Plaveiselcelcarcinoom
Klachten
- Het plaveiselcelcarcinoom ziet er uit als een kleine bult. Die heeft de kleur van de huid of is lichtrood. De plek voelt ruw aan. De bult wordt langzaam groter en kan een grote bult worden.
- Soms doet de bult pijn, maar meestal niet.
- Een plaveiselcelcarcinoom kan er ook uitzien als een kleine wond die langzaam groter wordt.
- Het plaveiselcelcarcinoom kan overal op het lichaam zitten. Meestal op de hoofdhuid, de oren, het gezicht, de lippen, de onderkant van de armen, de bovenkant van de handen en op de benen.
Oorzaken
De belangrijkste oorzaak is vaak en lang in de zon zitten. Het plaveiselcelcarcinoom komt vooral voor op plekken van de huid waar veel zonlicht op komt. Mensen met een lichte huidskleur hebben meer kans om het te krijgen dan mensen met een donkere huidskleur.
Voordat een plaveiselcelcarcinoom ontstaat, zijn er vaak eerst ruwe rode vlekjes op de huid. Dan hebben we het over actinische keratose. Deze plekjes kunnen na lange tijd in plaveiselcelcarcinoom veranderen. Andere oorzaken van het plaveiselcelcarcinoom kunnen zijn:
- wonden aan benen die niet over willen gaan (open benen)
- huidziekten die lang bestaan (ontstekingen)
- lang medicijnen slikken omdat u een orgaan van iemand anders heeft gekregen (transplantatie van bijvoorbeeld een hart, long of nier)
- littekens van brandwonden of plekken die bestraald zijn voor kanker in het lichaam
- roken
Voorkomen
Wat kunt u zelf doen om te voorkomen dat u huidkanker krijgt? Dermatoloog dr. Rutger van der Waal geeft in deze video tips om verstandig om te gaan met de zon en uw huid te controleren:
Tips: verstandig omgaan met de zon
- Geniet van de zon, maar voorkom te veel in de zon zijn en verbranden. Zie ook: Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon.
- Laat uw huid voorzichtig wennen aan de zon.
- Ga tussen 11:00 en 15:00 uur niet zonder bescherming in de zon. Zoek dan liever de schaduw op.
- Bescherm uw huid. Bijvoorbeeld met kleren, een pet of hoed en een zonnebril.
- Smeer de huid die niet bedekt is heel goed in met zonnebrandcrème.
- Gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (SPF hoger dan 15).
- Smeer u elke twee uur opnieuw in. Of vaker als u erg geeft gezweet. En als u gezwommen heeft.
- Ga niet in de zon als de huid vreemd reageert. Bijvoorbeeld met uitslag, jeuk of snelle verbranding.
- Ga zo nodig langs bij een arts.
Onderzoek
De arts kan aan de huiduitslag zien dat u plaveiselcelcarcinoom heeft. Soms wil de arts zeker weten of het niet om iets anders gaat. Dan zal de arts een klein stukje huid afnemen (biopt) voor onderzoek.
De arts onderzoekt of u misschien meer plaveiselcelcarcinomen heeft en voelt of de lymfeklieren vergroot zijn. Is er een grote kans dat het plaveiselcelcarcinoom uitgezaaid is naar andere delen van uw lichaam? Dan is verder onderzoek nodig.
Behandeling
Wegsnijden
Bestralen
Uitzaaiingen
Het plaveiselcelcarcinoom kan zich uitzaaien (verspreiden) naar de lymfeklieren. Of naar andere delen van uw lichaam. Vooral bij grote plekken op de oren en de lippen. Bij uitzaaiingen heeft u meer behandelingen nodig (snijden of bestralen). Soms moet u ook medicijnen slikken (chemotherapie). Iemand kan overlijden door een plaveiselcelcarcinoom dat is uitgezaaid.
Blijven controleren
In de vijf jaar na de behandeling blijven we uw huid regelmatig controleren. We kijken dan of het plaveiselcelcarcinoom niet is teruggekomen. En of het niet naar andere plekken in het lichaam is uitgezaaid. Ook controleren we de rest van het lichaam op nieuwe plekken. Ziet de arts actinische keratose? Dan behandelen we die om te zorgen dat dit geen plaveiselcarcinoom kan worden.
Het is ook belangrijk dat u uw huid zelf controleert. Heeft u een bult of kleine wond die niet binnen een paar maanden vanzelf weggaat? Ga dan naar de huisarts of huidarts. Let ook op of uw lymfeklieren niet groter worden.