Hormoonzalf voor eczeem bij kinderen

Hormoonzalf voor eczeem bij kinderen

Corticosteroïden zijn belangrijk bij de behandeling van eczeem. Dit zijn ontstekingsremmers op basis van bijnierschorshormonen. Corticosteroïden worden verwerkt in bijvoorbeeld zalf, crèmes of lotions. Corticosteroïd-preparaten noemen we die ook wel, of hormoonzalf. Ze worden voor veel aandoeningen aan de huid gebruikt. Ze werken krachtig tegen ontstekingen en klachten die daarbij horen. Zoals jeuk.

Corticosteroïd-preparaten hebben als hormoonzalf soms een slechte naam. Dat komt omdat ze niet altijd goed gebruikt werden toen ze net op de markt kwamen. En dat zorgde voor veel bijwerkingen. U hoeft niet bang te zijn om de zalf bij uw kind te gebruiken. Bij goed gebruik kunnen corticosteroïd-preparaten goed helpen. Zonder dat uw kind last van bijwerkingen krijgt.

Behandeling

Verschillende sterktes

Corticosteroïd-preparaten zijn er in verschillende sterktes: klasse I tot en met klasse IV:

• Klasse I is de minst sterke klasse. Die gebruiken we bij voorkeur op plaatsen waar de huid het dunst is. Een preparaat van klasse I werkt vaak genoeg voor lichte vormen van eczeem. Het meest bekende klasse I preparaat is hydrocortison(acetaat) 1%.
• Klasse II bevat sterker werkzame middelen, bijvoorbeeld triamcinolon(acetonide) 0,1%.
• Klasse III bevat sterke preparaten, bijvoorbeeld betamethason(valeraat) 0,1%.
• Klasse IV bevat de sterkste preparaten, bijvoorbeeld clobetasol(propionaat) 0,05%.

Hoe hormoonzalf gebruiken

De arts adviseert aan het begin van de behandeling de zalf elke dag één of twee keer aan te brengen. Vaker dan twee keer per dag heeft geen zin. Dat maakt alleen de kans op bijwerkingen groter. Een corticosteroïd hoopt zich in de huid op. Daarom is het na de beginfase van één tot vier weken niet meer nodig om twee keer per dag te smeren. Het wordt zelfs afgeraden.

Smeer de hormoonzalf alleen op de plekken waar het eczeem zit. Zitten er op een groot deel van het lichaamsdeel veel kleine plekjes eczeem? Smeer dan het hele lichaamsdeel in. Als het eczeem na de beginfase genoeg is verbeterd, kunt u afbouwen.

Naast de hormoonzalf is het belangrijk te blijven smeren met een vette zalf. Smeer eerst de hormoonzalf op en een uur later de vette zalf. De corticosteroïden hebben zo de tijd gehad om in te trekken in de huid.

Hoeveelheid zalf

Hoeveel zalf is per lichaamsdeel nodig? Daarvoor is het schema hieronder gemaakt. Dit schema gaat uit van de vingertop als maateenheid. Eén vingertop (FTU: FingerTip Unit) is ongeveer gelijk aan een halve gram zalf.

Bijwerkingen

Op de plek waar de zalf gesmeerd wordt, kunnen bijwerkingen ontstaan. Dat noemen we lokale bijwerkingen. Daarnaast zijn er algemene bijwerkingen. Die komen zelden tot nooit voor bij het gebruik van corticosteroïd-preparaten op plekken met eczeem.

Afbouwen

Na een paar dagen tot een week ziet u meestal duidelijk verbetering. Stop niet gelijk met smeren als u aan de buitenkant van de huid niets meer ziet. Dan kan het eczeem weer snel terugkomen. De huid bestaat uit een aantal lagen. Ook de onderste huidlaag moet bereikt worden. Die moet genoeg verbeterd zijn voor u gaat afbouwen. U kunt gaan afbouwen als:

• de roodheid afneemt
• de huid gladder aanvoelt
• de jeuk minder is

Hoe afbouwen

1. Ga van twee keer per dag naar één keer smeren per dag.
2. Stop als dit goed blijft gaan twee dagen met hormoonzalf smeren. En smeer dan vijf dagen wel hormoonzalf.
3. Ga dan naar drie dagen stoppen (geen hormoonzalf smeren) en vier dagen wel hormoonzalf smeren.
4. Blijf zo afbouwen tot u uitkomt op nul of een paar dagen smeren in de week. Bijvoorbeeld alleen in het weekend. Dit kunt u zo maanden volhouden.

Bij veel kinderen kunt u afbouwen naar nul dagen per week. Bij sommige kinderen lukt het niet om naar nul af te bouwen. Dan kunt u één tot twee dagen per week blijven smeren.

Afbouwen naar minder sterke hormoonzalf

U kunt minder vaak gaan smeren of afbouwen door minder sterke hormoonzalf te gaan gebruiken. Bijvoorbeeld van een klasse III naar een klasse II zalf. Bouw niet verder af als er geen verbetering is. Of als u merkt dat het eczeem weer terugkomt.

Afbouwschema’s hormoonzalf

Hieronder staan een aantal mogelijkheden om af te bouwen uitgewerkt. De afbouwschema’s geven u een idee hoe u kunt afbouwen. U hoeft ze niet precies zo te volgen.

Start met één week twee keer per dag hormoonzalf en bouw dan af. Volg onderstaand schema als het afbouwen niet lukt omdat het eczeem weer opvlamt. (*** = het eczeem vlamt weer op):

Bij opvlammen van het eczeem gaat u weer een stap terug in het schema. Is de huid weer rustig? Dan kunt u opnieuw beginnen met afbouwen. Volg het schema hieronder bij een snelle verbetering na drie tot vier dagen:

Als u overstapt van een hogere naar een lagere klasse hormoonzalf, kunt u het schema hieronder volgen (xm- = de minder sterke hormoonzalf). Na week 8 kunt u het aantal keer dat u de minder sterke hormoonzalf smeert gaan afbouwen.

Invulschema

Print deze informatie uit om het schema zelf in te vullen:

x = hormoonzalf gebruikt
– = hormoonzalf niet gebruikt

Naam hormoonzalf: …….