Hartinfarct (hartaanval)

Home > Patienteninformatie > Hartinfarct (hartaanval)

Hartinfarct

Bij een hartinfarct stopt de toevoer van bloed naar een deel van het hart. Het hart kan zijn werk dan minder goed doen. Het deel van het hart dat achter de verstopping ligt krijgt geen zuurstof meer en raakt beschadigd. Een hartinfarct wordt ook wel hartaanval genoemd.

Let op: Op de website van de Hartstichting vindt u de meest recente informatie over een hartinfarct.

Hoe ontstaat een hartinfarct?

Meestal ontstaat een hartinfarct door vernauwingen in de kransslagaders. Die vernauwingen nemen langzaam toe. Dit proces heet slagaderverkalking. Bij slagaderverkalking hopen zich deeltjes op in de wand van de kransslagaders. Dit kunnen ontstekingscellen, cholesterol of vetdeeltjes zijn. Hierdoor ontstaat een verdikking. Meestal merkt u hier niets van. Pas bij ernstige vernauwingen ontstaat er pijn op de borst.

Wanneer heeft u een hartinfarct?

De verdikking groeit steeds verder aan. Op een gegeven moment kan die openscheuren. Het lichaam maakt dan een bloedprop aan om het scheurtje te dichten. Deze bloedprop kan op die plek het bloedvat afsluiten. Ook kan deze losschieten en verderop in het bloedvat vastlopen.

U heeft een hartinfarct als een kransslagader is afgesloten. Het deel van het hart achter deze afsluiting krijgt geen zuurstof meer en raakt beschadigd.

Is het mogelijk een hartinfarct krijgen zonder ernstige vernauwingen?

Ja, het komt wel eens voor dat er na een hartinfarct geen ernstige vernauwingen te zien zijn in de kransslagaders. Dit soort hartinfarct is minder bekend. Artsen noemen dit ook wel een ‘hartinfarct zonder obstructie’.

Het is bij dit soort infarcten moeilijker om erachter te komen wat er precies aan de hand is. Het wordt ook wel eens een stress-infarct genoemd, omdat stress soms een rol kan spelen bij het ontstaan ervan. Maar er zijn veel meer factoren die van invloed kunnen zijn.

Zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen?

Hartinfarcten komen voor bij vrouwen en bij mannen. Er zijn wel enkele verschillen:

Hartinfarcten komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Ongeveer 2 keer zoveel mannen als vrouwen krijgen een hartinfarct.
Vrouwen die overlijden aan een hartinfarct zijn gemiddeld zo’n 7 jaar ouder dan mannen.
Mannen en vrouwen kunnen beiden een hartinfarct zonder ernstige vernauwingen krijgen. Bij vrouwen gaat het bij een groter deel van de hartinfarcten om zo’n hartinfarct zonder vernauwingen.

Er zijn ook andere verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo hebben vrouwen bijvoorbeeld iets vaker problemen in de kleine bloedvaatjes van het hart en hebben ze vaker minder duidelijke klachten.

Signalen van een hartinfarct

Een drukkende pijn op de borst is het meest duidelijke signaal bij een hartinfarct. Het voelt alsof iemand een band om de borst snoert. Bij een hartinfarct gaat dit gevoel niet over.

De pijn op de borst gaat vaak samen met:

uitstralende pijn naar de armen, schouderbladen, hals, kaak of maagstreek
zweten
misselijkheid of braken

Minder duidelijke signalen

Bij een hartinfarct zijn er soms ook minder duidelijke signalen. Die komen vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Ook bij ouderen en patiënten met diabetes kunnen de signalen onduidelijk zijn.

pijn in de bovenbuik, kaak, nek of tussen de schouderbladen, zonder pijn op de borst
kortademigheid
extreme moeheid
duizeligheid
onrustig gevoel of gevoelens van angst
snelle ademhaling

Bel direct 112 als deze klachten ook in rust langer duren dan 5 minuten.

Diagnose van een hartinfarct

Een hartinfarct zorgt voor blijvende schade aan het hart. Daarom wil een arts een hartinfarct zo snel mogelijk stoppen. Een vlotte diagnose en start van een behandeling is daarom belangrijk.

Vaak lijkt een hartinfarct uit het niets te ontstaan. Maar in werkelijkheid zijn er in de meeste gevallen al veel eerder vernauwingen in de bloedvaten rond het hart te zien. Deze bloedvaten heten kransslagaders. Ze liggen als een soort krans om het hart en zorgen er zo voor dat het hart genoeg zuurstof krijgt. Eerst kijkt de (huis)arts of het ambulancepersoneel naar de klachten van de patiënt. Een hartfilmpje (ECG) en een bloedonderzoek kunnen het vermoeden van een hartinfarct bevestigen.

Hartfilmpje (ECG)

De arts kan met een hartfilmpje een hartinfarct opsporen. Op het hartfilmpje zijn de elektrische stroompjes te zien die over het hart lopen. Bij een hartinfarct worden deze stroompjes niet meer normaal doorgegeven, wat meestal op het hartfilmpje te zien is.

Bloedonderzoek

Tijdens een hartinfarct komen er stoffen in het bloed vrij. Dit zijn onder andere de hartenzymen troponine en CK-MB. De hartenzymen worden gebruikt om een hartinfarct vast te stellen.

De hoeveelheid hartenzymen neemt na enkele uren tot dagen toe. Daarna keren ze snel weer tot normale waarden terug. De waarden zeggen iets over de grootte van het infarct. Bij een groot hartinfarct zijn er meer hartenzymen in het bloed dan bij een klein infarct.

