbodem- en buikspieroefeningen doen. U traint daarmee de spieren om de druk op de bekkenbodem goed op te vangen.

Bij een te gespannen bekkenbodem

De bekkenfysiotherapeut leert u hoe u de bekkenbodemspieren ontspant. Dit is nodig om goed uit te plassen en poepen. En geen last te hebben met vrijen. Pijn in de onderbuik of geslachtsdelen heeft soms ook te maken met een hoge spanning in de bekkenbodem. De bekkenfysiotherapeut leert u om die spanning te herkennen, te voelen en bewust te ontspannen.

Speciale technieken

De bekkenfysiotherapeut kan speciale technieken gebruiken om problemen met de bekkenbodem te behandelen:

Myo-feedback

Een speciale vorm van bekkenfysiotherapie is myo-feedback. Hierbij krijgt u feedback over hoe u uw bekkenbodemspieren aanspant en ontspant. De fysiotherapeut meet de spierspanning met een klein instrument (probe). Dat zit tijdens de behandeling in de vagina of anus. U ziet op een beeldscherm of hoort aan een geluid hoe u de bekkenbodemspieren spant en ontspant. De bekkenfysiotherapeut legt uit wat u van deze speciale techniek leert.

Elektrostimulatie

Bij elektrostimulatie krijgen de bekkenbodemspieren kleine stroomstootjes. Dit kan helpen als u de bekkenbodemspieren niet bewust kunt aansturen. Of als u pijn heeft bij de bekkenbodem. Door het stroomstootje spant de spier zich aan en wordt die sterker. Het is belangrijk de bekkenbodemspieren goed te kunnen aanspannen om klachten minder te maken. Elektrostimulatie doet geen pijn en is niet gevaarlijk.

Bij myo-feedback en elektrostimulatie krijgt u een instrument in de vagina of anus. Misschien vindt u dat vervelend. Bijvoorbeeld omdat u vervelende seksuele ervaringen heeft. Vertel het gerust als u deze behandeling moeilijk vindt. U bepaalt zelf of u de behandeling wilt doen of niet.

Wat u verder kunt doen

  • Probeer niet te veel te hoesten. Het is daarvoor belangrijk om niet te roken.
  • Neem de tijd op de wc. Veel problemen met de bekkenbodem zijn te voorkomen door minder gehaast te plassen en poepen. Doe dit op uw gemak en ontspan hierbij zo veel mogelijk.
  • Adem goed door als u bukt, buigt en tilt. Houd de adem dus niet in.
  • Probeer overgewicht te voorkomen of af te vallen als u te zwaar bent.
  • Goed zitten en ontspannen bewegen zijn belangrijk voor de rug en het bekken. De bekkenfysiotherapeut leert u hoe u de rug en bekkenbodem zo min mogelijk belast.

 

Deze tekst is tot stand gekomen met dank aan de Nederlandsen Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG).