TranslateDoorligplekken
Als u door ziekte, een operatie of een ongeval veel in bed moet blijven, kunt u doorligplekken krijgen. Decubitus, noemen we dit doorliggen ook wel. Dit kan zorgen voor pijn en ongemak. En voor een langzamere genezing. Ook als u in een rolstoel zit, kunt u plekken krijgen. U kunt zelf verschillende dingen doen om de plekken te voorkomen.
Oorzaken
Doorliggen ontstaat als er steeds druk op de huid zit. Of als die druk samengaat met geschuif. De druk zorgt dat het bloed niet goed doorstroomt. Daardoor komen er niet genoeg zuurstof en voedingsstoffen in de huid en weefsels. De plekken ontstaan meestal daar waar een bot uitsteekt. Denk aan de stuit, zitknobbels, heupen, hielen en ellebogen.
In sommige gevallen heeft u meer kans op doorligwonden:
- als u op bed ligt of in een (rol)stoel zit
- door slecht eten
- als bewegen minder makkelijk gaat
- bij problemen met de doorbloeding
- bij problemen met de gevoelszintuigen
- als u incontinent bent
- bij koorts
- bij suikerziekte
- bij meer lichaamsvet
Voorkomen
- Zorg voor een droge en gladde onderlaag om op te zitten of te liggen.
- Controleer of de plekken op uw lichaam waar meer kans is op doorligwonden rood zijn of pijn doen.
- Draag geen kleren die knellen.
- Drink en eet genoeg en wissel af wat u eet. Vraag zo nodig hulp van een diëtiste.
- Verzorg een droge huid met een vette crème of zalf.
- Bescherm een vochtige huid met een barrièrefilm of zinkolie/vaseline.
- Beweeg genoeg.
Als u op bed ligt
- Wissel regelmatig (elke drie uur) van houding: naar uw rug, linkerzij of rechterzij.
- Til uzelf op en probeer niet te schuiven.
- Gebruik een hoofdkussen onder de kuiten zodat er geen druk op de hielen komt.
- Zit zoveel mogelijk rechtop en niet onderuitgezakt.
- Leg een kussen tussen uw knieën als deze lang tegen elkaar liggen.
- Gebruik alleen onderleggers en incontinentiemateriaal als dit echt nodig is.
Als u in een rolstoel zit
- Zorg dat u goed achter in de stoel zit, met de voeten plat op de grond of op de voetsteunen.
- Zorg dat uw billen in ieder geval elk uur even loskomen van de zitting. Buig daarvoor naar voren of opzij.
- Druk uzelf twee keer per uur 10 seconden op met de armen op de armleuning (liften).
Hulp
Lukt het u niet zelf om de adviezen op te volgen? Dan kan de verpleegkundige of mantelzorger u hierbij helpen.
Als u toch plekken krijgt
Bent u in het ziekenhuis en merkt u dat u doorligplekken krijgt? Geef het dan door aan de verpleegkundige of arts. Bent u thuis en krijgt u last? Dan kunt u dit doorgeven aan uw huisarts of aan andere zorgverleners die bij u komen.