Mesalazine

bij colitis ulcerosa en ziekte van Crohn

Mesalazine bij colitis ulcerosa en ziekte van Crohn

Het medicijn mesalazine remt ontstekingen in de darmwand. De Maag-Darm-Leverarts schrijft het voor bij colitis ulcerosa en soms bij de ziekte van Crohn. We gebruiken het middel om de ontsteking tot rust te brengen en nieuwe ontstekingen te voorkomen.

 

Mesalazine gebruiken we bij ontstekingen van de dikke darm. Hoe het precies werkt, is niet helemaal bekend. De werkzame stoffen komen vrij in de darm. Daar doen ze langzaam hun werk. Zo kunnen we de ontsteking onder controle houden en nemen de klachten, opvlammingen en de kans op complicaties af. Medicijnen kunnen de ziekte niet genezen.

Mesalazine is de naam van de werkzame stof. Het is bekend onder verschillende (merk)namen, zoals pentasa, salofalk, asacol en mesavant.

Voorbereiding

Bloed controleren

Voor u start met het medicijn, nemen we bloed af. We kijken dan of alles goed werkt in uw nieren, bloed en lever. Twee weken na de start doen we dat nog eens. Als het nodig is, blijven we dit vaker controleren. Als de ziekte hetzelfde blijft en rustig verloopt, controleren we dit twee keer per jaar.

Gebruik van mesalazine

U kunt mesalazine krijgen als tabletten, granulaat(korrels), klysma’s en zetpillen. Hoe u het krijgt, ligt aan waar de ontsteking zit. Soms moet u mesalazine op verschillende manieren toedienen. Uw arts of verpleegkundige legt uit wat voor u het beste werkt en hoe u het medicijn gebruikt.

Tabletten of granulaat

  • Meestal krijgt u twee tot vier gram in totaal als u tabletten of granulaat voorgeschreven krijgt. Dit kunnen tabletten zijn van 500 mg of 1000 mg (1gram). De granulaatkorrels zitten in een zakje. Die zijn in verschillende hoeveelheden te krijgen.
  • U mag de medicijnen tijdens de maaltijd innemen. Slik de tabletten of het granulaat heel door met water. U mag het ook innemen met vla, yoghurt of kwark.
  • Kauw niet op de tabletten of korrels! Zo blijft de beschermlaag om het medicijn heel. Die moet pas in uw darmen oplossen, zodat daar de werkzame stof vrijkomt.
  • U mag de medicijnen in één keer innemen. U kunt het ook verdelen over de dag.

Zetpil

U krijgt het medicijn als zetpil als de ontsteking in het laatste deel van uw darm zit (tot ongeveer 10 cm). Dus in het anale gebied en de endeldarm. Via de zetpil komt het medicijn direct in uw darm. De werkzame stof kan daar precies op de goede plek zijn werk doen. Het medicijn komt bijna niet in de rest van het lichaam. Daardoor heeft u minder kans op bijwerkingen.

Het is de bedoeling dat de zetpil zo lang mogelijk in de darm blijft. Dan werkt het medicijn het best. Breng de zetpil daarom in voor u gaat slapen. Verliest u binnen 10 minuten de zetpil, omdat u bijvoorbeeld naar de wc moet? Breng dan een nieuwe zetpil in.

Tips bij het inbrengen

  • Ga voor u de zetpil inbrengt naar de wc om uw darm en blaas leeg te maken.
  • Was uw handen voor en na het inbrengen van de zetpil.
  • We raden aan om een vingerbeschermer (vingercondoom) om uw vinger te doen als u de zetpil inbrengt. Die heeft de apotheek.
  • Breng de zetpil voorzichtig in de anus totdat u weerstand voelt. Eventueel kunt u daarbij op uw linkerzij gaan liggen en de knie optrekken.
  • Is uw anus gevoelig? Maak de zetpil dan glad met wat water of gebruik wat vaseline bij het inbrengen.

Klysma

Het medicijn toedienen via een klysma gebeurt met een (knijp)flacon. Hierin zit het medicijn in vloeibare vorm. We schrijven een klysma voor als de ontsteking tot ongeveer 40 cm vanaf de anus zit. De ontsteking is dan te vinden in de endeldarm en het zogenoemde sigmoïd. In de bijsluiter die u van uw apotheek meekrijgt, staat wat u moet doen. Volg die uitleg altijd.

Het is de bedoeling dat het klysma zo lang mogelijk in de darm blijft. Dan werkt het medicijn het best. Ons advies is daarom om het klysma in te brengen voor u gaat slapen. Verliest u binnen 10 minuten uw klysma, bijvoorbeeld omdat u naar de wc moet? Breng dan een nieuwe in.

