Translate12 maart 2019
Uroloog Florijn van der Windt over prostaatoperaties met de thuliumlaser
Florijn van der Windt is een van de eerste urologen in Nederland die prostaatpatiënten met de thuliumlaser behandelt. Deze techniek is in alle opzichten superieur aan de klassieke operatie: de behandeling is een stuk minder zwaar, patiënten kunnen veel eerder naar huis en ook mannen die bloedverdunners slikken kunnen worden behandeld. ‘De kwaliteitsverbetering is zo groot, dat ik hier veel tijd in stop.’
Uroloog Florijn van der Windt had enkele jaren geleden veel patiënten die vanwege het slikken van bloedverdunners of hun matige conditie niet aan hun prostaat geopereerd konden worden. Anderen hadden een zo vergrote prostaat, dat de traditionele operatie nogal ingrijpend zou zijn. ‘Deze patiënten kon ik niet helpen. Ze moesten dag in dag uit met een slang uit hun penis lopen.’ Van der Windt zon op nieuwe mogelijkheden. Hij bezocht een experimenteel lasercentrum in het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Daar werden hem drie lasers getoond: de thulium-, de holmium- en de groenlichtlaser. ‘De thulium werd toen in Nederland nog niet gebruikt en er waren nauwelijks onderzoeken naar de resultaten ervan gedaan. Alleen een paar kleine studies in Engeland.’ Van der Windt verrichtte toen zelf maar onderzoek en volgde in Londen een opleiding opereren met de thuliumlaser.
‘Met de thulium kan het verwijderde prostaatweefsel worden bewaard en onderzocht op mogelijke kwaadaardige prostaatcellen. Ook coaguleert deze beter, de bloedvaten kun je dichtsealen waardoor er minder bloedverlies is. Ook met de holmium is er weinig bloedverlies maar nadeel is dat je met deze laser de prostaat losmaakt en in de blaas duwt. Vervolgens moet je hem met een ander apparaat fijnhakken en verwijderen. Hierdoor bestaat er een risico van een tot twee procent op een gat in de blaas. Bovendien kost dat snijapparaatje weer honderden euro’s extra. Het nadeel van de groenlichtlaser is dat je tijdens het opereren minder goed zicht hebt door, het woord zegt het al, het groene licht. Ook brand je hiermee sneller een gat in de blaas.’
Een prostaatoperatie is nodig als de prostaatklier zo is gegroeid dat hij de plasbuis dicht drukt. Dit overkomt veel oudere mannen. In andere ziekenhuizen in Nederland krijgen patiënten met een prostaat van meer dan tachtig gram nog steeds een open operatie. Van navel tot schaambeen wordt een snee gemaakt en de arts pelt de prostaat met de vinger uit, als het vruchtvlees uit een sinaasappel. De wond die zo ontstaat is vrij groot en er is veel bloedverlies. Niet alleen is dat belastend voor de patiënt, ook kunnen bloedverdunnersslikkers – een aanzienlijk deel van de prostaatpatiënten – hierdoor de operatie niet ondergaan. Daarnaast duurt de operatie maar liefst tweeënhalf uur en moet de patiënt tien tot elf dagen in het ziekenhuis blijven. Dat brengt hoge kosten met zich mee.
Patiënten uit het hele land
De thuliumlaser is ook niet goedkoop, die kost een ton. Daarnaast vergoedt de zorgverzekeraar soms niet alles. ‘We krijgen hetzelfde bedrag voor elke thuliumoperatie, of die nu een of twee uur duurt’, zegt Van der Windt. ‘Maar ik krijg patiënten met een extra grote prostaat, van tweehonderd gram of meer, uit het hele land doorverwezen. We staan dus geregeld urenlang in de OK. Zo schieten we er bijna bij in. Ik ben in gesprek met de verzekeraars om dit probleem op te lossen. Tot die tijd blijf ik het doen.
Kwaliteitsverbetering
De kwaliteitsverbetering voor de patiënt is zo groot, dat ik het dat waard vind.’ Van der Windt is nog steeds een voorloper op thuliumgebied. Hij heeft sinds 2013 al 850 operaties met deze laser verricht zonder ernstige complicaties. ‘Hoewel meer ziekenhuizen nu de aanschaf van een thulium overwegen, ben ik nog steeds de enige die de grote prostaatoperaties hiermee doet. Ik krijg geregeld urologen uit Nederland en België die mee willen kijken. Onder andere OLVG, AMC, UMC Utrecht en privéklinieken verwijzen naar mij. En ik had laatst zelfs een patiënt van Terschelling.’
De thuliumlaser
Een operatie met de thuliumlaser duurt gemiddeld een uur. Via een blauwe glasvezeldraad richt de uroloog laserlicht op de prostaatklier rond de plasbuis. Het laserlicht veroorzaakt lokaal zeer hoge temperaturen, waardoor een deel van het weefsel verdampt. Andere stukjes weefsel worden met de thuliumlaser weggesneden. Met de laser kan de arts zeer nauwkeurig en veilig opereren. Er ontstaat geen wond en de blaaskatheter kan de dag na de operatie meestal worden verwijderd. Na een klassieke operatie moet de katheter nog tien dagen in de penis blijven. De meeste patiënten kunnen de volgende dag naar huis. Ook mannen die niet meer kunnen plassen worden met de thulium geopereerd.
E-mail nieuwsbrief