Radiumtherapie met Radium-223 (Xofigo®)

Home > Patienteninformatie > Radiumtherapie met Radium-223 (Xofigo®)

Radiumtherapie met Radium-223 (Xofigo®)

We gebruiken de radioactieve stof radium om uitgezaaide prostaatkanker te behandelen. We doen dat als de kanker niet reageert op behandelingen die de hoeveelheid mannelijk hormoon verlagen. We gebruiken radium alleen als de ziekte is uitgezaaid naar het bot en u daar klachten van heeft.

Radium is nodig voor de opbouw van nieuw bot. Net als calcium wordt radium opgenomen in de botten. Het gaat naar gebieden in het bot die snel groeien (botuitzaaiingen). Het radium zendt alfa-straling uit. Deze straling is krachtig, maar komt niet ver. Zo kunnen we de botuitzaaiing van binnenuit behandelen. Zonder dat het weefsel daaromheen er last van heeft.

Voor dit onderzoek bestellen we speciaal voor u de radioactieve stof die nodig is. We kunnen die niet lang bewaren en niet voor iemand anders gebruiken. Het is daarom belangrijk dat u op tijd naar uw afspraak komt.

Voorbereiding

Voordat u de behandeling krijgt, onderzoeken we uw bloed. Alleen als de uitslagen goed zijn, kan de behandeling doorgaan.
Voor de radiumbehandeling hoeft u zich verder niet voor te bereiden. U mag gewoon eten en drinken voor de behandeling.
Als u voor deze behandeling naar de afdeling komt, gaan we ervan uit dat u toestemming geeft om u de radioactieve stof te geven.

Behandeling

De behandeling bestaat in totaal uit zes injecties met radium. Tussen elke injectie zitten minimaal vier weken en maximaal acht weken. Elke afspraak duurt in totaal ongeveer 30 minuten. Vaak maken we vooraf een schema wanneer u de injecties krijgt.

De behandeling doen we op de polikliniek. U mag iemand meenemen naar de behandeling (een volwassene).
U krijgt een infuus in een bloedvat in uw arm. Via dit infuus krijgt u het radium. Dit duurt maar een paar minuten.
Na de behandeling halen we het infuus weer weg.

Na de behandeling

Naar huis

Direct nadat u het radium heeft gekregen, mag u weer naar huis. U kunt daarna doen wat u anders ook doet. U kunt met de radioactieve stof gewoon autorijden.

Regels na de behandeling

In de eerste week na de behandeling zit er nog een klein beetje van de radioactieve stof in uw bloed en poep. En een heel klein deel in uw plas. De behandeling met radium is veilig als u zich goed aan de regels houdt die hieronder staan. Ook vormt u dan geen risico voor uw omgeving.

Straling

Een groot deel van het radium komt terecht in de botuitzaaiingen. De straling behandelt de botuitzaaiingen, maar komt niet of bijna niet buiten uw lichaam. De straling bereikt ook de mensen om u heen niet. U hoeft na de behandeling geen afstand te houden. Ook niet van jonge kinderen of zwangere vrouwen.

Wc

De radioactieve stof die niet wordt opgenomen in de botuitzaaiingen, gaat via uw poep uit uw lichaam. En een klein deel via uw plas. Het is daarom belangrijk om zittend te plassen. Zo besmet u de wc-ruimte niet. Spoel de wc iedere keer dat u bent geweest twee keer door met het wc-deksel dicht. Was uw handen heel goed als u naar de wc bent geweest.

Seksueel contact

Tijdens de behandelperiode met radium mag u gewoon seksuele contacten hebben. De straling kan invloed hebben op uw sperma. Zorg daarom dat u het eerste halfjaar na de behandeling niemand zwanger maakt. Gebruik goede anticonceptie tot in ieder geval zes maanden nadat u gestopt bent met de behandeling.