Tips bij het inbrengen

  • Laat het klysma eerst op lichaamstemperatuur komen. Bijvoorbeeld in een lauwwarm waterbadje. U verdraagt het dan beter en het geeft minder krampen in uw buik.
  • Ga voordat u het klysma inbrengt naar de wc om uw darm en blaas leeg te maken.
  • Was uw handen voor en na het inbrengen van het klysma.
  • Gebruik een oud laken, handdoek of absorberend matje onder uw billen voor als u knoeit met de vloeistof. De vloeistof kan zorgen voor bruine vlekken op uw lakens. Die zijn er vaak moeilijk uit te wassen.
  • Ga op uw linkerzij liggen, zodat de vloeistof goed doordringt in uw darm. Houd uw onderbeen gestrekt en bovenbeen gebogen.
  • Doe eventueel de handschoen aan die meegeleverd is.
  • Breng de tuit van het klysma voorzichtig in de anus. Pers lichtjes mee als het inbrengen lastig gaat. Door het persen opent de anus zich een beetje. Het inbrengen gaat dan soepeler. Eventueel kunt u de tuit nog wat vochtig maken met water of vaseline.
  • Knijp de flacon rustig en zoveel mogelijk leeg. Houdt het klysma dichtgeknepen als u het klysma uit de anus haalt. Er blijft altijd wat vloeistof achter in de flacon. Dit is normaal. De hoeveelheid die is ingebracht, is genoeg voor een goede werking.
  • Blijf op uw linkerzij liggen of op uw buik, als dat fijner is. We raden aan om vijf tot tien minuten te blijven liggen. Zo voorkomt u dat de vloeistof er weer uit druppelt.

Mesalazine vergeten

Tabletten of granulaat vergeten

Als u het medicijn één keer per dag gebruikt

  • Duurt het nog meer dan acht uur voor u het medicijn weer moet nemen? Neem de medicijnen die u vergeten bent dan alsnog.
  • Duurt het minder dan acht uur voor u de medicijnen weer moet nemen? Neem de vergeten medicijnen dan niet meer.

Als u het medicijn twee keer per dag gebruikt

  • Duurt het meer dan vier uur voor u uw medicijnen weer moet nemen? Neem de vergeten medicijnen dan alsnog.
  • Duurt het minder dan vier uur voor u uw medicijnen weer moet nemen? Neem de vergeten medicijnen dan niet meer.

Zetpillen of klysma vergeten

Als u het middel alleen ’s avonds gebruikt

  • Duurt het meer dan acht uur voor u het middel weer moet nemen? Breng de vergeten zetpil of het klysma dan alsnog in. Probeer wel een paar uur na het inbrengen te blijven liggen. Zo blijft het medicijn lang genoeg in de darm om te werken.
  • Duurt het minder dan acht uur voor u het middel weer moet nemen? Sla de vergeten zetpil of het klysma dan over.

Als u het middel twee keer per dag gebruikt

  • Duurt het meer dan vier uur voor u het middel weer moet nemen? Breng de vergeten zetpil of het klysma dan alsnog in. Probeer een paar uur na het inbrengen te blijven liggen. Zo blijft het medicijn lang genoeg in de darm om te werken.
  • Duurt het minder dan vier uur voor u het middel weer moet nemen? Sla de vergeten zetpil of het klysma dan over.

Bijwerkingen

Mesalazine geeft meestal weinig bijwerkingen. Heeft u wel last van bijwerkingen? Neem dan contact op met uw verpleegkundige of arts. Bijwerkingen die het meest voorkomen, zijn:

  • hoofdpijn
  • duizelig
  • huiduitslag en jeuk
  • diarree
  • veranderingen in uw stemming
  • nierontsteking, alvleesklierontsteking of leverontsteking (dit komt zelden voor)

Klysma of zetpillen

Wees voorzichtig met het inbrengen van het klysma of de zetpil. Anders kunt u het darmslijmvlies beschadigingen. Dit kan pijn doen en het kan wat gaan bloeden. Het zetten van een klysma of een zetpil geeft meestal geen problemen. Het vullen van de (endel)darm met klysmavocht kan zorgen voor buikkrampen en een ongemakkelijk gevoel. Koude vloeistoffen zorgen hier vaak sneller voor.

Zwangerschap en borstvoeding

Vruchtbaarheid

Heeft u de wens om zwanger te worden? Bespreek dit dan op tijd met uw arts of verpleegkundige. Mesalazine heeft geen invloed op de vruchtbaarheid. Behalve sulfasalazine. Dit medicijn kan invloed hebben op de vruchtbaarheid van de man.

Zwangerschap

U kunt mesalazine veilig gebruiken als u zwanger bent. Voor zover bekend is er niet meer risico op aangeboren afwijkingen. We adviseren om tijdens de zwangerschap door te gaan met het medicijn. Zo voorkomt u een mogelijke opvlamming van de ziekte.

Borstvoeding

Mesalazine komt in kleine beetjes in de moedermelk terecht. U kunt veilig borstvoeding gegeven. Soms kan uw baby wat klachten krijgen, zoals diarree. Overleg met uw arts of verpleegkundige als dat gebeurt.