TranslateVoeding tijdens ziekte en herstel
Als u ziek bent, denkt u misschien dat u minder eten nodig heeft omdat u minder in beweging bent. Maar uw lichaam heeft dan juist extra eiwit en voldoende energie nodig om in een goede conditie te blijven.
Met dank aan UMC Utrecht voor het gebruik van deze video.
Te weinig eten door klachten
Ziek zijn kan uw eetlust en smaak beïnvloeden. Vooral als u misselijk bent, of een veranderde smaak, pijn of weinig eetlust heeft, is eten moeilijk. Als u te weinig eet kan u tekorten krijgen aan energie, eiwitten, vitamines en mineralen en kan u daardoor gewicht verliezen
Gewichtsverlies is ongewenst
Misschien ervaart u enkele kilogrammen gewichtsverlies niet als negatief of vindt u het zelfs prettig, maar toch is gewichtsverlies tijdens ziekte niet wenselijk. Verlies van lichaamsgewicht betekent namelijk niet alleen verlies van vet, maar ook verlies van spieren. Spieren zitten overal: benen, armen, hart en longen. Verlies van spieren gaat onder andere samen met: achteruitgang van uw conditie, een slechtere wondgenezing, meer kans op infecties, een verhoogde kans op complicaties na een behandeling of operatie, het minder goed verdragen van een behandeling en u minder goed voelen.
Voldoende energie
Om verlies van spieren te voorkomen en in een goede conditie te blijven heeft u voldoende energie en eiwitten nodig. Energie, ook wel calorieën genoemd, wordt gebruikt bij beweging, maar ook om bijvoorbeeld het eten te verteren, de lichaamstemperatuur op peil te houden en het hart te laten kloppen. Ondanks dat u bij ziekte misschien minder in beweging bent, heeft u toch veel energie nodig om verlies van spieren tegen te gaan. Als u minder energie binnen krijgt dan u nodig heeft, valt u af en als u evenveel binnen krijgt als u nodig heeft, dan blijft u op gewicht.
Voldoende eiwit
Een andere belangrijke voedingsstof is eiwit. Eiwit is een bouwstof voor het lichaam. Het is onder andere nodig voor het behoud van spieren en voor de wondgenezing. Tijdens ziekte kan de eiwitbehoefte wel twee keer zo hoog zijn. Het lichaam heeft geen voorraad van eiwit. Als u te weinig eiwit eet, worden lichaamseiwitten afgebroken. Dit leidt tot verlies van spieren. Eiwitten zitten in dierlijke producten, zoals vlees, vis, zuivel, kaas en eieren en in plantaardige producten zoals sojaproducten, vegetarische vleesvervangers, noten, pinda’s en peulvruchten. Uw lichaam gebruikt het eiwit het best als u meerdere keren per dag eiwitrijke producten neemt. Gebruik eiwitrijke producten tijdens de maaltijden, tussendoor en vóór het slapen gaan.
In het advies ‘gezonde voeding’ wordt aanbevolen dagelijks 250 gram groente en twee stuks fruit te eten. Fruit en groente bevatten echter weinig eiwit. De eiwitrijke producten hebben nu de prioriteit. Daarom kan tijdens ziekte een handje noten, gebakken ei of kwark of yoghurt gezonder zijn dan een fruitsalade. Als uw eigen dieetadvies hiervan afwijkt, gelden de adviezen van uw persoonlijk dieetadvies
Voeding en beweging
Naast een optimale voeding is beweging essentieel. Eiwitten leveren namelijk de bouwstoffen voor de spiergroei en door beweging worden de spieren geprikkeld om op te bouwen. Om uw spieren zo veel mogelijk te behouden is het goed om elke dag te bewegen, voor zover dat mogelijk is.
Alle vormen van beweging zijn zinvol, zoals wandelen, huishoudelijk werk of tuinieren. Ook als u nog niet zo goed kunt bewegen kunt u vanuit een stoel of zelfs op bed oefeningen doen. Een fysiotherapeut kan u daarbij advies geven. Vindt u het moeilijk om voldoende te eten, of verliest u toch gewicht? Vraag dan hulp van een diëtist, die kan u persoonlijk advies geven.