Vlekken en flitsen zien
In of voor uw oog of ogen kunt u vlekjes zien bewegen. Heel vaak komt dat door verdichtingen of troebelingen in het glasvocht. Het glasvocht is een gelei in het achterste deel van het oog. Het vult de ruimte tussen de ooglens en het netvlies op. Soms hebben de vlekjes of flitsen een andere oorzaak.
Klachten
U kunt vlekjes in allerlei vormen zien. Puntjes, cirkels, draden, slierten of spinnenwebben. Tegen een lichte achtergrond zijn de vlekjes vaak duidelijker.
Bij het plotseling ontstaan van vlekjes kunt u soms ook lichtflitsen zien. Dat lijkt op een TL-lamp die aan- en uitgaat of op bliksemflitsen.
Neem binnen 24 uur contact op met de huis- of oogarts als de vlekjes of flitsen opeens duidelijk erger worden.
Oorzaken
Glasvochttroebelingen
Normaal glasvocht laat lichtstralen vrij door. Bij verdichtingen of troebelingen in het glasvocht, kunnen ze een schaduw op het netvlies geven. Daardoor ziet u vlekjes. Meestal komt dit door veroudering. In het glasvocht ontstaan dan verdichtingen of klonteringen. Mensen die bijziend zijn, hebben hiervoor meer aanleg. Niet alle mensen met glasvochttroebelingen in hun ogen hebben last van vlekjes zien.
Glasvochtloslating
Vlekjes en lichtflitsen samen wijzen meestal op een vrij plotseling krimpen van het glasvocht. Dit noemen we ook wel glasvochtloslating. Het krimpende glasvocht trekt zichzelf los van het netvlies waar het eerder tegenaan lag. Ook glasvochtloslating is een proces dat bij het ouder worden hoort. Veel mensen krijgen het, vaak als ze wat ouder zijn. Meestal is dit onschuldig. Maar soms kan dit het begin van een netvliesprobleem zijn.
In een klein aantal gevallen wordt bij de glasvochtloslating een scheurtje in het netvlies getrokken. Zo’n scheurtje in het netvlies kan heel soms weer het begin zijn van een netvliesloslating. Dit is een ernstige aandoening van het oog die het zicht bedreigt. Een scheurtje in het netvlies kan soms ook zorgen voor een bloeding in het glasvocht. U ziet dan steeds meer puntvormige vlekjes of slierten en ziet waziger.
Neem als u opeens vlekjes en flitsen ziet of als dat steeds erger wordt binnen 24 uur contact op met de huis- of oogarts. De kans op netvliesproblemen is niet heel groot bij glasvochtloslating. Maar toch blijft daar een kans op bestaan.
Andere oorzaken van flitsen en vlekjes
Migraine
Soms ziet u lichtverschijnselen die lijken op sterren of gekartelde lijnen. De beelden breiden langzaam uit, zijn soms (wisselend) gekleurd en bijna altijd in beide ogen tegelijk. Uw beeld kan anders of vervormd zijn. De lichtverschijnselen duren tien minuten tot een half uur. Het gaat bij deze klachten vaak om een vorm van migraine.
Tijdens of na deze lichtverschijnselen kunt u zich naar voelen. Soms krijgt u daarna hoofdpijn. De lichtverschijnselen kunnen een voorteken zijn van een migraineaanval, met erge hoofdpijn, misselijkheid en spugen. Met klachten van migraine kunt u het beste naar uw huisarts gaan.
Ontsteking in het oog
Bewegende vlekjes kunnen ook te zien zijn bij een ontsteking binnen in het oog (regenboogvliesontsteking, iridocyclitis of uveïtis). Vaak heeft u bij een ontsteking ook andere klachten aan uw oog. Uw oog kan rood zijn, u bent gevoeliger voor licht, ziet slechter en heeft pijn.
Bloed in het glasvocht
Ziet u opeens puntvormige vlekjes of slierten en wordt dat steeds meer? En ziet u waziger? Dan kan dat wijzen of bloed in het glasvocht. Een glasvochtbloeding kan ontstaan als het netvlies erg is aangetast door suikerziekte. Of bij een scheur in het netvlies.
Onderzoek
Met oogheelkundig onderzoek kijken we of het bij vlekken en flitsen gaat om onschuldige klachten of niet. De oogarts onderzoekt het hele oog. Hierbij hoort een onderzoek van het netvlies. Daarvoor maken we eerst de pupil met oogdruppels wijd. Door deze druppels ziet u een paar uur minder goed.
Behandeling
Of een behandeling nodig is, ligt aan waardoor u vlekjes of flitsen ziet.
Glasvochttroebelingen
Glasvochttroebelingen worden na een tijd vaak wat kleiner. Sommige troebelingen kunnen van plaats veranderen of zelfs weggaan. Meestal raakt u meer gewend aan de vlekjes, waardoor u er minder last van heeft. Dit kan soms wel maanden duren.
Glasvochtloslating
Bij een glasvochtloslating zonder afwijkingen in het netvlies is geen behandeling nodig. De ruimte tussen het gekrompen glasvocht en het netvlies wordt vanzelf opgevuld door ander vocht.
Lichtflitsen gaan meestal weer vanzelf weg. U kunt ze soms bij snelle oogbewegingen of in het donker nog wel een tijd zien.
Scheurtje in netvlies
Is een scheurtje in het netvlies ontstaan? Dan is meestal een laserbehandeling nodig. Daarmee maken we rondom het scheurtje ‘puntlasjes’. Hiermee zetten we het netvlies vast aan de onderlaag. Zo voorkomen we dat het netvlies loslaat.
Oogontsteking
Bij een oogontsteking is meestal behandeling met medicijnen (oogdruppels) nodig.
Glasvochtbloeding door suikerziekte
Deze tekst is tot stand gekomen met dank aan de commissie Patiëntenvoorlichting van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG).