TranslateDoelen
Het voorkomen, vervangen en verplaatsen van polikliniekbezoeken en ligdagen was de directe doelstelling van Zorg Dichterbij. Hiernaast heeft Zorg Dichterbij nog veel meer bereikt, namelijk bewustzijn, innovatiekracht, werkplezier, regiosamenwerking, kennisdeling en duurzamere zorg. Dit zorgt ervoor dat er op de langere termijn nog veel meer opbrengsten komen.
Voorkomen / vervangen / verplaatsen van polikliniekbezoeken en ligdagen
Het doel van Zorg Dichterbij was om zo’n 80.000 polikliniekbezoeken en 11.000 ligdagen te voorkomen, vervangen of verplaatsen. Wanneer dit tot een reductie van zorgkosten leidt, ontstaat er ruimte voor andere patiënten, ofwel zorgvernieuwing. Hiervoor is een vast bedrag gerekend per voorkomen polikliniekbezoek en ligdag. Niet meegerekend zijn polikliniekbezoeken die worden vervangen door bijvoorbeeld digitale consulten.
Opschaling van alle afgeronde use cases leidt tot een reductie van zo’n 60.000 polikliniekbezoeken en 9.000 ligdagen. Bovendien zijn er ook 1.500 dagen dagbehandeling gereduceerd. Dit samen kan worden vertaald naar een reductie van 6,2 miljoen euro aan zorgkosten.
De doelen waren ambitieus en zijn grotendeels, maar niet volledig, behaald. Gelukkig zien we dat de zorgtransformatie ook buiten de use cases van Zorg Dichterbij is verdergegaan. Als we de data van 2018 vergelijken met de data van 2022 (allebei omgerekend naar 12 maanden) zien we een grotere zorgverschuiving dan alleen op basis van de use cases kan worden verklaard. Er zijn diverse mogelijke oorzaken aan te wijzen voor deze verdere reductie. Zo heeft Covid telefonische en videoconsulten genormaliseerd, ontwikkelen behandelingen en behandelmethodes zich en heeft het programma Zorg Dichterbij ook geleid tot meer enthousiasme voor en bewustzijn van de mogelijkheden tot zorgvernieuwing.
Op basis van deze eerste inschattingen is de totale reductie ten opzichte van 2018:
- ruim 20.000 (22%) ligdagen
- ruim 100.000 (28%) fysieke consulten (eerste en herhaal polikliniekbezoeken),
waarvan ongeveer de helft is vervangen door digitale consulten.
Bewustzijn voor het belang van de juiste zorg op de juiste plek
Zorgprofessionals geven aan dat ze door Zorg Dichterbij bewuster zijn geworden van het belang van de Juiste Zorg op de Juiste Plek. Zorg Dichterbij maakte duidelijk dat er landelijke urgentie is. Daarnaast was er ook een interne urgentie bij Tergooi MC door de kleinere nieuwbouw.
Het belang van Zorg Dichterbij is versterkt door alle aandacht die daar momenteel voor is. Veel partijen hebben het Integraal Zorg Akkoord ondertekend, waar Passende Zorg het uitgangspunt is. Ook dat gaat weer uit van de Juiste Zorg op de Juiste Plek.
Zorgprofessionals zijn meer gaan innoveren
Zorg Dichterbij heeft zorgprofessionals de mogelijkheid gegeven om daadwerkelijk met ideeën aan de slag te gaan. Een deel van de ideeën was er al tijden en kon nu worden uitgevoerd met de benodigde ondersteuning vanuit het programma. Ideeën varieerden van relatief simpele en snelle implementaties (bijvoorbeeld het opvolgen van nieuwe richtlijnen) tot complexe veranderingen (bijvoorbeeld ketenzorg). Essentiele onderdelen om deze ideeën tot uitvoering te brengen waren de begeleiding vanuit scrummasters en de financiële ondersteuning.
Het andere deel van de ideeën was nieuw of kwam uit andere ziekenhuizen. Zorg Dichterbij motiveerde zorgprofessionals om na te denken over hoe zorg dichter bij de patiënt kan worden georganiseerd. Daarnaast werden ideeën uit andere ziekenhuizen met zorgprofessionals besproken.
Ook buiten het programma zijn zorgprofessionals meer gaan innoveren en met de opgedane ervaring zelf nieuwe veranderingen gaan doorvoeren. Daardoor is er is meer zorgvernieuwing ontstaan dan door alleen de use cases.
Meer werkplezier en betere samenwerking tussen zorgprofessionals
Zorgprofessionals geven aan dat Zorg Dichterbij heeft geleid tot betere samenwerking met collega’s. Zowel met directe collega’s uit dezelfde organisatie als met collega’s uit andere zorgorganisaties, zoals huisartsen.
Om de zorg slimmer te organiseren is het essentieel om samen te werken en informatie delen. Resultaat is dat werkprocessen lichter worden en het werkplezier toeneemt.
“Zinnige zorg draagt bij aan werkplezier.”
