TranslatePsychiatrie-Obstetrie-Pediatrie: POP-poli
Ongeveer 2 op de 10 zwangere vrouwen heeft last van psychische klachten. Bij ons is er een speciale polikliniek voor deze groep vrouwen: de Psychiatrie-Obstetrie-Pediatrie-poli, oftewel de POP-poli.
De POP-poli is bestemd voor vrouwen met een kinderwens (preconceptioneel) en zwangere vrouwen die:
- Een psychiatrische aandoening hebben of hebben gehad. Dit kan tijdens de zwangerschap zijn geweest, maar ook daarbuiten. Je loopt dan een groter risico.
- Medicijnen gebruiken voor hun psychiatrische aandoening.
- Eén of meerdere familieleden – ouders, broers of zussen – hebben met een psychiatrische aandoening. Je bent dan gevoeliger voor psychische klachten.
Behandeling
Wat doen we op de POP-poli?
- De POP-poli adviseert je bij zwangerschap en aankomend ouderschap.
- Bij sommige vrouwen zorgen de grote veranderingen voor psychiatrische klachten of een toename ervan.
- De POP-poli adviseert je met behulp van groeiende ervaring op dit gebied. We houden rekening met bepaalde risico’s. Je krijg informatie over extra onderzoeken, bijvoorbeeld geavanceerd echo-onderzoek dat we kunnen doen als je bepaalde medicijn gebruikt.
- Het is goed nog voor de conceptie (preconceptioneel) of vroeg in de zwangerschap de POP-poli te bezoeken. We kunnen dan op tijd een plan maken dat aansluit bij jouw behoeften en dat van je ongeboren kind. Ander voordeel: als de klachten toenemen, ben je al bij de POP-poli bekend.
Medicijnen
- Misschien gebruikte je al medicijnen voordat je zwanger werd. Misschien is het voor jouw welzijn nodig dat je die medicijnen blijft gebruiken. Bespreek dit met jouw huisarts of psychiater.
- Laat je zo nodig verwijzen naar de POP-poli.
- Misschien gebruik je geen medicatie, maar merk je dat de komst van een kind en de zwangerschap je zwaar vallen. Je zorgverlener kan dan met je bespreken of het gebruik van medicatie een optie is. Dit doen we vrijwel altijd in combinatie met niet-medicamenteuze therapie.
- Als je in de zwangerschap medicijnen gebruikt, dan kunnen we je vóór de bevalling uitnodigen op de POP-poli. De kinderarts van het POP-team bespreekt dan met je wat we het beste kunnen doen na de geboorte van je kind. Ook hoor je dan waar de kinderarts na de geboorte op let.
Een psychiatrische aandoening en de behandeling hiervan met medicijnen kunnen gevolgen hebben voor:
- de zwangere vrouw
- het ongeboren kind
- de zwangerschap
- de bevalling
- het kraambed
- de pasgeborene
Verwijzing
De huisarts, verloskundige, een psychiater of psycholoog van buiten Tergooi MC of Bureau Jeugdzorg kunnen je verwijzen. Na de verwijzing krijg je vragenlijsten toegestuurd. We vragen je deze vragenlijsten in te vullen en vóór jouw afspraak met het POP-team naar ons op te sturen.
Ook vragen we je toestemming om gegevens bij jouw (voormalig) behandelaar op te vragen. Die gegevens hebben we nodig om je goed te kunnen adviseren. Als we de vragenlijsten en verdere gegevens hebben ontvangen, nodigen we je uit voor een gezamenlijk consult met het POP-team. Jouw verwijzer ontvangt een brief waarin staat wat we met jou besproken hebben en welk advies we hebben gegeven.
Maak je afspraak via de polikliniek Gynaecologie.
Praktijkvoorbeelden
Voorbeeld 1
Mevrouw X is zwanger van haar tweede kind. Haar verloskundige begeleidt de zwangerschap. Mevrouw is sinds lange tijd bekend met depressies maar heeft met behulp van gesprekken bij de psychiater en na het starten van antidepressiva de situatie goed onder controle. Zij is niet meer in therapie en de huisarts schrijft de medicijnen voor.
Tijdens de zwangerschap van haar eerste kind heeft mevrouw geprobeerd te stoppen met de medicijnen, maar ze voelt zich weer toenemend somber. Mevrouw blijft dus haar medicijnen gebruiken in de huidige zwangerschap.
In verband met haar medicijnen laat zij zich in overleg met haar verloskundige verwijzen naar de gynaecoloog van het POP-team in Tergooi MC. Zo is de situatie van deze mevrouw op de poli bekend. De kinderarts kan adviseren om na de bevalling 48 uur in Tergooi MC te blijven. Of het 48 uur moet zijn, of meer, of minder, hangt af van de medicijnen die deze mevrouw slikt. Ook bespreekt de kinderarts dan de voor- en nadelen van medicatie en borstvoeding.
Mevrouw blijft dus gewoon bij haar eigen verloskundige. Die begeleidt idealiter ook de bevalling. We raden wel aan om na de bevalling – thuis of poliklinisch in Tergooi MC – een klinisch kraambed in Tergooi MC te hebben, zodat we de baby extra kunnen controleren.
De psychiater van de POP-poli adviseert de eigen behandelend psychiater van deze patiënt over de medicijnen. Mevrouw blijft ook gewoon in behandeling bij haar eigen psychiater.
Voorbeeld 2
Mevrouw Y is zwanger van haar eerste kind. Zij komt voor haar zorg bij de verloskundige, ze bezoekt geen psycholoog of psychiater. Ze is blij met de toekomstige baby, maar de zwangerschap valt haar zwaar. Naarmate de zwangerschap vordert, zorgt mevrouw steeds minder goed voor zichzelf. Ze heeft zich ziek gemeld op haar werk, slaapt slecht door piekeren.
Haar partner is geduldig en zorgzaam, maar het lukt hen niet om samen uit de negatieve gedachtestroom te komen.
Mevrouw trekt aan de bel bij haar verloskundige. Die bespreekt met haar een consult op de POP-poli.
Mevrouw wil graag worden verwezen, zij herkent zichzelf niet meer en maakt zich zorgen over hoe het moet als de baby er is. Mevrouw ontmoet het POP-team. In overleg met de psychiater komt de patiënte in behandeling op de polikliniek psychiatrie.
Het POP-team ziet mevrouw eventueel nogmaals verderop in de zwangerschap. Voor de verloskundige zorg – zwangerschap, bevalling en kraambed – blijft mevrouw gewoon bij haar verloskundige. Dit verandert alleen als op andere (medische) gronden een reden ontstaat om de zorg over te nemen. Omdat mevrouw geen medicijnen gebruikt, hoeft de kinderarts geen advies te geven over een klinisch kraambed van één of enkele dagen.
Ons team
Gynaecoloog/klinisch verloskundige (obstetricus)
- De gynaecoloog is samen met de klinisch verloskundige verantwoordelijk voor het obstetrisch (verloskundige) deel van de POP-poli.
- Als je wordt verwezen naar de POP-poli, ontmoet je de gynaecoloog en de klinisch verloskundige. Deze bekijken of er op verloskundige gronden extra beleidsafspraken moeten worden gemaakt. Bijvoorbeeld een uitgebreid prenataal onderzoek van de baby en groei-echo’s.
Kinderarts (pediater)
- De kinderarts is ook vast lid van het POP-team. Als je medicijnen gebruikt – bijvoorbeeld antidepressiva – geeft de kinderarts jou advies. Bijvoorbeeld of de baby na de bevalling nog extra controles nodig heeft en of je veilig borstvoeding kunt geven.
- Als je medicijnen gebruikt vanwege een depressie, blijft de baby vaak 24 tot 48 uur op de kraamafdeling van Tergooi MC. Door jouw medicatiegebruik kan je baby na de geboorte last kan hebben van ontwenningsverschijnselen. Jouw kindje blijft in principe gewoon bij je op de kamer. De verpleegkundige let goed op of bij je baby ontwenningssymptomen optreden. Ook heeft de verpleegkundige nauw contact met de kinderarts.
Psychiater
- De psychiater is verantwoordelijk voor het psychiatrische deel van de POP-poli.
- Veel patiënten van de POP-poli hebben een eigen zorgverlener buiten Tergooi MC, bijvoorbeeld psycholoog, psychiater of psychotherapeut.
- Hopelijk bestaat er een goede vertrouwensband tussen jou en je zorgverlener. De psychiater geeft je eigen behandelaar advies en neemt de behandeling in beginsel niet van de eigen behandelaar over.
- We vragen je voordat je onze POP-poli bezoekt of we informatie mogen opvragen bij die zorgverlener. Zo krijgen we een compleet beeld van de klachten. Ook weten we dan of jouw zorgverlener bepaalde adviezen heeft voor de zwangerschap, baring of kraambed.
- De psychiater van Tergooi MC neemt deel aan de patiëntenbespreking en geeft, als dit nodig is, advies of neemt de zorg over. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als je klachten toenemen.