Werk

In principe mag u na de behandeling met radium gewoon weer werken. Dat ligt wel aan of u last van bijwerkingen heeft. En hoe uw conditie is en wat voor werk u doet. Twijfelt u? Overleg met uw arts of bedrijfsarts wanneer u weer aan het werk kunt.

Bijwerkingen

Bijwerkingen die heel vaak voorkomen (bij meer dan 1 op de 10 mensen)

diarree
misselijk zijn, spugen
minder bloedplaatjes (dit kan zorgen dat bloed minder goed stolt en voor bloedingen)

Bijwerkingen die vaak voorkomen (bij maximaal 1 op de 10 mensen)

minder witte bloedcellen (waardoor u gevoeliger kunt zijn voor infecties)
afname van alle soorten bloedcellen (rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes)
reacties op de plek van het infuus (bijvoorbeeld rode huid, pijn en zwelling)

Gevoeliger voor infecties

Door de behandeling kan het aantal rode en witte bloedcellen en het aantal bloedplaatjes in het beenmerg (tijdelijk) afnemen. Het beenmerg werkt dan minder goed. U kunt daardoor gevoeliger zijn voor infecties. Ook de kans op bloedingen kan toenemen. Zijn deze bloedwaarden voor uw behandeling te laag? Dan stellen we de behandeling uit. Of stoppen we met de behandeling.

Tijdelijk meer pijn

Soms prikkelt de behandeling de botuitzaaiingen een paar dagen. Daardoor kan de pijn even erger worden. Dat gebeurt meestal in de eerste dagen nadat u het radium gekregen heeft. Meestal gaat de pijn binnen een paar dagen weer over. Ook mensen die eerder geen pijn hadden, kunnen tijdelijk toch wat pijn voelen. U kunt dan extra pijnstillers gebruiken. Uw arts of de oncologieverpleegkundige geeft u hierover advies.

Klachten met kaakbot

Een hele zeldzame bijwerking is afgestorven weefsel in het kaakbot. Dat noemen we ook wel osteonecrose. U kunt dan last krijgen van pijn, zwelling of geen gevoel meer in de kaak, een zwaar gevoel in de kaak of loszittende tanden of kiezen. Neem bij deze klachten contact op met uw arts.

Wanneer contact opnemen

Neem contact op als u last krijgt van een van deze bijwerkingen:

Een ongewone bloeduitstorting.
Meer bloeden dan normaal bij een verwonding.
Koorts boven de 38 graden.
Veel meer pijn in de botten.
Pijn, zwelling of geen gevoel meer in de kaak.
Gevoel dat uw tanden of kiezen loszitten.

Onderzoek Radium-223

Radium is onderzocht in een klinisch onderzoek. 921 mannen met uitgezaaide prostaatkanker deden aan dit onderzoek mee. Een deel van de mannen werd behandeld met radium. Een ander deel kreeg een injectie zonder actief geneesmiddel (placebo). De mannen die Radium-223 kregen:

leefden gemiddeld langer dan de mannen die geen radium kregen.
kregen minder vaak bijwerkingen die passen bij de botkanker, zoals botbreuken of botpijn.
hadden tijdens de behandelperiode een betere kwaliteit van leven dan de mannen die geen radium kregen.

Radium-223 en PSA-waarde

Radium kan zorgen dat uw PSA-waarde minder snel stijgt. Maar de PSA-waarde kan ook hoger worden tijdens de behandeling met radium. Het radium-onderzoek liet geen verband zien tussen de PSA-waarde en de kans op overlijden.

Voor deze informatie hebben we gebruikgemaakt van:

de tekst die een werkgroep van nucleair geneeskundigen in Nederland heeft opgesteld. Dit onder leiding van de IKNL richtlijncommissie prostaatcarcinoom, de prostaatkankerstichting en de Nederlandse vereniging voor nucleaire geneeskunde (NVNG).
informatie van Bayer Xofigo® – Radium-223.

Contact

Wat vindt u van deze informatie?