Verzorging stoma

Leg het volgende materiaal klaar:

• stomazakje
• afvalzakje
• gaasjes
• eventueel een schaar, de mal en een pen
• twee knijpers of een brillenkoordje om de kleding omhoog te houden

Bekijk de video:

 

Knip zo nodig met een mal eerst het zakje op de juiste maat.

Bekijk de video:

 

• Maak de kleding vast met knijpers of een brillenkoordje.
• Haal het opvangzakje weg, van boven naar beneden. Ondersteun daarbij de huid van de buik.
• Doe het opvangzakje in het afvalzakje.
• Veeg het achtergebleven slijm of de poep voorzichtig van de stoma af met een nat gaasje.
• Maak de huid rondom de stoma schoon met water.
• Dep de huid daarna goed droog. Niet föhnen.
• Controleer de huid en de stoma. Is de huid rood? Dan kunt u barrièrecrème gebruiken. Neem een klein beetje crème en masseer dit in de huid totdat die stroef aanvoelt.

Bekijk de video:

 

• Verwarm de huidplaat van het zakje door er met uw handen over te wrijven.
• Breng het zakje op de huid aan. Van onder naar boven, terwijl u het vooral rondom de stoma goed aandrukt.
• Doe de vuile gaasjes in het afvalzakje, knoop het zakje dicht en gooi het in de vuilnisemmer.
• Was uw handen.

Bekijk de video:

 

U hoeft de stoma niet steriel te verzorgen. Verzorg de stoma en de huid daaromheen met water en droog de huid. Gebruik daarvoor nooit een föhn, dan droogt de huid te veel uit. Ook kunt u dan een verbranding oplopen zonder dat u het merkt. De stoma is namelijk niet gevoelig voor pijn. Als u zeep gebruikt, neem dan babyzeep of pH-neutrale zeep.

• U kunt douchen met of zonder opvangzakje. Weet wel dat er altijd poep uit de stoma kan komen.
• Gebruikt u een koolstoffilter? Dan moet u die tijdens het douchen met een sticker afplakken. Of verwissel het zakje na het douchen.
• Draag in bad altijd het zakje. De huid kan anders verweken en we willen niet dat het water druk uitoefent op de open stoma.
• Door badzeep of olie kan de plaklaag van het materiaal niet goed meer werken. De huid wordt te vet.

Scheer de haren rondom de stoma regelmatig weg met een (wegwerp)scheermesje. Bescherm de stoma dan met een stukje wc-papier of een gaasje. Scheer de haren weg in de richting van de haargroei. Gebruik geen ontharingscrème of talkpoeder.

Als u de stoma verzorgt, ziet u misschien wat bloed. Het slijmvlies van de stoma kan makkelijk bloeden, net als tandvlees. Dit is niet erg.

Gebruik geen petroleumether of andere removers om plakresten weg te halen of doe dat hooguit heel af en toe. Deze producten ontvetten de huid sterk. Heeft u deze middelen gebruikt? Spoel de huid dan goed af met water.

De plaat of het stomazakje kan eerder loslaten als u veel zweet, bijvoorbeeld bij warm weer. Maar ook door spanning of door sommige medicijnen, zoals prednison. Verwissel het opvangmateriaal dan vaker. Een katoenen hoesje over het zakje voorkomt dat de huid gaat irriteren.

• Zorg dat u altijd opvangmateriaal bij u heeft als u van huis gaat. Ook als u maar voor een uurtje weggaat.
• Bestel nieuw opvangmateriaal op tijd. Doe dit in ieder geval twee weken van tevoren. Leer de merknaam uit uw hoofd en schrijf die op in de behandelwijzer.

Regelmatig eten en drinken is belangrijk. Kijk voor meer informatie bij de adviezen voor voeding.

Gaat u op reis? Het is dan goed om te weten waar u aan moet denken en wat u mee moet nemen. Kijk voor meer informatie bij Stoma en op reis.

Zorg dat u niet te zwaar wordt. Dit kan problemen geven met de stoma en de verzorging ervan.

Als de stoma sterk ruikt, kunt u eventueel een lucifer afsteken als goedkoop luchtverfrissingsmiddel. Door de zwavel gaat de geur weg.

We raden u aan om uw stoma een keer per jaar te laten controleren door een stomaverpleegkundige. Deze verpleegkundige herkent de problemen die met een stoma te maken hebben. De stomaverpleegkundige bespreekt die met u, geeft tips om ze te voorkomen en kan ze behandelen.

• Meer drinken: twee tot drie liter.
• Eet voeding met veel vezels.

U heeft met een stoma net zoveel kans op diarree als iemand zonder stoma. Een stoma vergroot de kans op diarree dus niet. Heeft u diarree?

• Drink minimaal tweeënhalve liter vocht in de vorm van bouillon, thee of tomatensap. Eet daarbij bijvoorbeeld een cracker of biscuitje. Anders blijft de poep dun.
• Controleer uw plas. Uw plas moet helder van kleur zijn. Vermoedt u dat u veel minder plast dan anders? Waarschuw dan uw huisarts.

Heeft u twee dagen geen poep meer gehad? Drink dan extra vocht om te kijken of het op gang komt. Voelt u zich ook opgeblazen en wat misselijk? Neem dan contact op met uw huisarts. Dit hangt ook af van hoe vaak u normaal poept.

• De stoma heeft geen kringspier. Daardoor heeft u geen controle op het laten van windjes. Gasvorming kan bijvoorbeeld ontstaan als u lucht inslikt. Bijvoorbeeld omdat u nerveus bent, kauwgum kauwt, prik drinkt of rookt.
• U kunt ook last krijgen van gasvorming door bepaald eten: uien, prei, kauwgum, peulvruchten, koolsoorten (lang gekookt), knoflook, scherpe kruiden, meloen, nieuwe aardappelen, champignons, sojaproducten.

Adviezen bij gasvorming

• Eet en drink langzaam.
• Bedenk: praten tijdens het eten kan zorgen voor gasvorming.
• Voeg dille, koriander, kummel, mierikswortel of salie toe aan het eten. Dat vermindert de vorming van gas als u sommige producten eet.
• Leg uw hand op uw stoma om het geluid te dempen.
• Is het filter verzadigd? Dan kunnen geuren vrijkomen. Doe dan een ander zakje op. Hoe het filter werkt, verschilt per zakje. Een filter dat nat is geworden, werkt niet meer.

Als u zichzelf ruikt, betekent dit vaak dat er iets niet goed zit. Controleer dan een aantal dingen.

• Zit alles goed vast? Laat de plak of het zakje los?
• Is er lekkage?
• Zit er poep onder de plak? Dit kan soms gebeuren als het zakje vacuüm trekt. U kunt dat voorkomen door het filter helemaal of voor een deel af te plakken.
• Is het filter uitgewerkt?
• Voedingsmiddelen die sterk kunnen ruiken zijn: koolsoorten, prei, ui, spruiten, asperges, champignons, vis, ei, oude kaas, sterk gekruid voedsel, chocola en vitamine B-tabletten.
• Het drinken van yoghurt of karnemelk heft de geur op.

De kleur van de poep kan veranderen door het eten van:

• rode bietjes (poep wordt rood)
• spinazie
• bosbessensap
• ijzerpreparaten (poep wordt zwart)