TranslateWervelbreuk
Hoe is de wervelkolom opgebouwd?
De wervelkolom loopt van het achterhoofd tot aan het heiligbeen en is opgebouwd uit zeven halswervels, twaalf borstwervels en vijf lendenwervels. Dit noemen we de cervicale, thoracale en lumbale wervels. Aan de voorzijde bestaat elke wervel uit een wervellichaam. Naar achteren vormt zich een boog. Deze boog omsluit en beschermt het ruggemerg en de zenuwen. Aan de achterzijde bevinden zich de doornuitsteeksels. Hieraan hechten spieren en banden zich vast. Ook zitten hier de gewrichtjes die de wervels onderling verbinden. Dit noemen we de facetgewrichten. De wervels zijn aan de voorzijde boven en onder verbonden door tussenwervelschijven.
Oorzaak
Er zijn twee oorzaken voor wervelbreuk:
- Op jongere leeftijd gebeurt dit meestal bij een ongeval. Er komt dan een grote kracht op de wervel.
- Op oudere leeftijd kan een wervel gemakkelijker breken of inzakken, omdat het bot dan minder sterk is. Een kleine van of verkeerde beweging is soms al genoeg om een wervelbreuk te krijgen.
Osteoporose
Vaak is een eerste breuk de reden dat osteoporose (botontkalking) ontdekt wordt. Als u weer mobiel bent, kan het verstandig zijn de botdichtheid van uw botten te laten onderzoeken.
Uw arts in het ziekenhuis of uw huisarts kan een DEXA-scan voor u aanvragen. Dit is een botdichtheidsmeting. Met dit onderzoek wordt duidelijk of u osteoporose heeft en hiervoor behandeling nodig heeft.
Bot met osteoporose (links) en een gezond bot (rechts).
Klachten
Een wervelbreuk geeft pijn. De pijn is het hevigst bij bewegen, bijvoorbeeld als u gaat staan of lopen of als u opstaat van bed en stoel. De meeste pijn zit aan de rugkant en straalt uit naar boven en beneden, rond de gebroken of ingezakte wervel.
Onderzoek
We doen lichamelijk onderzoek. We bekijken uw rug, voelen waar de meeste pijn zit en onderzoeken de zenuwen naar de benen. Ook stellen we u een aantal vragen:
- Hoe de pijn is ontstaan? En waar voelt u de pijn?
- Zit de pijn alleen in de rug of straalt het verder uit naar de benen?
Als uw arts na het onderzoek aan een wervelbreuk denkt, maken we een röntgenfoto van uw rug. Vaak volgt ook nog een CT-scan om de breuk meer in detail te kunnen zien. Een MRI-scan is meestal niet nodig.
Behandeling
Rust
Om de wervel de kans te geven te genezen, moet u de rug dus rust geven. In het begin is het daarom beter alleen kleine stukjes in en om het huis te lopen. Plat op bed liggen en op een rechte stoel zitten, zal relatief weinig pijn geven. Opkomen uit het bed doet u het makkelijkst door eerst op uw zij te gaan liggen, dan de knieën te buigen, buiten bed te laten glijden en tegelijkertijd uzelf op te duwen met de handen. Ga niet hangen in een bank of stoel.
Bukken en tillen is de eerste tijd uit den boze. Doe dat niet. Ook draaibewegingen maken met de rug raden we af. Luister goed naar uw lichaam.
Pijnstilling
Korset
Operatie
Na de behandeling
Na de breuk bezoekt u nog regelmatig uw arts. Die kan met behulp van een röntgenfoto beoordelen of de genezing goed gaat. De arts kan u na zes weken verwijzen naar een fysiotherapeut om te starten met het oefenen van de rompspieren.