TranslateLeefstijl en preventie (wegwijzer)
Leefstijl en preventie worden steeds belangrijker in de gezondheidszorg. Naar schatting heeft meer dan de helft van de patiënten in ons ziekenhuis een ziekte die in verband staat met hun leefstijl. Het is daarom essentieel om niet alleen goede behandelingen te bieden, maar ook aandacht te besteden aan het voorkomen van deze ziekten. Een gezonde leefstijl gaat niet alleen over gezond eten, maar ook over bewegen, slaap, ontspanning, middelengebruik en uw sociale omgeving.
- Medische klachten houden vaak verband met leefstijl.
- Een gezonde leefstijl kan ervoor zorgen dat medische behandelingen beter werken en het herstel sneller gaat.
- Het is belangrijk om met uw zorgverlener te praten over uw leefstijl, omdat dit kan helpen bij de behandeling en het herstel.
Om u te helpen om uw eigen leefstijl te verbeteren, delen we op deze pagina een aantal handvatten.
Tips voor een gezonde leefstijl
Wanneer we het over leefstijl hebben, zijn er zes pijlers die samen de lichamelijke en geestelijke gezondheid beïnvloeden. Vereniging Arts en Leefstijl heeft deze pijlers vormgegeven in het Leefstijlroer.
Voeding
- Drink voldoende: bij voorkeur water, zwarte koffie of (kruiden) thee
- Eet 3 volwaardige maaltijden per dag en vermijd tussendoortjes
- Eet minimaal 250 gram groenten en 2 stuks fruit per dag
- Eet zoveel mogelijk onbewerkt (geen pakjes of zakjes)
- Eet meer plantaardige en minder dierlijke producten
Beweging
- Beweeg zoveel mogelijk door de dag heen, elke 10 minuten is winst.
- Doe regelmatig simpele krachtoefeningen zoals kniebuigingen
- Zoek iemand op om samen mee te sporten of bewegen
- Richt op 30-60 minuten per dag (10.000) stappen
- Voorkom veel stilzitten
Ontspanning
- Doe regelmatig een (korte) ademhalings- of meditatieoefening
- Kies een hobby, sport of activiteit
- Zoek de natuur op, bijvoorbeeld in park, tuin of bos
- Wees bewust van hoe vaak en hoe lang je op een dag naar een scherm (smartphone etc.) kijkt
Slaap
- Houd een regelmatig slaappatroon aan
- Slaap in een koele geventileerde kamer
- Vermijd koffie, alcohol en zware maaltijden vlak voor het slapen gaan
- Zorg voor een avondritueel waarbij je het laatste uur niet meer naar een scherm kijkt
Verbinding
- Maak verbinding met mensen waar je energie van krijgt
- Breng tijd door met dierbaren
- Zingeving: wat beweegt je? Waar word je blij van?
- Sluit je bijvoorbeeld aan bij een hobby-, sport- of (vrijwilligers) vereniging
Middelen
- Alcohol: drink zo min mogelijk
- Roken: zoek hulp om te stoppen
- Drugs: gebruik zo min mogelijk en overweeg te stoppen
- Medicatie: weet waarvoor het is en gebruik het volgens voorschrift
Gezonde voeding tijdens ziekte en herstel
Een gezonde spijsvertering
U kunt weinig doen aan ziekten veroorzaakt door een ontsteking of kanker. Wél is er een aantal leefregels dat het spijsverteringskanaal in betere conditie brengt. Een verstoorde stoelgang kan hierdoor weer op orde worden gebracht. Bovendien draagt een goed werkend maagdarmstelsel bij aan de algehele gezondheid. De Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen geeft u hiervoor de benodigde handvatten.
Energie- en eiwitrijke voeding
Als u ziek bent, denkt u misschien dat u minder eten nodig heeft omdat u minder in beweging bent. Maar uw lichaam heeft dan juist extra eiwit en voldoende energie nodig om in een goede conditie te blijven.
Met dank aan UMC Utrecht voor het gebruik van deze video.
Beter in beweging bij Tergooi MC
Voldoende bewegen is belangrijk voor uw gezondheid. Bewegen is te omschrijven als het leveren van een fysieke inspanning. U kunt dan denken aan fanatiek sporten, maar ook lichte activiteiten als traplopen, met de fiets boodschappen doen en wandelen naar de brievenbus. Alles wat u aan beweging doet, is gezond. Langdurig zitten of liggen daarentegen, is slecht voor u. Veel zitten veroorzaakt een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden en diverse ziekten.
Bewegen tijdens uw opname
Ook als u in het ziekenhuis bent opgenomen is bewegen belangrijk. Als u tijdens uw opname in beweging blijft, houdt u uw conditie op niveau en uw spieren sterker. Hierdoor raakt u minder afhankelijk van de zorg van anderen, is de kans op complicaties kleiner en kunt u sneller weer naar huis. De fysiotherapeuten van Tergooi MC helpen u om beter te bewegen vóór, tijdens en na afloop van uw opname.
Meer informatie over Beter in beweging
Oefeningen om te doen tijdens uw opname
Bekijk de onderstaande video’s voor de verschillende beweegoefeningen die u liggend, zittend of staand, kunt doen (met dank aan het Jeroen Bosch ziekenhuis).
Oefeningen liggend
Oefeningen zittend
Oefeningen staand
Mindfulness training
Tijdens de Mindfulness training (gegeven door Babette Kuipers-Hiensch) leert u situaties meer te accepteren zoals ze zijn en vanuit respect naar uzelf te kijken. Door inzicht te krijgen in vastgeroeste standpunten en vooroordelen ontstaat er meer ruimte en kunt u uw balans beter terugvinden.
De training bestaat voornamelijk uit meditatieve oefeningen, zoals aandachts- en concentratieoefeningen, bewegings- en observatieoefeningen en communicatieoefeningen. Oefening baart kunst, zodat de ‘aandachtspier’, net als bij fysieke training vergroot.
Meer informatie over de training
Ervaringen van anderen
‘Ik kijk waardevol terug op de training. Ik heb er veel aan gehad. En het werkt door. Ik ben nog steeds bewust bezig met het aanpassen van mijn leefstijl. Regelmatig sporten en bewegen, gezonde voeding, rust inbouwen/zoeken en mijn ademhaling als baken voelen/inzetten. De hartklachten (extra systolen) die ik destijds had zijn zo goed als weg. Ik ben blij dat ik niet koos voor een pilletje, maar voor een andere leefstijl. Dank je wel voor wat je daarin voor mij hebt betekend en nog steeds betekent.’ – Akke
‘Mindfulness leek nooit iets voor mij, maar nu zeg ik vaak, dat ik het eerder had willen ‘leren’. Na de diagnose kanker heeft de cursus bij Babette mij veel gebracht: meer rust en ontspanning tijdens behandeling en onderzoek, minder stress en ik probeer (lukt nog niet altijd, maar ik blijf oefenen) alles nu met meer aandacht in het moment en voor de activiteit te doen. Babette is een hele fijne mindfulnesstrainer, met een prettige stem. Alles en iedereen mag er zijn!’ – Sabine
Hulp bij stoppen met roken
Zelfstandig stoppen met roken is moeilijk. Met deskundige hulp heeft u tot 4 keer meer kans op succes, dan wanneer u het alleen probeert. Daarom hebben we in Tergooi MC een Stoppen-met-rokenpoli. U komt bij de poli terecht na verwijzing door uw huisarts, longarts of andere arts, maar ook door ons rechtstreeks een e-mail te sturen. Met hulp van de coach kunt u zich goed voorbereiden op moeilijke situaties en ontwenningsverschijnselen. Onze coach kan u adviseren over de verschillende hulpmiddelen die beschikbaar zijn om te kunnen stoppen met roken.
Waarom stoppen met roken?
De voordelen van stoppen met roken zijn:
- Meer energie, tijd en zelfvertrouwen
- Bloeddruk en doorbloeding verbetert
- Ademhaling en longvolume worden beter
- Makkelijkere lichamelijke ontspanning
- Betere lichaamsgeur
- Frisser uiterlijk
- Minder vaak ziek
- U slaapt beter
- Meer controle over uw eigen leven
- U herstelt sneller na een operatie
- U laat niemand meer meeroken
- U kunt langer genieten van de mensen om u heen
Groepstraining: Rookvrij! Ook jij?
Tijdens de groepstraining gaat u gezamenlijk met andere rokers die willen stoppen aan de slag om uiteindelijk één doel te bereiken: Stoppen met roken! De kracht van deze training ligt in het motiveren van elkaar en de betrokkenheid van de groep. Daarnaast staat onze coach voor u klaar om u te begeleiden naar een rookvrije toekomst. De groepstraining bestaat uit 7 bijeenkomsten van 1,5 uur. Na 2 weken voorbereiding stopt u in week 3 van de training (gezamenlijk) met roken. In de daaropvolgende maand wordt u begeleid door de coach en mede-stoppers op weg naar een rookvrije toekomst.
Extra informatie om te beluisteren
De Tergooi Podcast
De Tergooi Podcast is een serie interviews met medisch specialisten uit Tergooi MC. Deze gesprekken kunt u beluisteren op de website van Tergooi MC en op online audioplatforms, zoals Spotify, Apple Music en Soundcloud.
Professor dr. Pieter Willem Kamphuisen in Tergooi Podcast over preventie en gezondheid
Renate en haar oncoloog Pieter van den Berg over bewegen met kanker
NH Gooi Spreekuur
In NH Gooi Spreekuur, een radioprogramma over gezondheid, komen onze mensen geregeld langs. Ook in deze uitzendingen komt leefstijl en preventie aan bod. NH Gooi Spreekuur wordt iedere zaterdag van 9:30 uur tot 10:00 uur uitgezonden.