Onderzoek net na infarct

In de eerste dagen na uw infarct krijgt u allerlei onderzoeken. De arts kan zo vaststellen welk gedeelte van het hart is getroffen. Ook schat de arts in hoe groot de schade is en wat de mogelijke gevolgen zijn.

Inspanningstest (fietstest)

Met een inspanningstest wordt vastgesteld hoeveel het hart nog aankan. En of er sprake is van zuurstoftekort bij inspanning.

Echografie

Met een echografie of echo van het hart kijkt de arts naar de dikte en de beweging van de hartspier. Dit geeft de arts informatie over de grootte van het hartinfarct. Ook geeft het informatie over de pompfunctie van het hart en eventuele andere afwijkingen.

Isotopenonderzoek

Soms wordt na een hartinfarct een isotopenonderzoek gedaan. Hiermee onderzoekt de arts de stofwisseling en doorbloeding van het hartspierweefsel. Dit helpt bij het bepalen van de beste behandelin

Hartkatheterisatie

Een hartkatheterisatie kan na het hartinfarct worden gedaan, om het hart en de kransslagaders van binnen te onderzoeken. Tijdens een hartkatheterisatie kunnen verschillende metingen en onderzoeken gedaan worden. Dit is om afwijkingen aan het hart en kransslagaders op te sporen en de beste behandeling te bepalen.

Behandeling van een hartinfarct

Een snelle behandeling bij een hartinfarct is belangrijk. Door snel te handelen kan de arts de schade van het hartinfarct beperken. Bij een hartinfarct krijgt een deel van de hartspier geen zuurstof meer. Zonder zuurstof sterven hartspiercellen af. Deze herstellen niet meer.

In de ambulance wordt al gestart met de behandeling. U krijgt een medicijn dat er snel voor zorgt dat de kransslagaders wijder worden. Dit zijn de bloedvaten die het hart van zuurstof voorzien. Als deze zich verwijden, daalt de bloeddruk en heeft je hart minder zuurstof nodig. De pijn wordt na de medicijnen vaak al minder. Als u veel pijn houdt zijn soms extra pijnstillers nodig.

Soorten behandelingen

De behandeling hangt af van hoe ernstig de situatie is. Meestal is dit een dotter- en stentbehandeling. Soms is een bypassoperatie nodig. U krijgt altijd medicijnen. Met een dotterbehandeling herstelt bloedtoevoer naar de hartspier sneller dan met een bypassoperatie.

Dotter- en stentbehandeling

Na een hartinfarct krijgt u meestal direct een dotterbehandeling. Dit is een behandeling om de vernauwing te verhelpen. Soms wordt deze ingreep al in de ambulance voorbereid. U krijgt bijvoorbeeld al medicijnen zodat je in het ziekenhuis zo snel mogelijk gedotterd kunt worden. Meestal wordt er ook een stent geplaatst om het te voorkomen dat het bloedvat weer dicht gaat zitten.

Bypassoperatie

Als de kransslagader erg vernauwd is of volledig is afgesloten, dan kan een bypassoperatie nodig zijn. Bij een bypass maakt de arts een omleiding om de verstopping heen. De arts zorgt er daarmee voor dat er toch voldoende bloed in de hartspier terechtkomt. De bypassoperatie is een openhartoperatie. Het herstel duurt daarom langer dan bij een dotter- en stentbehandeling.

Medicijnen

Bij een hartinfarct krijgt u altijd direct medicijnen. Die zorgen ervoor dat een nieuwe verstopping moeilijker kan ontstaan, het hart in het juiste ritme blijft kloppen en er geen (verdere) schade aan de hartspier ontstaat. Per persoon wordt bekeken of er nog andere medicijnen nodig zijn. De meeste van deze medicijnen moet u levenslang gebruiken.

Plaatjesremmers: laten het bloed minder snel samenklonteren, waardoor zich minder snel bloedpropjes op de vernauwing of de geplaatste stent ophopen.
Bètablokkers: verlagen de hartslag en de bloeddruk en verlagen het risico op hartritmestoornissen en hartfalen
Bloeddrukverlagers: ontlasten het hart en verlagen de bloeddruk door vocht af te drijven, het hart minder te laten pompen of door de bloedvaten wijder open te zetten.
Cholesterolverlagers (statines): verlagen het cholesterolgehalte in het bloed, waardoor je het ontstaan van slagaderverkalking vertraagt en de vaatwand aan de binnenkant beschermt.

Na de behandeling

Meestal mag u na een hartinfarct na een paar dagen naar huis. In de eerste weken bent u nog niet meteen de oude. U moet thuis verder herstellen en langzaam uw leven weer oppakken.

Thuissituatie

In het ziekenhuis bespreekt een speciale verpleegkundige de situatie thuis:

Heeft u hulp nodig in het huishouden?
Kunt u uzelf verzorgen?
Heeft u familieleden of vrienden om een tijdje bij te springen?
Als u na thuiskomst extra hulp nodig heeft, regelt de verpleegkundige dit.

Hartrevalidatie

Tijdens hartrevalidatie werkt u samen met anderen aan uw herstel. U leert uw grenzen opnieuw kennen met sport en spel. Daarnaast krijgt u tips voor een gezonde leefstijl en leert u omgaan met emoties en onzekerheid.

Leefstijl aanpassen

Na uw infarct krijgt u adviezen voor uw leefstijl. Een gezonde leefstijl verkleint de kans op een volgend infarct. Het is daarom belangrijk om gezonde gewoontes aan te leren en vol te houden. Rook niet, beweeg voldoende, eet gezond, houd uw gewicht in de gaten en leer beter omgaan met spanningen.

Deze informatie is tot stand gekomen met dank aan de Hartstichting. De meest recente informatie over een hartinfarct leest u hier.

Contact

Wat vindt u van deze informatie?