Verzwikte enkel
Bij een verzwikking klapt uw voet plotseling naar binnen en de enkel als het ware naar buiten. Het gevolg is een pijnlijke en dikke enkel. Wanneer spreken we van een verzwikte enkel? Wanneer is onderzoek nodig? Wat kunt u zelf doen? Dat en meer leest u hier.
Na een verkeerde stap of beweging klapt uw voet soms naar binnen of buiten. Dit noemen we verzwikken, distorsie of verstuiken. De enkelband aan de buitenkant van uw enkel rekt uit of scheurt in. Hierbij ontstaan vaak kleine scheurtjes in de enkelband en bloedvaatjes. Het komt bijna nooit voor dat de enkelband helemaal afscheurt. Na het verzwikken kan een zwelling ontstaan. Vaak zien we ook een balvormige blauwe plek, meestal aan de buitenzijde van de enkel. Na de behandeling van de verzwikte enkel gaat u weer naar huis.
Behandeling
- Probeer te voorkomen dat u uw enkel opnieuw zwikt. Met behulp van krukken kunt u uw enkel ontzien. Afhankelijk van hoe uw enkel eraan toe is, krijgt u een drukverband of elastische kous (tubigrip).
- Een drukverband geeft ondersteuning, maar versnelt de genezing niet. Het drukverband kunt u 3 tot 5 dagen laten zitten. De elastische kous mag u ’s nachts en tijdens het douchen en uitlaten.
- Lopen bevordert het herstel. Kijk of u snel weer kunt lopen. Zet bij het lopen uw voet recht naar voren. Verergert de pijn door het lopen? Ga dan niet door, maar probeer het de volgende dag opnieuw.
- Voorkom dat de enkel stijf wordt, beweeg uw voet regelmatig heen en weer. Ook als u zit of ligt.
- Leg uw voet hoog zodat de zwelling minder wordt. Ook de pijn kan hierdoor minder worden. Voet hoog betekent: uw voet ligt hoger dan uw knie, uw knie ligt hoger dan uw billen. Eventueel kunt u uw matras ophogen door aan het voeteneind een kussen onder het matras te leggen.
- Koelen vermindert mogelijk de pijnklachten, maar vermindert niet de zwelling. Koelen kan met ijsblokjes in een plastic zak of met een ‘ice-pack’. Wikkel het ijs in een theedoek om te voorkomen dat de huid bevriest.
- Fietsen is een goede manier om uw enkel te oefenen.
- Wees voorzichtig met sporten waarbij de kans op zwikken extra groot is, bijvoorbeeld veldsporten op onregelmatig terrein.
Onderzoek
Vanwege de zwelling is onderzoek van de enkelbanden niet goed mogelijk. Dit kan pas na 4 tot 7 dagen als de zwelling minder is geworden. U kunt hiervoor zelf een afspraak maken bij uw huisarts. Soms maken we een afspraak op de polikliniek in het ziekenhuis.
Herstel
Uitgerekte enkelband
- Een uitgerekte enkelband geneest vanzelf. De eerste dagen kan de enkel pijnlijk en gezwollen zijn. Het lopen gaat dan moeilijk. Na 3 of 4 dagen wordt de pijn meestal minder, u kunt dan uw voet meer belasten. U heeft dan geen krukken meer nodig.
- Na een paar dagen neemt de zwelling af. Vaak kleuren de hiel, de buitenkant van de voet en de tenen blauw (later groen en geel).
- Meestal kunt u na 2 weken weer normaal lopen, fietsen en springen.
(In)gescheurde enkelband
- Een (in)gescheurde enkelband geneest vanzelf. Het herstel duurt wel langer dan een overrekking. Het duurt minstens 2 weken voordat u weer kunt lopen en fietsen. U kunt in die periode wel met krukken lopen. Het kan een aantal maanden duren voordat u weer kunt sporten.
- Bij een (in)gescheurde enkelband kan een behandeling met speciale tape of een enkelbrace helpen bij het herstel. Tape of een enkelbrace kunt u dragen als als er geen zwelling meer is. U kunt hiervoor terecht bij uw fysiotherapeut of huisarts.
- Als de enkel bijna genezen is, kan deze tijdens of na een inspanning nog pijn doen of iets opzwellen. Dat is normaal en kan geen kwaad. U hoeft de enkel niet te ontzien.
Wanneer contact opnemen met uw huisarts?
- Als de pijn of de zwelling na 4 dagen niet minder wordt.
- Als u na 4 dagen nog klachten heeft, terwijl de zwelling weg is. De huisarts kan dan de enkelbanden testen.
Oefeningen
Na letsel van de enkelbanden kan stijfheid, krachtsverlies en een verstoorde coördinatie optreden. Onderstaande oefeningen helpen om dit tegen te gaan.
Wanneer welke oefening?
Het is belangrijk dat u direct zo veel mogelijk begint met oefenen, voor zover de pijn dit toelaat. Zo voorkomt u dat uw enkel stijf wordt. Begin met onbelast oefenen, dit zijn oefeningen die u doet zonder op de voet te staan. Start daarna met belast oefenen. Oefen alleen als de pijn dit toelaat.
- Oefen minstens 3 keer per dag, doe iedere oefening minstens 10 keer.
- Oefen eventueel in warm water.
Onbelast oefenen
Er zijn twee manieren om onbelast te oefenen: passief en actief oefenen. Start met passief oefenen, ga daarna verder met actief oefenen.
Passief oefenen: buig, strek en beweeg de enkel met uw handen.
Actief oefenen: span de spieren van de kuit en voet aan, buig, strek en beweeg de enkele hierbij in alle richtingen.
Belast oefenen
Er zijn twee manieren van onbelast oefenen, passief en actief oefenen. Start met passief oefenen en ga daarna verder met actief oefenen.
Passief oefenen: ga zitten en doe rekoefeningen met behulp van uw lichaamsgewicht, zoals weergeven op onderstaande video:
Actief oefenen: ga staan en doe rekoefeningen met behulp van uw lichaamsgewicht, zoals weergeven op onderstaande video:
Overige oefeningen
Belangrijk is om te oefenen om goed op het aangedane been te staan, ook weer voor zover de pijn dit toelaat. Goed lopen begint met goed op één been kunnen staan. Probeer de enkel weer zo normaal mogelijk te gebruiken, op geleide van de pijn. Om een normaal looppatroon te krijgen, is iedere stap een oefening.
Vragen?
Neem dan contact op via de Breuklijn van Tergooi MC op 088 753 39 88 (ma t/m vrij van 09:00 tot 11:00 uur).