Totale heupprothese

Kunstheup

Kunstheup

Een versleten heup kan erg pijnlijk zijn. De pijn voelt u in de lies en bij uw bil en kan doortrekken naar het bovenbeen. Ook wordt het gewricht steeds stijver. Medicijnen en fysiotherapie helpen dan vaak niet meer. We kunnen dan besluiten een totale heupprothese (kunstheup) te plaatsen.

Voorbereiding

Wanneer een kunstheup

Een versleten heup kan door meerdere oorzaken ontstaan:

Artrose in de heup komt het meest voor (bij 87 procent). Bij een versleten heup kunt u bijvoorbeeld last hebben van stijfheid bij het opstaan of moeite krijgen met bukken en traplopen. Een kunstheup kan dan een oplossing zijn.

Belangrijk voor de operatie

  • Het is belangrijk dat u zo fit mogelijk bent. Blijf daarom voor de operatie bewegen. U kunt bijvoorbeeld extra lopen, een extra rondje fietsen en gezond eten. Hierdoor zijn de resultaten van de operatie beter.
  • Oefen voor de operatie al met traplopen met uw fysiotherapeut.
  • Voor de eerste nachten thuis is het handig als u geen trap hoeft te lopen om naar bed te gaan.

Afspraken op preoperatieve polikliniek

We maken drie afspraken met u op de preoperatieve polikliniek om u voor te bereiden op de operatie:

  • Geneesmiddelen Service Bureau (GSB)
  • Verpleegkundig Consulent Orthopedie
  • Preoperatieve Screener Anesthesie

Zie ook: Voorbereiding op uw operatie of ingreep.

Gesprek met Verpleegkundig Consulent Orthopedie

Voor de operatie heeft u een gesprek met de Verpleegkundig Consulente Orthopedie. Deze verpleegkundige vertelt u alles wat u moet weten over de operatie en de periode daarna. Vraag uw partner, een familielid of kennis om mee te gaan. De consulente bespreekt wat u thuis al kunt regelen voor u naar het ziekenhuis moet. En wat we van u en uw partner of familie verwachten. U doorloopt samen een checklist.

Zorg na de operatie

Is het voor u niet mogelijk om na de operatie thuis te herstellen? Bijvoorbeeld omdat u ook een andere ziekte of beperking heeft? Dat is het goed om te kijken of een revalidatieplek of andere vorm van nazorg voor u mogelijk is. U kunt bijvoorbeeld:

  • met thuiszorg naar huis
  • naar een zorghotel of herstellingsoord (door u zelf te regelen)
  • naar een eerstelijnsverblijf (ELV)
  • naar geriatrische revalidatiezorg (GRZ)

Het ligt aan uw situatie wat mogelijk is. Dat heeft onder andere te maken met de wet- en regelgeving. De Verpleegkundig Consulent Orthopedie bespreekt dit voor de operatie met u. Zie ook: Weer naar huis en nazorg.

Innemen voor de operatie

U krijgt voor de operatie een Nutricia PreOp drankje. Dat moet u twee uur voor de operatie drinken.

Behandeling

Een heupprothese kunnen we op verschillende manieren plaatsen. We noemen dat verschillende benaderingen. Het verschil tussen de benaderingen heeft te maken met waar de orthopeed de snee maakt en via welke weg we de heup opereren.

Achterste of zijwaartse benadering

  • Bij deze operatie ligt u meestal op uw zij. De chirurg maakt een snee aan de zijkant van het bovenbeen. De snee gaat door de huid en de spierlaag om bij de heup te kunnen komen.
  • We halen de heupkop en het kraakbeen dat daar nog zit uit uw heupkom.
  • We plaatsen een nieuwe kom in het bekken. In het dijbeen plaatsen we een nieuwe kop en metalen pin. De kop en kom passen precies in elkaar.
  • We zetten de gewrichtskop in de kom en hechten het gewrichtskapsel. Daarna sluiten we de spieren en de operatiewond.

De voorste benadering

Bij de voorste benadering ligt u op uw rug. Tijdens de operatie snijden we geen spieren door. Dat betekent meestal minder weefselschade, minder bloedverlies en minder pijn. In Tergooi MC zijn we hierin gespecialiseerd.

Vooral in de eerste maanden na de operatie merkt u de voordelen van deze manier van opereren. U kunt makkelijker bukken, heeft minder pijn, hoeft minder met krukken te lopen en hoeft niet verplicht op uw rug te slapen. U kunt ook sneller meer zelf doen. Na langere tijd zijn de resultaten bijna gelijk aan de andere manieren van opereren.

Lees ook het artikel over de voorste benadering dat eerder verscheen. Daarin vertelt orthopedisch chirurg dr. Roel de Haan meer over deze manier van opereren.

