TranslateSpruw
Candida gistcellen komen normaal voor in de darmen. De gistcellen kunnen op andere plekken van het lichaam terechtkomen. Daar kan een gistachtige schimmel ontstaan: spruw. Bij de baby zit dit vaak in de mond of op de billen. Bij de moeder op de borst. Moeder en baby kunnen elkaar besmetten.
Klachten
Bij de baby
- Witte plekken op het mondslijmvlies en op de tong die er als kwark uitzien. Deze plekken zijn niet weg te vegen.
- Ronde witte puntjes op de rand van de tanden of aan de binnenkant van de wang.
- Een iets gezwollen, bleke tong.
- Parelmoerglans op de tong of aan de binnenkant van de lippen.
- Pijnlijke luieruitslag die niet weggaat. Dit zijn helderrode plekken met een duidelijke en kronkelende rand.
- Klakkend geluid met de tong tijdens het drinken.
- Soms pijn of jeuk. Hierdoor kan de baby slechter en/of onrustig drinken of niet aan de borst willen.
Bij de moeder
- De huid van de tepel en tepelhof wordt rozerood of paarsig van kleur. De huid wordt glad en gespannen en soms glanzend en schilferig. En kan iets opgezet zijn.
- Er kunnen kleine bultjes ontstaan.
- Erge jeuk die kan overgaan in scherpe brandende of stekende pijn. Vooral tijdens en na het drinken van de baby.
- Tepelkloven, borstontsteking.
- Vaginale schimmelinfectie.
Spruw of iets anders
Spruw is niet altijd duidelijk zichtbaar. Toch kunnen we spruw vaak vaststellen door de beschrijving van de pijn of hoe de baby zich gedraagt. We moeten dan eerst uitsluiten dat het niet om iets anders gaat wat voor dezelfde klachten kan zorgen. Denk aan:
- een te korte tongriem
- borstontsteking
- een borststuk van de kolf dat niet goed past
- stuwing
- een krachtige toeschietreflex die pijn doet
Oorzaak
De candida gistcellen kunnen zich uitbreiden als de balans verstoort raakt. Bijvoorbeeld door een lage weerstand, schommelingen van hormonen of gebruik van antibiotica.
Advies
Het is belangrijk om spruw niet verder te verspreiden:
- Was de handen vóór de voeding en vóór u de crème opsmeert die u voor de behandeling krijgt.
- Gebruik papieren handdoeken.
- Trek elke dag een schone bh aan.
- Was handdoeken en kleding die in contact komen met de melk elke dag op 60 graden.
- Kook spenen, flessen en kolfspullen elke dag tien minuten uit.
- Vervang spenen regelmatig: siliconen spenen na zes weken, rubberen spenen elke week.
- Behandel ook de anderen in uw gezin als die besmet zijn.
Afgekolfde melk bewaren of niet
Vriest u afgekolfde melk in? Merk die dan, zodat u later weet dat er candida in kan zitten. Door het invriezen gaat de schimmel niet dood. Over of het u opnieuw kan besmetten is nog weinig bekend. U kunt er daarom ook voor kiezen deze melk weg te gooien. Of verwarm die vóór gebruik tot 70 graden. Dan is de schimmel dood.
Behandeling
Bij spruw krijgen u en uw baby een middel tegen de schimmel. Ga daarmee door tot de klachten van uzelf en de baby minimaal drie dagen weg zijn.
Bij de baby
Daktarin orale gel
- De arts spreekt af hoeveel van de gel u per dag mag geven. Dit is meestal vijf milliliter of drie bij te vroeg geboren baby’s.
- Deze hoeveelheid verdeelt u over het aantal voedingen. Bijvoorbeeld acht keer 0,6 milliliter. Dit doet u in een bekertje. Geef nooit meer dan wat u per dag mag geven.
- Breng de daktarin orale gel na elke voeding met een schone vinger of wattenstaafje aan in het mondje: door de wangzakjes, onder en boven de tong en langs de kaakjes.
- De daktarin orale gel moet direct in contact komen met de plekken waar de schimmel zit om goed te kunnen werken. Het restje in het bekertje gooit u weg.
- Let op: doe niet in één keer de hele dosering in de mond. Uw kind kan zich dan verslikken.
Nystatine labaz orale suspensie
- De arts spreekt af hoeveel u per dag mag geven. Dit is meestal acht milliliter of vier bij te vroeg geboren baby’s.
- Verdeel deze hoeveelheid over het aantal voedingen. Bijvoorbeeld acht keer 0,5 milliliter. Dit doet u in een bekertje. Geef nooit meer dan wat u per dag mag geven. Schud de fles goed voor gebruik.
- Breng na elke voeding de nystatine aan in het mondje met een wattenstaafje of steriel gaasje. Bestrijk alle oppervlakten in het mondje goed: door de wangzakjes, onder en boven de tong en langs de kaakjes.
- De nystatine moet direct in contact komen met de plekken waar de schimmel zit om goed te kunnen werken. Het restje in het bekertje gooit u weg.
Ketoconazol- of miconazolcrème
Voor luieruitslag krijgt u ketoconazol- of miconazolcrème. Smeer dat twee keer per dag op. Soms schrijft de arts een andere crème voor.
Bij de moeder
Miconazolcrème (of andere crème)
- Spoel de borst/tepel voor de voeding af met water om het restje crème er af te halen.
- Spoel de borst/tepel na de voeding af met water en laat het goed drogen. In de melkrestjes op de borst kan de schimmel namelijk ook zitten en groeien.
- Smeer na elke voeding dun miconazolcrème op. Of een andere crème die u van de arts moet gebruiken.
- Vervang zoogkompressen bij elke voeding. Gebruik eventueel Rite Aid Hydrogel Breast Discs tegen de pijn bij de tepel/tepelhof.
Bij vragen kunt u contact opnemen met de lactatiekundigen.