Betere samenwerking tussen organisaties in de regio
Zorg Dichterbij heeft geleid tot betere samenwerking tussen organisaties in de regio. Omdat de toenemende vraag naar zorg voor alle organisaties in de regio geldt, zijn zij samen verantwoordelijk voor een oplossing. Zorg Dichterbij heeft deze organisaties meer tot elkaar gebracht. Dit was niet eenvoudig doordat elke organisatie eigen belangen, een andere achterban en verschillende processen kent. Door in verschillende use cases samen te werken, te ervaren dat samenwerking loont en dat daarbij rekening wordt gehouden met de belangen van de betrokken zorgverleners, zijn de organisaties meer tot elkaar gebracht. De basis hiervoor lag in de openheid en transparantie die door het programma werd gestimuleerd. Daardoor ontstond er meer begrip voor de ander.
“Het is samen geworden in plaats van naast elkaar.”
Aan de use cases vanuit Zorg Dichterbij werkten veel organisaties uit verschillende domeinen in de regio mee, waaronder het ziekenhuis Tergooi MC, Zilveren Kruis, VVT-organisaties, GGZ-organisaties, huisartsen, apothekers, fysiotherapeuten en ook brancheorganisaties.
“Zorg Dichterbij heeft een olievlek in de samenwerking in de regio veroorzaakt, waardoor er kortere lijnen zijn, er snel geschakeld kan worden en zorg dus veel sneller en efficiënter voor de patiënt geregeld kan worden.”
Meer kennisdeling met andere zorginstellingen en zorgverzekeraars
Zorg Dichterbij stimuleerde kennisdeling met andere zorginstellingen en zorgverzekeraars. Dat lijkt logisch omdat het organiseren van zorg dichter bij de patiënt niet alleen aan de orde is in regio Gooi en Vechtstreek, maar landelijk relevant. We hebben gewerkt vanuit het idee dat we het meeste bereiken wanneer we kennis en ervaringen uitwisselen via persoonlijk contact met zorgprofessionals, webinars en werkplaatsen voor zorgaanbieders en een verbindingsgroep voor zorgverzekeraars.
Kennisdeling met zorgverzekeraars bleek om verschillende redenen belangrijk. Allereerst is de relatie met de zorgverzekeraar verbeterd door de openheid en transparantie van Zorg Dichterbij. Er is meer begrip voor elkaar en zo wordt er samen meer bereikt. Daarnaast heeft de zorgverzekeraar een verbindende rol naar andere ziekenhuizen en weet het welke initiatieven waar in het land lopen. Op die manier draagt kennisdeling met zorgverzekeraars ook bij aan kennisdeling met andere zorginstellingen.
Door de kennisdeling van Zorg Dichterbij wordt Tergooi MC en de regio vaak als voorbeeld genoemd van hoe een transitie aangepakt kan worden. Daarnaast wordt ook actief gekeken naar innovaties die in andere ziekenhuizen zijn ontwikkeld: kennisdeling is tweerichtingsverkeer. Binnen het programma Zorg Dichterbij is dan ook dankbaar gekopieerd van andere ziekenhuizen. Deze zorgvernieuwing was relatief eenvoudig te vertalen naar onze regio.
Meer over onze communicatie lees je hier.
Duurzamere zorg
Zorg geleverd op de juiste plek is vaak ook duurzamere zorg. Dit staat beschreven in de Green Deal Duurzame Zorg, waarin veel partijen uit de zorg, overheid en het bedrijfsleven afspraken hebben gemaakt om de zorg in Nederland te verduurzamen.
De beweging naar passende zorg en het verduurzamen van de zorg staan niet op zichzelf, maar liggen in elkaars verlengde en overlappen elkaar ook deels. Met de inzet op het voorkomen van zorg, op het leveren van de juiste zorg op de juiste plek, op het afremmen van medicalisering, op gepast gebruik, op meer gebruik van digitale/hybride zorg e.d. draagt de zorgsector bij aan het leveren van zorg met zo min mogelijke impact op klimaat, milieu en leefomgeving. Immers, de meest duurzame vorm van zorg is het voorkomen van zorg en het niet leveren van niet-zinnige zorg (gepast gebruik). Daarna volgt zorg die dichter bij huis of thuis kan worden geleverd, met mindere of lichtere behandelwijzen of digitaal/hybride. Dit kan allemaal bijdragen aan zorg die minder milieubelastend is, onder meer door minder gebruik van medische gebruiksmaterialen, minder energieverbruik en minder reisbewegingen van patiënten, medewerkers en toeleveranciers. Passende Zorg geleverd op de juiste plek met oog voor milieu- en klimaatimpact ís duurzame zorg.
De doelstellingen van Zorg Dichterbij dragen rechtstreeks bij aan duurzamere zorg. Zo leidt de reductie in polikliniekbezoeken en consulten op afstand tot minder reisbewegingen van patiënten. In 2021 is de besparing bijna 3 miljoen kilometers, wat neer komt op 566 ton CO2 uitstoot. Daarnaast leidt de reductie in ligdagen tot minder gebruik van medische gebruiksmaterialen, dit komt neer op 381 ton CO2 (berekend op basis van 40 kg CO2 per bed per dag, https://www.skipr.nl/blog/woud-aan-mogelijkheden-voor-verduurzaming-van-de-zorg/).