Elke benadering heeft voor- en nadelen. Samen met u kijken we wat voor u de beste benadering is. Dat heeft ook te maken met het hele traject rondom uw operatie. Bijvoorbeeld met de voorbereiding, uw conditie en de revalidatie. Met alle benaderingen halen we goede resultaten.

Verschillende prothesen

Ook heupprothesen zijn er in verschillende soorten. Het belangrijkste verschil is de manier van vastzetten. Dat kan met cement of zonder cement. In Tergooi MC gebruiken we standaard de heupprothese zonder cement.

Bij de operatie haalt de orthopedisch chirurg de heupkop weg. In de heupkom plaatst de chirurg een kom van metaal met een kunststof binnenkant. Hierna plaatst hij of zij een metalen pen in het bovenbeen. Daarop is de kop vastgemaakt die precies in de kom past. De arts vervangt dus het hele heupgewricht.

Na de behandeling

Medicijnen

  • Tijdens de operatie en de dag erna krijgt u antibiotica. Dat maakt de kans op een infectie kleiner.
  • Tot en met zes weken na de operatie is het nodig om het bloed te verdunnen. Dit gaat trombose tegen. U krijgt daarvoor bloedverdunners. Het medicijn dat het bloed verdunt, krijgt u via injecties. Die zet u net onder de huid. De verpleegkundige leert u hoe u dit moet doen.

Werken aan uw herstel

Alles is gericht op een snel herstel na de operatie. We passen daar bijvoorbeeld de verdoving, pijnstillers en fysiotherapie op aan. U begint vier uur na de operatie al met trainen. Zo kunt u uw normale leven weer sneller oppakken. We zien u ook niet als ziek, maar kijken wat u allemaal wel kunt. Het is belangrijk dat u na de operatie snel weer gaat eten en drinken.

We vragen u om actief te zijn en u ook zelf in te zetten voor uw herstel. Dat betekent:

  • zo min mogelijk in bed
  • overdag uw eigen kleren aan
  • oefenen als u in Tergooi MC bent met de verpleegkundigen en de fysiotherapeut

Als uw behandelaars het goed vinden, mag u op de eerste dag na de operatie weer naar huis.

Revalidatiecentrum

Soms gaat u revalideren in een revalidatiecentrum. Dan komt u net als in het ziekenhuis onder behandeling van een arts, een fysiotherapeut en verpleegkundigen.

  • De arts bekijkt uw medicijnen en wond.
  • De fysiotherapeut helpt u om opnieuw te leren lopen.
  • De verpleging en de ergotherapeut helpen u om de dagelijkse dingen weer te doen. Denk aan wassen, aankleden of boodschappen doen.

Tussen het revalidatiecentrum en het ziekenhuis is goed contact. We zorgen dat de zorg die u krijgt goed aansluit op de zorg die u in het ziekenhuis kreeg. Mag u weer naar huis? Dan wordt gezorgd voor een goede overdracht naar uw eigen huisarts en fysiotherapeut. Thuis gaat de revalidatie verder. Als u thuiszorg krijgt, krijgt de verpleegkundige ook een overdracht.

Adviezen na de operatie

Pijnstillers

Bij pijn kunt u paracetamol nemen. U kunt dit zelf bij de drogist kopen. Gebruik drie of vier keer per dag twee tabletten van 500 milligram. Om 08.00 uur, 13.00 uur, 18.00 uur en 23.00 uur. Helpt dat niet genoeg? Dan kunt u er een sterkere pijnstiller bijnemen (naproxen en pantozol). Bouw die weer af als de pijn minder wordt. Stop met de paracetamol als de pijn weg is.

Wond en hechtingen

  • Op de operatiekamer zijn de hechtingen of nietjes afgeplakt met een steriel verband. Het verband blijft de eerste vijf tot zeven dagen zitten. Ook als de buitenkant vies is of u opgedroogd bloed ziet. Zo blijft de wond het meest steriel.
  • Na vijf tot zeven dagen mag het verband eraf. Het is niet nodig om er iets anders op te doen.
  • De hechtingen of nietjes zitten dan nog in de huid. Zolang u die heeft, mag de wond niet verweken in bijvoorbeeld een bad of sauna.
  • Zorg dat er geen zeep bij de wond komt. Dep de wond na het douchen droog met een schone handdoek.
  • De Verpleegkundig Consulent Orthopedie haalt de hechtingen of nietjes weg. Bent u naar een revalidatiecentrum gegaan? Dan worden ze daar weggehaald.

Krukken

U loopt een aantal weken met twee krukken om overbelasting te voorkomen. Dat ligt aan de manier van opereren die bij u gekozen is. Loop geen te lange afstanden en sta niet te lang achter elkaar. De arts geeft aan wanneer u zonder krukken mag lopen.

Tillen

U mag niet te zwaar tillen. Dus bijvoorbeeld geen zware boodschappen, geen (klein)kinderen en geen zware huishoudelijke apparaten. Het gewicht dat extra op uw heup drukt, geeft een te zware belasting in de eerste weken na de operatie.

Activiteiten

  • Autorijden mag meestal weer als u zonder krukken kunt lopen. Wij raden u aan om vooraf contact met uw verzekeraar op te nemen.
  • Overleg met uw arts fysiotherapeut wanneer u weer kunt fietsen of zwemmen. Een hometrainer kunt u vaak al eerder gebruiken.

In en uit de auto stappen

Zet de auto een stuk van de stoep af. Zet de stoel zo ver mogelijk naar achteren. Ga eerst in de auto zitten met het gezicht naar de stoep toe. Draai daarna beide benen in de auto. Bij het uitstappen draait u eerst de benen uit de auto. Daarna kunt u gaan staan. Tip: vouw een lege vuilniszak uit op de stoel. Dat maakt het draaien makkelijker.

Pijn

Direct na de operatie zal de pijn sterk afnemen. Soms is de heup de eerste maanden na de operatie nog wat gevoelig. Na een jaar is meer dan negentig procent van de patiƫnten tevreden over hoe gevoelig de heup is. De stijfheid van de heup wordt ook beter. Wel zijn de spieren rondom de heup door de pijn wat verkort. De heup wordt daardoor niet meer zo soepel als die ooit was.

Mogelijke problemen

Meestal verlopen de operatie en het herstel zonder problemen. Toch is het belangrijk om te weten welke problemen soms voorkomen:

  • infectie van de wond en eventueel ook van de heupprothese zelf
  • luxatie: dit betekent dat de kop van de kunstheup uit de kom schiet
  • nabloeding
  • verschil in beenlengte
  • trombose
  • botvorming rond de heupprothese
  • zenuwletsel
  • langdurige zwelling van het been
  • loslating van de prothese na langere tijd

Neem bij problemen contact op met de polikliniek Orthopedie. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp. Neem in ieder geval contact op als:

  • de wond gaat lekken
  • de wond roder wordt
  • de wond dik wordt
  • de wond meer pijn gaat doen
  • u het been duidelijk minder goed kunt belasten dan voorheen
  • u koorts of rillingen heeft

Met een kunstheup blijft er ook in de toekomst een kans op infectie. Ontstekingen van bijvoorbeeld blaas, longen of wonden aan de benen moeten soms met antibiotica worden behandeld. Komt u bij een andere arts? Laat dan altijd weten dat u een kunstheup heeft.

Tips voor lopen met krukken

Algemeen

  • Plaats uw krukken breed genoeg, zodat u er makkelijk tussendoor kunt.
  • Loop goed rechtop.
  • Til uw voeten op tijdens het draaien.
  • Wees voorzichtig op een natte ondergrond.

Lopen

  • Zet de krukken naar voren.
  • Zet dan het geopereerde been naar voren.
  • Stap door met het andere been.
  • Gaat dit goed? Probeer dan de krukken en het geopereerde been tegelijk naar voren te zetten.

Gaan zitten

  • Ga zo bij de stoel staan dat de knieholte van uw niet geopereerde been de zitting van de stoel raakt.
  • Zet uw geopereerde been een stuk naar voren.
  • Pak aan beide kanten de stoelleuning vast.
  • Ga nu rustig zitten.

Opstaan vanuit de stoel

  • Zet het geopereerde been een stuk naar voren.
  • Pak met beide handen de stoelleuning vast.
  • Ga nu staan.

Drempel nemen

Zet eerst de krukken en het geopereerde been over de drempel. Volg met het andere been en stap door.

Traplopen

Gebruik bij het traplopen altijd de leuning. De kruk houdt u in de andere hand.

Trap op met leuning en kruk

  • Zet eerst het niet geopereerde been omhoog op de volgende tree.
  • Zet het geopereerde been en de kruk tegelijk bij.

Trap af met leuning en kruk

  • Plaats eerst uw hand een stukje naar voren op de leuning.
  • Zet de kruk omlaag op de volgende tree. Het geopereerde been volgt.
  • Zet als laatste het andere been bij.

Opstapje

  • Zet eerst het niet-geopereerde been op het opstapje.
  • Zet de krukken en het geopereerde been bij.

Afstapje

  • Zet eerst de krukken en het geopereerde been naar beneden.
  • Zet daarna het andere been bij.

Onze wachttijden

Behandelingen

Wachttijd in dagen

Orthopedie

Heupvervanging / totale heupprothese

36

Afhankelijk van uw klachten of aandoening kan de wachttijd per patiƫnt verschillen. Meer over wachttijden.

Update: 07-01-2025